Βραζιλία: Σε «μετωπική σύγκρουση» ο Λούλα ντα Σίλβα με τον κεντρικό τραπεζίτη

Ελάχιστοι είναι οι ηγέτες στον κόσμο που επιτίθενται δημόσια στους κεντρικούς τραπεζίτες περισσότερο από τον Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα της Βραζιλίας.

Οι λόγοι είναι ολοένα και πιο προφανείς καθώς οι Βραζιλιάνοι αισθάνονται τον αντίκτυπο από την εξασθένηση της οικονομίας. Εννέα μήνες αφότου οι διαμορφωτές πολιτικής διαμόρφωσαν τα επιτόκια αναφοράς στο 13,75%, μετά από δώδεκα αυξήσεις, το χρέος των νοικοκυριών έχει εκτιναχθεί σε επίπεδα ρεκόρ, οι τράπεζες έχουν παγώσει  τις χορηγήσεις δανείων και οι εταιρικές πτωχεύσεις αυξάνονται ολοένα και περισσότερο. 

Μεγάλο μέρος αυτής της δυσπραγίας προκαλείται από το σχέδιο του διοικητή της κεντρικής τράπεζας Ρομπέρτο Κάμπος Νέτο. Χωρίς αυτό, υπογραμμίζουν ο ίδιος και οι συνάδελφοί του, η ζήτηση στην οικονομία δεν θα μειωθεί αρκετά ώστε ο πληθωρισμός να επανέλθει πλήρως στο στόχο.

Ωστόσο, για τον Λούλα, όλο αυτό είναι ανοησία. Εξαπολύει συνεχώς λεκτικές επιθέσεις στον Κάμπος Νέτο, κατηγορώντας τον ότι παρακωλύει την ανάπτυξη καθιστώντας πολύ πιο ακριβό το κόστος δανεισμού για τους Βραζιλιάνους.

Η κόντρα των δύο ανδρών ρίχνει φως σε έναν αυξανόμενο κίνδυνο σε ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία. Η κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας μπορεί να ανέβασε τα επιτόκια νωρίτερα και υψηλότερα από άλλες, αλλά σχεδόν όλες – από την Federal Reserve έως την Τράπεζα της Αγγλίας – έχουν αυξήσει τα επιτόκια σε επίπεδα που είναι δυσάρεστα υψηλά για τους πολιτικούς.

Οι εκκλήσεις για τερματισμό των επιτοκιακών αυξήσεων αυξάνονται ολοένα και περισσότερο σε διάφορες πρωτεύουσες, από το Ναϊρόμπι έως το Νέο Δελχί, απειλώντας να υπονομεύσουν την αυτονομία των κεντρικών τραπεζών που είναι τόσο σημαντική για την καταπολέμηση του πληθωρισμού.

Πιέσεις σε όλα τα επίπεδα

Στη Βραζιλία, η πίεση είναι εμφανής σε κάθε επίπεδο της οικονομίας – από τους καταναλωτές έως τους διευθύνοντες συμβούλους. Αυτό καθιστά εύκολο για τον 77χρονο Λούλα, του οποίου η πολιτική σταδιοδρομία εκτείνεται από αρκετές προεδρίες έως ποινή φυλάκισης, να κατηγορήσει τον Κάμπος Νέτο.

Ενώ ο πληθωρισμός είναι ήδη μειωμένος περισσότερο από το ήμισυ από το ανώτατο όριο του 12% του περασμένου έτους – ανήλθε στο 4,2% τον Απρίλιο – οι οικονομολόγοι διχάζονται για το αν θα συνεχίσει να αποθερμαίνεται. Αυτή η αβεβαιότητα ωθεί την κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων έξι και πλέον ετών.

Ο βασικός πληθωρισμός έχει αποκλιμακωθεί σημαντικά, αλλά ο δομικός συνεχίζει να αυξάνεται με γρήγορο ρυθμό, είπε ο Κάμπος Νέτο αυτήν την εβδομάδα, αναγνωρίζοντας ότι ο Λούλα έχει το δικαίωμα να συζητά για τη νομισματική πολιτική.

Το αυξημένο κόστος δανεισμού είναι ένας από τους λόγους που το χρέος των νοικοκυριών στη Βραζιλία παραμένει σε ιστορικό υψηλό και οι αυτοκινητοβιομηχανίες κλείνουν μονάδες παραγωγής για να αποφύγουν την υπερπροσφορά. Τα μέσα επιτόκια για ατομικά και στεγαστικά δάνεια στη χώρα είναι στο 42% και 11%, αντίστοιχα.

«Η αίσθηση ότι το κόστος δανεισμού θα παραμείνει υψηλό δημιουργεί μεγάλη αβεβαιότητα», δήλωσε ο Leonardo Ono, διαχειριστής πιστωτικού χαρτοφυλακίου στο αντισταθμιστικό ταμείο Legacy Capital, με ενεργητικό 7,2 δισ. δολαρίων. «Οι εταιρείες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν αυστηρότερα επιτόκια για περισσότερο από το αναμενόμενο και, σε μια εποχή που οι ταμειακές ροές και η κατάσταση του ισολογισμού επιδεινώνονται».

Οι τράπεζες έχουν επίσης μειώσει τον δανεισμό, επιφυλακτικές για την ανάληψη περισσότερου ρίσκου από τη στιγμή που η εταιρεία λιανικής Americanas αποκάλυψε μια λογιστική τρύπα 4 δισ. δολαρίων που την οδήγησε σε πτώχευση. Επίσης, μετά από συσσώρευση επισφαλών δανείων, η Banco Bradesco γνωστοποίησε ότι χρειάζεται προσοχή με τόσο υψηλά επιτόκια. Η Banco Santander Brasil δεν έχει ακόμη κλείσει τις πληγές της από τη σχεδόν 50% πτώση των κερδών πρώτου τριμήνου.

Εταιρικά προβλήματα

Ο αριθμός των αιτημάτων πτώχευσης που υποβλήθηκαν από εταιρείες της Βραζιλίας στο πρώτο τετράμηνο του έτους αυξήθηκε κατά 34,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης εταιρικών δεδομένων Serasa Experian. Όπως λέει ο Ντάνιελ Πεγκορίνι, διευθύνων σύμβουλος της Valora Gestão de Investimentos, τα υψηλά ποσοστά «επιτάχυναν την κατάρρευση εταιρειών που είχαν ήδη προβλήματα».

«Δεν θα υπάρξει γρήγορη βραχυπρόθεσμη λύση», δήλωσε ο Alberto Serrentino, αντιπρόεδρος της Βραζιλίας Society of Retail and Consumption. «Χρειαζόμαστε την προοπτική μείωσης των επιτοκίων και εξομάλυνσης της ιδιωτικής πιστωτικής αγοράς, ώστε οι εταιρείες να μπορέσουν να αναπνεύσουν».

moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News