Γιατί αναβιώνουν οι απεργίες στις ΗΠΑ
Την περασμένη εβδομάδα το αμερικανικό συνδικάτο United Auto Workers ξεκίνησε μια πρωτοφανή απεργιακή κινητοποίηση εναντίον τριών ηχηρών ονομάτων στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, της General Motors, της Ford και της Stellantis. Περίπου 12.700 εργαζόμενοι έχουν αφήσει τα πόστα τους, διεκδικώντας νέα σύμβαση εργασίας με ευνοϊκότερους όρους, έπειτα από χρόνια υψηλότατων κερδών στον τομέα των αυτοκινήτων.
Η ιστορική αυτή απεργία είναι πιθανό να ενταθεί και να παραταθεί μέχρι τουλάχιστον το τέλος της εβδομάδας, προκαλώντας έντονους τριγμούς στον κλάδο. Ωστόσο, δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό στις ΗΠΑ: πρόκειται για μία ισχυρή απόδειξη ότι οι Αμερικανοί καταφεύγουν πλέον όλο και συχνότερα στις απεργίες.
Από τους σεναριογράφους στο Χόλιγουντ, μέχρι τις νοσοκόμες, τους υπαλλήλους εργοστασίων και τους baristas στα Starbucks, χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν απεργήσει τους τελευταίους μήνες, απαιτώντας υψηλότερους μισθούς, καλύτερες συνθήκες εργασίας και περισσότερα προνόμια.
Ανισότητες στην αγορά εργασίας
Οι εργαζόμενοι αποφάσισαν να προσεγγίσουν το θέμα πιο επιθετικά, καθώς οι μισθοί των εργαζομένων μέσου και χαμηλού εισοδήματος παρέμεναν σταθεροί επί δεκαετίες, ενόσω η περιουσία των πλουσιότερων Αμερικανών εκτινάχθηκε σε πρωτοφανή επίπεδα. Τα εταιρικά κέρδη αυξήθηκαν σημαντικά μετά την πανδημία και οι εργαζόμενοι διεκδικούν ένα μεγαλύτερο μερίδιο αυτών.
Σύμφωνα με το Economic Policy Institute, από το 1979 μέχρι το 2022 οι ετήσιες αποδοχές του κορυφαίου 1% των εργαζομένων προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό αυξήθηκαν κατά 145%. Αντιθέτως, για το 90% των εργαζομένων οι αποδοχές αυξήθηκαν κατά μόλις 16%, εν μέρει λόγω της αποσύνθεσης των σωματείων και της μικρής μεταβολής του κατώτατου μισθού σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Οι εργαζόμενοι στην αυτοκινητοβιομηχανία αναδεικνύουν τώρα ως παράδειγμα τις αποδοχές των CEO της Ford, της General Motors και της Stellantis, που αυξήθηκαν κατά τουλάχιστον 40% τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Επίσης, οι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι έχουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ λόγω της ισχυρότερης δημόσιας στήριξης προς τα σωματεία και της δυσκολίας εύρεσης ταλέντων στην αγορά. Ενδεικτικά, η ανεργία στις ΗΠΑ βρίσκεται κοντά σε χαμηλά δεκαετιών και υπάρχουν περισσότερες ανοιχτές θέσεις παρά αιτούντες εργασία. Τέλος, αισθάνονται ισχυρότεροι μετά την πανδημία, η οποία ανέδειξε τις θυσίες των εργαζομένων πρώτης γραμμής, αλλά και τις μεγάλες ανισότητες στην αμερικανική αγορά εργασίας.
Επανέρχονται οι απεργίες
Σύμφωνα βέβαια με το Economic Policy Institute, ο αριθμός των απεργιών εξακολουθεί να είναι 70% χαμηλότερος σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Η συμμετοχή σε σωματεία έχει επίσης μειωθεί σημαντικά, καθώς ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ έχουν επιβάλει περιορισμούς μέσω συγκεκριμένων κανόνων, οι οποίοι επιτρέπουν στους εργαζόμενους να μην πληρώνουν στα σωματεία ακόμη και εάν ευνοούνται από τις συμφωνίες που επιτυγχάνουν. Επιπλέον, ορισμένες εταιρείες εναντιώνονται στα σωματεία, ενώ άλλες έχουν τα αποφύγει εξ αρχής, διότι προσφέρουν υψηλούς μισθούς.
Η συμμετοχή στα σωματεία στις ΗΠΑ κορυφώθηκε το 1945, με το 33,4% του εργατικού δυναμικού, ενώ μέχρι το 1985 είχε πέσει στο 18%. Το 1981 είχε μεσολαβήσει η απόλυση περίπου 13.000 εργαζομένων της ένωσης ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας από την κυβέρνηση Reagan, οι οποίοι απεργούσαν και αρνήθηκαν να επιστρέψουν στα πόστα τους μέχρι να πάρουν όσα διεκδικούσαν. Πέρυσι, η συμμετοχή σε σωματεία έφτανε στο 10,1% του εργατικού δυναμικού.
«Βγαίνοντας από την περίοδο Reagan, οι επικεφαλής των σωματείων ήταν σε οπισθοχώρηση και προσπαθούσαν να τα βρουν με τη διοίκηση», δήλωσε στο CNN ο Joseph McCartin, καθηγητής ιστορίας της εργασίας στο πανεπιστήμιο Georgetown. Οι επιχειρήσεις έμαθαν να χρησιμοποιούν τις απεργίες σε βάρος των σωματείων και έτσι κηρύσσονταν σπανιότερα.
Πλέον, οι απεργίες φαίνεται πως χρησιμοποιούνται ξανά σαν μέσο διαπραγμάτευσης. Τον τελευταίο χρόνο μέχρι και τις 13 Σεπτεμβρίου του 2023, έγιναν 396 οργανωμένες απεργίες από σωματεία στις ΗΠΑ, ενώ πέρυσι ο αριθμός αυτός είχε φτάσει στις 409. Οι μεγαλύτερες και περισσότερες απεργίες έγιναν τα χρόνια πριν την πανδημία, ιδίως το 2018 και το 2019. Μετά από μία κάμψη λόγω των υγειονομικών μέτρων, ο αριθμός των εργαζομένων που συμμετείχε σε μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις αυξήθηκε κατά 50% το 2022.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
Τρίτη μέρα απεργίας στις τρεις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
