Η στεγαστική κρίση στην Ευρώπη μόλις ξεκίνησε – Οι κίνδυνοι
«Τρικλοποδιά» στην ανέγερση νέων κατοικιών κατά μήκος της Ευρώπης βάζουν τα αυξανόμενα κόστη του κατασκευαστικού κλάδου, προμηνύοντας επιδείνωση και παράταση της στεγαστικής κρίσης που πλήττει την ήπειρο. Παράλληλα, η ατελείωτη γραφειοκρατία και οι νέοι ενεργειακοί κανονισμοί που πάνε «χέρι-χέρι» με τον σχετικό τομέα όχι μόνο διακυβεύουν την αναπτυξιακή πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά και κλιμακώνουν τις πολιτικές εντάσεις.
Εντονότερα προβλήματα παρατηρούνται ήδη ανάμεσα στις πλουσιότερες ευρωπαϊκές χώρες. Ενδεικτικά, οι άδειες ανέγερσης νέων κτιρίων στη Γερμανία μειώθηκαν κατά τουλάχιστον 27% το πρώτο εξάμηνο του έτους. Αντίστοιχα, οι άδειες στη Γαλλία μειώθηκαν 28% στο επτάμηνο και στη Βρετανία αναμένεται να υποχωρήσουν κατά τουλάχιστον 25% φέτος. Μεγαλύτερο πλήγμα δέχθηκε η στεγαστική αγορά της Σουηδίας, η οποία διέρχεται τη χειρότερη κρίση από τη δεκαετία του 1990, καθώς ο ρυθμός ανέγερσης κατοικιών ανέρχεται σε λιγότερο από ένα τρίτο του απαιτούμενου, προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση.
Η επιβάρυνση γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στις μονοκατοικίες και τα μεγάλα οικιστικά έργα, σύμφωνα με το Bloomberg. Για παράδειγμα, η Vonovia, η μεγαλύτερη μεσιτική εταιρεία της Γερμανίας, ανέστειλε επ’ αόριστον όλα τα μεγάλα έργα ανέγερσης κατοικιών για φέτος. Επίσης, στη Σουηδία είναι πιθανό να καθυστερήσει ένα καίριο έργο κατασκευής μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα λόγω αδυναμίας στέγασης του απαραίτητου αριθμού εργαζομένων.
Οι κίνδυνοι
Η κατάσταση σημαίνει αθέτηση πολιτικών υποσχέσεων: Η Σουηδία υποχρεούται συνταγματικά να παρέχει προσιτές κατοικίες, όμως τα διαμερίσματα προς ενοικίαση αδυνατούν εδώ και δεκαετίες να καλύψουν τη ζήτηση, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι τιμές και ο κόσμος να στρέφεται σε παράνομες υπενοικιάσεις. Επιπλέον, στη Βρετανία δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος για δημιουργία 300.000 διαμερισμάτων τον χρόνο που τέθηκε το 2019. τέλος, αντίστοιχη δέσμευση της κυβέρνησης στη Γερμανία για 400.000 νέα σπίτια τον χρόνο αναμένεται να επιτευχθεί μόνο μετά το 2026.
Ως αποτέλεσμα, είναι πιθανό να ανοίξει περαιτέρω η κοινωνική ψαλίδα, αφού ο κόσμος καταλήγει να δίνει όλο και μεγαλύτερο μέρος των αποδοχών του για στέγαση. Ελλοχεύει επίσης ο κίνδυνος όξυνσης των εντάσεων με τους μετανάστες, καθώς αντιμετωπίζονται ως «αντίπαλοι» στην εύρεση σπιτιών.
Ωστόσο, η κατάσταση δεν είναι δεινή σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στην Πορτογαλία και την Ισπανία για παράδειγμα, η εικόνα στον κλάδο των κατασκευών είναι πολύ καλύτερη από το 2015, όταν στον απόηχο της κρίσης είχαν «παγώσει» σχεδόν όλα τα οικιστικά έργα. Βέβαια, και σε αυτές τις χώρες παρουσιάζονται σοβαρές ελλείψεις, ενώ τυχόν εγχειρήματα για προσέλκυση επενδυτών -όπως το πρόγραμμα της Χρυσής Βίζας που ίσχυε στην Πορτογαλία- έχουν οδηγήσει σε εκτίναξη των τιμών.
Ο ρόλος των κυβερνήσεων
Η ρίζα των προβλημάτων στην ανέγερση επαρκούς αριθμού κατοικιών βρίσκεται στην κακή κυβερνητική πολιτική, σύμφωνα με το Bloomberg. Δεδομένου ότι γενικά το θέμα της στέγασης εμπίπτει εν μέρει στην αγορά, αλλά θεωρείται και δημόσιο αγαθό, οι επενδυτές αποθαρρύνονται και ο κλάδος εμφανίζει έντονες διακυμάνσεις. Παράλληλα, λόγω της εκτίναξης των τιμών η ανέγερση νέων κατοικιών δεν είναι ιδιαίτερα κερδοφόρα σε αυτή την περίοδο, εκτός των πολυτελών σπιτιών.
Εξαιτίας της κρίσης πλήθυναν οι εκκλήσεις για κίνητρα και βοήθεια από τη βιομηχανία, όμως οι κυβερνήσεις δεν δείχνουν μεγάλη προθυμία για επιπλέον δαπάνες μετά τα μέτρα στήριξης για την πανδημία και κατά της ακρίβειας. Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά εταιρικών χρεοκοπιών -ανάμεσα σε επιχειρήσεις ανάπτυξης ακινήτων- και μειωμένων αναδιαρθρώσεων χρέους, που ενδέχεται να βαθύνουν και να παρατείνουν τα τραύματα της στεγαστικής κρίσης στην Ευρώπη.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg
Διαβάστε επίσης:
Ενοικιαστές σε απόγνωση, ενώ 750.000 σπίτια είναι κλειστά
Λιγότεροι Ελληνες έχουν πλέον δικό τους σπίτι
Αλμα τιμών στις φθηνές περιοχές – Το Περιστέρι έγινε Άλιμος
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
