Σαουδ. Αραβία: Φόβοι για οικονομική συρρίκνωση εξαιτίας της μείωσης στην παραγωγή πετρελαίου
Η απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να παρατείνει τις περικοπές στην παραγωγή πετρελαίου (σε μία, μάλλον (μέχρι στιγμής, τουλάχιστον) ανεπιτυχή προσπάθεια για αύξηση των τιμών) μπορεί να προκαλέσει οικονομική συρρίκνωση στην ταχύτερα αναπτυσσόμενη χώρα της Ομάδας των 20 πέρυσι.
Αυτό θα αποτελούσε μια έντονη μεταστροφή για την οικονομία του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων, η οποία αυξήθηκε σχεδόν 9% το 2022, βοηθώντας τον πρίγκιπα διάδοχο Mohammed bin Salman να επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στα πάντα, από τον αθλητισμό μέχρι τον τουρισμό και τις νέες πόλεις.
Η έκρηξη προωθήθηκε από την παραγωγή-ρεκόρ αργού, περίπου 10,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, και τις τιμές κατά μέσο όρο 100 δολάρια το βαρέλι, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε αναστάτωση στις αγορές ενέργειας.
Με την παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση να επιβαρύνει τώρα τη ζήτηση αργού, το Ριάντ μειώνει την παραγωγή αυτό το μήνα και τον επόμενο σε μόλις 9 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, ένα επίπεδο στο οποίο το βασίλειο σπάνια έφτασε την τελευταία δεκαετία. Η κίνηση αυτή ανέβασε τις τιμές, αλλά μόνο ελαφρώς. Το μπρεντ διαπραγματεύεται γύρω στα 78,50 δολάρια το βαρέλι, σημειώνοντας πτώση σχεδόν 9% φέτος.
Η μείωση της προσφοράς θα αποτελέσει τροχοπέδη για τον μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο. Η οικονομία θα μειωθεί κατά 0,1% φέτος, αν η κυβέρνηση αυξήσει την παραγωγή τον Σεπτέμβριο και κατά 1% αν διατηρήσει την πορεία της για το υπόλοιπο του 2023, σύμφωνα με το Bloomberg Economics.
«Η περικοπή της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσε να είναι δαπανηρή», δήλωσε ο Jean-Michel Saliba, οικονομολόγος της Bank of America Corp. για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Το βασικό σενάριο του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού οργανισμού προβλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 0,9%. Προβλέπει όμως συρρίκνωση κατά 0,6% αν οι μειώσεις της προσφοράς δεν αντιστραφούν φέτος. Μια πτώση αυτού του επιπέδου θα καθιστούσε τη Σαουδική Αραβία τη χειρότερη οικονομία της G20 μετά την Αργεντινή, σύμφωνα με έρευνες του Bloomberg.
Η ανάπτυξη χωρίς το πετρέλαιο
Ορισμένοι αναλυτές είναι αισιόδοξοι ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μπορεί να αυξηθεί ακόμη και αν οι περικοπές παραμείνουν σε ισχύ έως το 2024. Η Amy McAlister της Oxford Economics βλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,3% σε αυτό το σενάριο.
Και η μη πετρελαϊκή οικονομία -όπου απασχολείται η πλειονότητα των Σαουδαράβων και την οποία το σχέδιο Vision 2030 του πρίγκιπα διαδόχου έχει ως στόχο να μετασχηματίσει- παραμένει σε ακμαία. Οι ιδιωτικές εταιρείες εκτός της πετρελαϊκής βιομηχανίας αύξησαν τις παραγγελίες τους με τον ταχύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί ποτέ τον Ιούνιο, σύμφωνα με έναν δείκτη διευθυντών αγορών.
«Αυτός είναι ο τομέας που έχει πραγματικά σημασία για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τα εταιρικά κέρδη», δήλωσε ο Ziad Daoud, επικεφαλής οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών στο Bloomberg Economics.
Η κυβέρνηση λέει ότι η μη πετρελαϊκή οικονομία θα αναπτυχθεί πιθανώς κατά 5,8% φέτος.
«Ο μετασχηματισμός και η διαφοροποίηση της σαουδαραβικής οικονομίας στο πλαίσιο του Οράματος 2030 επικεντρώνονται στο μη πετρελαϊκό ΑΕΠ», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών της Σαουδικής Αραβίας.
Ωστόσο, η πτώση των εσόδων από την αγορά πετρελαίου έχει οδηγήσει τον προϋπολογισμό του βασιλείου σε έλλειμμα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερο δανεισμό.
Υπάρχουν ήδη κάποια σημάδια γι’ αυτό. Η κυβέρνηση έχει πουλήσει ευρωομόλογα ύψους 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι στιγμής φέτος, παρά την αύξηση των επιτοκίων καθώς οι ΗΠΑ και άλλες κεντρικές τράπεζες μάχονται τον πληθωρισμό. Αν και οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι έχουν πει ότι αυτό έγινε εν μέρει για την αναχρηματοδότηση του υφιστάμενου χρέους, είναι περισσότερα από όσα εξέδωσε το βασίλειο το 2021 και το 2022 μαζί, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.
Πολλοί ενεργειακοί αναλυτές, καθώς και η ίδια η Σαουδική Αραβία, αναμένουν σύσφιξη στην αγορά πετρελαίου κατά το υπόλοιπο του 2023, καθώς η ζήτηση στην Κίνα και την Ινδία αυξάνεται. Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι τιμές πιθανότατα θα ανέβουν. Η Goldman Sachs Group Inc. βλέπει το αργό να κάνει άλμα στα 86 δολάρια το βαρέλι μέχρι τον Δεκέμβριο.
Προς το παρόν, οι τιμές είναι πολύ χαμηλότερες από αυτές που χρειάζεται η Σαουδική Αραβία για να ισοσκελίσει τα βιβλία της. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην πιο πρόσφατη πρόβλεψή του, έθεσε την φετινή τιμή εξισορρόπησης του πετρελαίου σχεδόν στα 81 δολάρια το βαρέλι.
Αυτό, όμως, βασίζεται σε παραγωγή 10,5 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως. Δεν περιλαμβάνει επίσης τις δαπάνες του κρατικού ταμείου και άλλων κρατικών φορέων για τα λεγόμενα γίγα-έργα του πρίγκιπα Mohammed, συμπεριλαμβανομένης της νέας πόλης Νεόμ. Το όριο εξισορρόπησης ανεβαίνει σε σχεδόν 100 δολάρια το βαρέλι όταν αυτό λαμβάνεται υπόψη, αναφέρει το Bloomberg Economics.
Οι ροές πετρελαίου παραμένουν ζωτικής σημασίας για τη Σαουδική Αραβία, παρά τις προσπάθειες διαφοροποίησης που καταβάλλει από το 2016 που ξεκίνησε το Vision 2030. Το αγαθό αυτό αποτελούσε το 80% των εξαγωγών το 2022. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 93% όταν συμπεριληφθούν τα χημικά και τα πλαστικά, που προέρχονται κυρίως από το αργό, σύμφωνα με τον Daoud του Bloomberg Economics.
«Κρίνοντας από τις επιδόσεις των τελευταίων επτά ετών, η πρόοδος στον τομέα αυτό εξακολουθεί να είναι ελλιπής», δήλωσε για τη διαφοροποίηση της οικονομίας.
moneyreview.gr
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News