Η «πρωταθλήτρια» της Ευρώπης στην ανεργία: Γιατί δεν πέφτει το ποσοστό στην Ισπανία

Θετικά χαρακτηρίστηκαν τα οικονομικά δεδομένα της Ισπανίας για το δεύτερο τρίμηνο του 2023: 21 εκατ. άτομα στη χώρα έχουν δουλειά για πρώτη φορά στην ιστορία, ενώ το ποσοστό ανεργίας διολίσθησε σε χαμηλό 15 ετών, στο 11,7%. Το τελικό αποτέλεσμα όμως καθιστά την Ισπανία «πρωταθλήτρια» της Ε.Ε. στην ανεργία, με το νούμερο να παραμένει σταθερά υψηλά, ενώ κανένας δεν μπορεί να εντοπίσει με σιγουριά τον λόγο.

Σύμφωνα με τα εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία της Eurostat, μετά την Ισπανία είναι η Ελλάδα (11,1%), η Σουηδία και η Λιθουανία (αμφότερες 7,5%), ενώ ο μέσος όρος στην Ε.Ε. ήταν στο 5,9% τον Ιούνιο. Συγκριτικά, η ανεργία στην Ισπανία είναι υψηλότερη και σε σχέση με τις γειτονικές, τη Γαλλία (7,1%) ή την Πορτογαλία (6,4%), οπως και σε σχέση με τις Βαλκανικές και άλλες χώρες της Μεσογείου.

Μεγάλο πρόβλημα είναι και η ανεργία των νέων, όπου η Ισπανία κρατά επίσης τα πρωτεία στην Ε.Ε. με 27,4%, μπροστά από την Ελλάδα (23,6%) και τη Σουηδία (21,8%). Αντίστοιχη εικόνα σχηματίζεται και στα στοιχεία της ανεργίας ανά φύλο. Σε κάθε περίπτωση, το χαμηλότερο που έχει επιτευχθεί ποτέ ήταν τον Μάιο του 2007 στο 7,9%, το οποίο όμως δεν είναι και ιδιαίτερα χαμηλό.

Οι λόγοι

Δεδομένου ότι η Ισπανία έχει κοινωνική ειρήνη, ανάπτυξη και την καλύτερη εικόνα στην αγορά εργασίας των τελευταίων 15 ετών, γιατί εξακολουθεί να υπάρχει τόσο μεγάλο χάσμα στην ανεργία με την Ε.Ε.; «Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου. Είναι μόνιμος παράγοντας στην οικονομία μας επί 40 χρόνια τώρα…η αλήθεια είναι πως δεν νομίζω κανείς να έχει βρει την απάντηση», δήλωσε στην El Pais ο Miguel Basterra καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Αλικάντε. «Έπειτα από τόσο χρόνια αλλαγών στην κυβέρνηση και στις ομάδες οικονομικής διαχείρισης, θα νόμιζε κανείς ότι η Ισπανία θα είχε ήδη εφαρμόσει μια λύση. Ή τουλάχιστον, θα είχε εντοπίσει τον βασικό παράγοντα. Δεν ήταν εφικτό να αναστραφεί η αδράνεια στην αγορά εργασίας μας», συμπλήρωσε .

Υπάρχουν όμως κάποιες πιθανές αιτίες: «Το οικονομικό μας μοντέλο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από κλάδους, οι οποίοι δεν είναι πολύ ανθεκτικοί ενόψει της εξαφάνισης θέσεων εργασίας, όπως τις κατασκευές ή τον τομέα της φιλοξενίας. Και παρότι τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε η πολιτική δέσμευση για άνοιγμα νέων ευκαιριών και θέσεων στην ψηφιακή εποχή, οι άλλοι παραδοσιακοί κλάδοι συνεχίζουν να απασχολούν ένα μεγάλο στατιστικό μερίδιο…κανείς δεν μπόρεσε να αναστρέψει τον μαγνητισμό με τον οποίο εξακολουθούν να προσελκύουν επενδύσεις», τόνισε ο Basterra.

Αυτή είναι πράγματι η πιο πιθανή εξήγηση, παράλληλα όμως παίζει ρόλο και η επιρροή που ασκούν οι μικρές επιχειρήσεις. «Αυτές οι εταιρείες έχουν χαμηλότερη παραγωγικότητα, επομένως τα οφέλη είναι πάντοτε πιο περιορισμένα και οι επενδύσεις χαμηλότερες. Και το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων σημαίνει χαμηλότερη απασχόληση», δήλωσε ο Arturo Lahera, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Compultense της Μαδρίτης, αναφερόμενος στην ευρεία παρουσία μικρών επιχειρήσεων στη χώρα.

«Αυτή η οργανωσιακή κουλτούρα ενθαρρύνει την παράταση των ωραρίων. Στην Ισπανία δουλεύουμε περισσότερες ώρες σε σχέση με πολλές ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες και το κάνουμε με χαμηλότερη παραγωγικότητα», σημειώνει ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι ο τρόπος λειτουργίας των μικρών επιχειρήσεων προκαλεί περαιτέρω αιτίες που επιβαρύνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Παράλληλα, σημειώνει, συχνά δεν πληρώνονται οι υπερωρίες, ενώ η δουλειά γίνεται κουραστική. «Υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν περισσότερες ώρες απ’ ό,τι θα έπρεπε, ενώ άλλοι θα μπορούσαν να έχουν αυτές τις βάρδιες», εξηγεί.

Οι μικρές επιχειρήσεις, υποστηρίζει, επίσης περιορίζουν τη διαπραγματευτική ικανότητα των εργαζομένων, καθιστώντας δυσκολότερο για τα σωματεία να διεκδικήσουν μικρότερα ωράρια ή πληρωμή της υπερεργασίας. Αυτοί οι δύο παράγοντες, όμως, θα μπορούσαν κάλλιστα να ενισχύουν το εργατικό δυναμικό.

«Ανά διαστήματα, όταν η οικονομία τα πηγαίνει καλά δημιουργούνται περισσότερες θέσεις, αλλά όταν πράγματα πηγαίνουν στραβά, καταστρέφονται με μεγάλη ταχύτητα», σχολίασε ο José María Rotellar, διευθυντής του Οικονομικού Παρατηρητηρίου στο Πανεπιστήμιο Francisco de Vitoria. «Ένα ακόμα σημαντικό θέμα είναι το μεγάλο ποσοστό της παραοικονομίας στην Ισπανία, το οποίο είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Υπάρχει τόσος κόσμος, που κατά πάσα πιθανότητα δουλεύει, αλλά δεν φαίνεται στα στατιστικά», σημειώνει.

Τέλος, οι ειδικοί αναφέρουν το θέμα του δημογραφικού. Επί δεκαετίες, υπήρχε θέμα υπογεννητικότητας, το οποίο τώρα εμμέσως ασκεί πίεση στο συνταξιοδοτικό.

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

ΕΛΣΤΑΤ: Μικρή πτώση της ανεργίας στο 11,1% τον Ιούνιο

«Χάθηκαν» 190.000 εργαζόμενοι – Η συρρίκνωση της αγοράς εργασίας

Alpha Bank: Μία στις δύο γυναίκες και ένας στους τέσσερις νέους δουλεύουν στην Ελλάδα

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News