Ιρλανδία: Έρχονται δύσκολα για το δημοσιονομικό «πρωταθλητή» της Ευρώπης

Η επικείμενη παρουσίαση του προϋπολογισμού της Ιρλανδίας μπορεί να μετατρέψει μια δημοσιονομική θέση που εντυπωσιάζει τους πάντες σε μια ανακοίνωση πολιτικής που δεν θα ευχαριστήσει κανέναν.

Η χώρα βρίσκεται σε καλό δρόμο για να επιτύχει φέτος και το επόμενο έτος ένα από τα μοναδικά πλεονάσματα σε οποιαδήποτε χώρα μέλος της Ευρωζώνης, οδηγώντας σε εκκλήσεις από τον υπουργό Οικονομικών Michael McGrath και τον Υπουργό Δημόσιων Δαπανών Paschal Donohoe να ξοδέψουν μεγάλα ποσά.

Αυτή η πίεση, που οδηγεί σε δύσκολες επιλογές μεταξύ προεκλογικών «δώρων» και άκρως απαραίτητων επενδύσεων, εντείνεται πριν από την παρουσίαση του προϋπολογισμού του 2024 την Τρίτη στο Δουβλίνο, καθώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια επιβραδυνόμενη οικονομία που περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών τους.

Τα δημοσιονομικά παρουσιάζουν δημοσιονομικό πλεόνασμα άνω των 10 δισ. ευρώ (10,5 δισ. δολάρια) κυρίως χάρη στα έσοδα από φόρους εταιρειών από τις μεγάλες πολυεθνικές με έδρα την Ιρλανδία.

Το πλεονέκτημα είναι τέτοιο που η κυβέρνηση έχει συστήσει ένα κρατικό επενδυτικό ταμείο παρόμοιο με αυτό που έχει η Νορβηγία για να συσσωρεύσει τον πετρελαϊκό της πλούτο. Αλλά η χώρα έχει επίσης μεγάλη ανάγκη από επενδύσεις σε υποδομές που υποφέρουν από χρόνια υποχρηματοδότησης.

Εν μέσω έντονων διαπραγματεύσεων, οι υπουργοί ασκούν πιέσεις για πρόσθετη χρηματοδότηση για τα αντίστοιχα τμήματα, ενώ πολλοί ψηφοφόροι ευελπιστούν σε βοήθεια που θα δώσει μία ανάσα από το βάρος του επίμονα υψηλού πληθωρισμού.

«Πιστεύω ότι θα δούμε έναν προϋπολογισμό που θεωρείται λίγο γενναιόδωρος – και πιθανότατα θα αφήσει πολλούς οικονομολόγους πολύ ενοχλημένους – αλλά εξίσου θα αφήσει εξίσου απογοητευμένους τους περισσότερους σε διάφορες παρατάξεις που ζητούν πολύ σημαντικές αυξήσεις», είπε ο Austin Hughes, ανεξάρτητος οικονομολόγος που παρακολουθεί την Ιρλανδία.

Η Ιρλανδία ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., οι περισσότερες από τις οποίες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά ελλείμματα αντιμέτωπες με τις παρατεταμένες δημοσιονομικές επιπτώσεις από την πανδημία.

Το Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε ότι η Ιρλανδία και η Κύπρος θα ήταν τα μόνα μέλη της ένωσης – από τα 20 – που θα απολάμβαναν δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2023 και επίσης το 2024. 

Το χρέος της Ιρλανδίας ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος είναι μόνο 40% – 100 εκατοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από την Ιταλία.

Η κυβέρνηση επιθυμεί να χρησιμοποιήσει μερικά από την πλεονάζουσα ρευστότητά της για να κερδίσει υποστήριξη πριν από τις εκλογές του επόμενου έτους, καθώς το αντιπολιτευόμενο κόμμα Σιν Φέιν προηγείται σταθερά στις δημοσκοπήσεις.

Η κεντρική τράπεζα έχει προειδοποιήσει την κυβέρνηση ότι κινδυνεύει να διατηρήσει τον πληθωρισμό υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ενώ η αρχή παρακολούθησης του προϋπολογισμού -το Ιρλανδικό Δημοσιονομικό Συμβουλευτικό Συμβούλιο- προέτρεψε τους υπουργούς να αποφύγουν «λάθη του παρελθόντος» και να αποφύγουν τον πειρασμό των αυξήσεων δαπανών ή των περικοπών φόρων.

Η Loretta O’Sullivan, επικεφαλής οικονομολόγος της EY Ιρλανδίας, προειδοποιεί ότι υπάρχει ακόμη περίπτωση να προσφερθούν «εφάπαξ» μέτρα βοήθειας σε πολίτες που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις του πληθωρισμού.

Μιλώντας στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στην Ισπανία, ο πρωθυπουργός Λέο Βαράντκαρ επιβεβαίωσε ότι ο προϋπολογισμός θα περιλαμβάνει μέτρα στήριξης, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας.

«Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν μειωθεί, αλλά εξακολουθούν να είναι σημαντικά υψηλότερες από ό,τι θα ήταν πριν από δύο χειμώνες. Το καταλαβαίνουμε ως κυβέρνηση και έχουμε τα χρήματα για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους με αυτούς τους λογαριασμούς και θα το κάνουμε», τόνισε. 

Ο ΜακΓκραθ, ο υπουργός Οικονομικών, είχε προσφάτως προειδοποιήσει σε μια συνάντηση του κόμματός του Fianna Fail ότι δεν θα είναι δυνατό «να κάνουμε τα πάντα» στον προϋπολογισμό

Αυτό που δεν τον βοηθάει είναι η επιβράδυνση της οικονομίας. Αυτήν την εβδομάδα, το Ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών της χώρας προέβλεψε συρρίκνωση τους τελευταίους μήνες του τρέχοντος έτους, ενώ τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών έδειξαν πτώση των εισπράξεων από την φορολογία των επιχειρήσεων.

Η O’Sullivan στην EY είναι αισιόδοξος σχετικά με αυτό. «Είχαμε μια εξαιρετική επίδοση. Η οικονομία αναπτύσσεται, αλλά τα επόμενα χρόνια, αναμένουμε ότι η ανάπτυξη θα είναι πιο μέτρια από ό,τι είχαμε τα τελευταία δύο χρόνια», ανέφερε. 

moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg

Διαβάστε επίσης:

Το πρόβλημα της Ιρλανδίας: Η χώρα της κρίσης τώρα δεν ξέρει τι να κάνει τα χρήματά της

H χώρα που σε πληρώνει 84.000 ευρώ για να ζήσεις σε ένα απομακρυσμένο νησί

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News