BreakingViews: Η ισχυρή οικονομία του Ισραήλ ενώπιον ενός μεγάλου stress test

Ένα μεγάλο stress test καλείται να περάσει η οικονομία του Ισραήλ, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τομέα της τεχνολογίας. Οι επιθέσεις της Χαμάς έχουν αφήσει τουλάχιστον 900 Ισραηλινούς νεκρούς και έχουν προκαλέσει σοβαρούς τριγμούς στη χώρα. Σύμφωνα με τη στήλη BreakingViews του Reuters, ανάμεσα στα πολλά ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει τώρα ο πρωθυπουργός της χώρας Benjamin Netanyahu είναι το πώς θα διαχειριστούν τα δημόσια ταμεία της χώρας μία παρατεταμένη περίοδο αβεβαιότητας.

Η κριση την οποία έχει να αντιμετωπίσει ο Netanyahu είναι σοβαρή, αλλά η οικονομία είναι σχετικά ισχυρή. Το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά μόλις 1,9% το 2020 έναντι πτώσης 4,9% κατά μέσον όρο στον ΟΟΣΑ. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ενισχύθηκε 8,6% και 6,5% το 2021 και το 2022 αντίστοιχα, έναντι 5.7% και 2,9% στον ΟΟΣΑ. Συνέβαλε η άνθιση του τεχνολογικού κλάδου, με συνεισφορά άνω του 50% στις συνολικές εξαγωγές και 15% από τα 500 δισ. της εθνικής παραγωγής. Η χώρα εμφανίζει επίσης πλεόνασμα 4% στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Αυτό δίνει στο Ισραήλ το περιθώριο να λάβει μέτρα στήριξης, όπως το πρόγραμμα πώλησης ξένων νομισμάτων αξίας 30 δισ. δολαρίων από την κεντρική τράπεζα της χώρας. Οι δαπάνες αυτές είναι ένα εξαιρετικά μικρό μερίδιο από τα 200 δισ. δολάρια σε αποθεματικά, το οποίο αντιστοιχούσε μέχρι το τέλος του 2022 σε εισαγωγές 13 μηνών, έναντι του μέσου όρου εννέα μηνών που εμφανίζουν οι χώρες υψηλού εισοδήματος σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Πρόσφατα, το ΔΝΤ επιδοκίμασε τον χαμηλό εξωτερικό δανεισμό του ιδιωτικού τομέα του Ισραήλ και την χαμηλή εξάρτηση του τραπεζικού συστήματος από ξένη χρηματοδότηση. Το κρατικό χρέος ανέρχεται μόλις στο 60% του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερα από τουλάχιστον 100% που εμφανίζουν πολλές χώρες της Δύσης.

Σύμφωνα με το BreakingViews, οι ξένοι επενδυτές που αύξησαν πέρυσι τις εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων στα 28 δισ. δολάρια είναι συνηθισμένοι στις αναταραχές. Τον Ιούνιο η Intel δεσμεύτηκε για επενδύσεις 25 δισ. δολαρίων στη χώρα παρά την εξαιρετικά αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση που εγκρίθηκε φέτος. Η κεντρική τράπεζα του Ισραήλ λέει ότι ο πόλεμος των 50 ημερών με τη Χαμάς στη Γάζα το 2014 προκάλεσε ζημία μόλις 0,3% του ΑΕΠ. Η ισχυρή στρατηγική στήριξη των ΗΠΑ και η ετήσια διμερής στήριξη ύψους 3,8 δισ. δολαρίων προσφέρει κάποια ανακούφιση στους νευρικούς ξένους επενδυτές.

Το πρόβλημα για αυτούς, αλλά και για τον Netanyahu είναι η αβεβαιότητα σχετικά με τη διάρκεια των νέων συγκρούσεων, οι οποίες έχουν επίσης αφήσει νεκρούς σχεδόν 800 Παλαιστινίους. Είναι αβέβαιο ακόμη το πώς θα αντιδράσουν οι εταίροι της Χαμάς, όπως το Ιράν, εάν οι ισραηλινές δυνάμεις εισβάλουν στη Γάζα. Πρόκειται για πολύ διαφορετική περίπτωση από τη δεύτερη επίμαχη στρατιωτική διένεξη στην Ουκρανία, της οποίας το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 29% το 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας. Ωστόσο, ένα από τα βασικά σημεία ανακούφισης των εγχώριων και ξένων επενδυτών -η απόρθητη φύση των ισραηλινών δυνάμεων- απεδείχθη ελλιπές.

Μέχρι στιγμής, η αντίδραση της αγοράς έδειχνε περισσότερο προς ανησυχία παρά άμεσο κίνδυνο. Το σέκελ εκτινάχθηκε στο 3,95 έναντι του δολαρίου και το κόστος ασφάλισης του 10ετούς ομολόγου του Ισραήλ ενισχύθηκε κατά 50% περίπου στις 121 μονάδες βάσης. Τα επίπεδα αυτά, όμως, είχαν καταγραφεί ξανά σχετικά πρόσφατα, το 2016.

Σύμφωνα με το BreakingViews, με βάση τα περισσότερα σενάρια -πλην μιας ανάφλεξης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής- η οικονομία του Ισραήλ δείχνει αρκετά ισχυρή. Είναι, όμως, δύσκολο να γίνει πρόβλεψη για το χείριστο σενάριο. 

moneyreview.gr με πληροφορίες από Reuters

Διαβάστε επίσης:

WSJ: Γιατί ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς έχει σημασία για τους επενδυτές

Ισραήλ: Στηρίζει το σέκελ με ένα πρωτοφανές πρόγραμμα 45 δισ. δολαρίων

Ισραήλ: Στα ύψη ο φόβος χρεοκοπίας – Εκτινάχθηκαν τα ασφάλιστρα κινδύνου

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News