Κεντρικές τράπεζες και πληθωρισμός: Μια οικονομολόγος εξηγεί τι κάνουν λάθος

Μια καλύτερη νομισματική πολιτική θα μπορούσε να είχε συγκρατήσει το παγκόσμιο πληθωριστικό σοκ; Πιθανότατα όχι, αλλά οι κεντρικές τράπεζες πρέπει τώρα να είναι πολύ προσεκτικές αν θέλουν να αποφύγουν την κατάρρευση των οικονομιών τους.

Αυτό πιστεύει η Lucrezia Reichlin, καθηγήτρια οικονομικών στο London Business School και πρώην γενική διευθύντρια έρευνας στην ΕΚΤ. Ένα βασικό συμπέρασμα, υποστηρίζει, είναι ότι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να συνεργαστούν στενότερα, ώστε οι πολιτικές τους να αλληλοσυμπληρώνονται.

Μετά την εκτίναξη του πληθωρισμού στον απόηχο της πανδημίας και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες (με εξαίρεση το Ηνωμένο Βασίλειο) – αλλά όχι αρκετά γρήγορα για τους κεντρικούς τραπεζίτες, οι οποίοι έχουν ήδη αυξήσει τα επιτόκια κατά το μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων σαράντα ετών και τώρα προειδοποιούν ότι το κόστος δανεισμού πρέπει να αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Η Reichlin, εξάλλου, υποστηρίζει την αξιολόγηση των οικονομικών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και όχι με καθυστερημένα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας.

Φταίνε οι τράπεζες που δεν έδρασαν αρκετά γρήγορα;

Ίσως καθυστέρησαν κάποιους μήνες, υποστηρίζει η Reichlin, αλλά εάν αυτή η καθυστέρηση ήταν τόσο επιζήμια αυτό θα φαινόταν στις προσδοκίες για τον πληθωρισμό. Αντιθέτως, οι μεσοπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό είναι κοντά στον στόχο των κεντρικών τραπεζών. Δεν νομίζω ότι έχουν χάσει την αξιοπιστία τους.

Όταν κάποιοι κάνουν λόγο για καθυστέρηση των κεντρικών τραπεζών, δεν υπολογίζουν την αλληλουχία των έκτακτων σοκ και το μέγεθος των σοκ, υποστηρίζει η Reichlin.  Λόγω της φύσης του σοκ, ουσιαστικά μια σχετικά μεγάλη μεταβολή των τιμών, έχουμε δει μια επίμονη δυναμική του πληθωρισμού. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν καθυστερήσεις κατά τις οποίες οι τιμές των εισαγωγών απορροφώνται και αντανακλώνται στις τιμές των εξαγωγών.

Για παράδειγμα, καθώς οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται, η μεταποίηση απορροφά την αύξηση πρώτα – επειδή είναι άμεσος χρήστης ενέργειας – και οι υπηρεσίες αργότερα, επειδή χρησιμοποιούν την ενέργεια έμμεσα. Δεδομένης της ακαμψίας των τιμών και της διαφορετικής καθυστέρησης με την οποία οι διάφοροι τομείς απορροφούν τις μεταβολές των τιμών της ενέργειας, ο πληθωρισμός γίνεται επίμονος. Αυτό ακριβώς παρατηρούμε. Ο γενικός πληθωρισμός έχει μειωθεί καθώς υποχωρούν τα σοκ, αλλά ο δομικός πληθωρισμός -εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας- είναι αρκετά επίμονος. Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να κάνουν πολύ λίγα πράγματα για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα.

Μάλιστα, στην ερώτηση πότε υπολογίζεται ότι μπορεί να επανέλθει ο πληθωρισμός μετά από ενεργειακό σοκ, η  Reichlin απάντησε ότι ο δομικός πληθωρισμός μετά από ένα ενεργειακό σοκ αυξάνεται με καθυστέρηση και επιστρέφει στο αρχικό επίπεδο μόνο μετά από 60 μήνες. Επομένως, βρισκόμαστε λίγο πολύ στον κανόνα. Εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουμε δει τον πληθωρισμό σε επίπεδο κορυφής να μειώνεται γρήγορα.

Τέλος, συμβουλεύει τις κεντρικές τράπεζες ότι πρέπει να δείξουν υπομονή. «Νομίζω έχουμε προχωρήσει σε αρκετή σύσφιγξη», είπε.

moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg

Διαβάστε επίσης:

ΗΠΑ VS Ευρώπης: Γιατί διαφέρει η μάχη εναντίον του πληθωρισμού;

Βαθαίνει το οικονομικό πλήγμα της Ευρωζώνης – Σε σταυροδρόμι η ΕΚΤ

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News