E.E.: Βαθιά αναδιάρθρωση ή απλά κάποιες αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας;
Oι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε. συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες προκειμένου να συζητήσουν τις επικείμενες μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας. Οι Βρυξέλλες αναμένεται να προτείνουν μία σειρά αλλαγών τον επόμενο μήνα, όμως ήδη οι χώρες είναι διχασμένες ως προς το πώς θα διαμορφώσουν το ενεργειακό σύστημα ή ακόμη και για το εάν χρειάζεται να το αναδιαμορφώσουν.
Μετά ενεργειακής κρίσης αλλαγές
Η Κομισιόν δεσμεύθηκε πέρυσι να μεταρρυθμίσει την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε., από τη στιγμή που η έκρηξη των τιμών φυσικού αερίου ανέβασε στα ύψη τις τιμές ενέργειας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Στόχος αυτής της μεταρρυθμίσεις είναι η προστασία των καταναλωτών από τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις στις τιμές ορυκτών καυσίμων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το αυξανόμενο μερίδιο της Ευρώπης σε χαμηλού κόστους ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές θα μεταφραστεί σε χαμηλότερες τιμές.
Αυτή τη στιγμή, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη διαμορφώνονται με βάση το κόστος παραγωγής. Αυτό σημαίνει ότι όταν η τιμή φυσικού αερίου ανεβαίνει – στην περίπτωση που η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από φυσικό αέριο – αυξάνεται και η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Βαθιά μεταρρύθμιση ή στοχευμένη προσαρμογή;
Οι χώρες της Ε.Ε. διαφωνούν ως προς το εύρος και το μέγεθος των μεταρρυθμίσεων. Ελλάδα, Ισπανία και Γαλλία είναι μεταξύ των χωρών που ζητούν εκ βάθρων μεταρρύθμιση. Σε έγγραφο που μοιράστηκε στις χώρες της Ε.Ε. και περιήλθε στην κατοχή του Reuters, η Ισπανία σημειώνει ότι οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να βοηθήσουν τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να εξασφαλίσουν συμβόλαια κυρίως μακροπρόθεσμου ορίζοντα με τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας να πληρώνουν μία σταθερή τιμή για την ενέργειά τους.
Για παράδειγμα, οι παραγωγοί ενέργειας από πυρηνική και ανανεώσιμες θα πρέπει να εξασφαλίσουν από την κυβέρνηση συμβόλαια τα οποία θα μπορούν να τους εξασφαλίζουν ενέργεια για όλη τη διάρκεια ζωής τους, για δεκαετίες, σε σταθερή τιμή που θα αντανακλά το μέσο κόστος παραγωγής.
Η Γαλλία προτείνει αντίστοιχα οι προμηθευτές ενέργειας να υπογράφουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια με σταθερή τιμή με τους παραγωγούς. Αυτό θα μπορούσε να δώσει στις μονάδες παραγωγής πιο προβλέψιμα έσοδα, επιτρέποντας ταυτόχρονα στους καταναλωτές να επιτύχουν πιο σταθερές τιμές στους λογαριασμούς τους.
Ωστόσο, Γερμανία, Δανία, Λετονία και τέσσερις ακόμη χώρες αντιτίθενται στην πιο βαθιά μεταρρύθμιση και έχουν προειδοποιήσει την Ε.Ε. να μην προχωρήσει στη δημιουργία ενός περίπλοκου συστήματος που θα χρειαστεί πολλές δεκαετίες για να λειτουργήσει.
Οι χώρες αυτές υποστηρίζουν ότι η σημερινή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας λειτουργεί αποτελεσματικά καθώς με την υποστήριξη των ανανεώσιμων πηγών θα μπορούσε και να επιτύχει χαμηλότερες τιμές και να αποφύγει τις ελλείψεις. Αντ΄αυτού τάσσονται υπέρ περιορισμένων αλλαγών, όπως για παράδειγμα να μπορούν οι καταναλωτές να επιλέγουν συμβόλαια κυμαινόμενων ή σταθερών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Απεξάρτηση από τις τιμές;
Η Κομισιόν πρόβαλε αρχικά τη μεταρρύθμιση ως μία ευκαιρία «απεξάρτησης» των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, που σημαίνει επανασχεδιασμό του σημερινού συστήματος διαμόρφωσης των τιμών. Αξιωματούχοι της Ε.Ε. αναφέρουν ότι οι Βρυξέλλες κλίνουν αυτή τη στιγμή προς πιο μέτριες αλλαγές.
Η δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε τον προηγούμενο μήνα για τις μεταρρυθμίσεις συστήνει να επεκταθεί η χρήση μακροπρόθεσμων συμβολαίων που να παρέχουν στις μονάδες παραγωγής ενέργειας σταθερή τιμή.
Κίνδυνοι, ανταμοιβές
Οι χώρες που τάσσονται υπέρ της βαθύτερης μεταρρύθμισης, όπως η Ισπανία, υποστηρίζουν ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν να μειωθούν οι τιμές για τους καταναλωτές, όταν θα υπάρχει μεγαλύτερη σύγκλιση των λογαριασμών τους με πραγματικό κόστος παραγωγής από καύσιμα χαμηλότερης περιεκτικότητας σε άνθρακα.
Η Γαλλία υποστηρίζει ότι το θέμα είναι να εξασφαλιστούν επενδύσεις σε χαμηλής περιεκτικότητας άνθρακα ενέργεια, όπως ανανεώσιμες και πυρηνική. Επίσης, θεωρεί ότι η μείωση των τιμών ενέργειας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην ευρύτερη απάντηση της Ευρώπης απέναντι στα τεράστια προγράμματα επιδοτήσεων των ΗΠΑ και της Κίνας στη βιομηχανία τους – βοηθώντας έτσι την Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική.
Οι σκεπτικιστές ωστόσο προειδοποιούν ότι οι δραστικές αλλαγές στην αγορά θα μπορούσαν να κάμψουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών, διακυβεύοντας εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, τις οποίες η Ε.Ε. χρειάζεται τα μέγιστα για να απεξαρτηθεί από τα ρωσικά καύσιμα και να επιτύχει το στόχο της για την κλιματική αλλαγή.
Πολιτική συζήτηση
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε. συζητούν τη μεταρρύθμιση προτού αρχίσουν οι επίσημες διαπραγματεύσεις. Η Κομισιόν σκοπεύει να προτείνει το πακέτο των μεταρρυθμίσεων στις 14 Μαρτίου. Μετά από την ημερομηνία αυτή, οι χώρες της Ε..Ε και το Ευρωκοινοβούλιο θα συζητήσουν την τελική νομοθεσία, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από την πλειοψηφία των Ευρωβουλευτών και να υποστηριχθεί από την πλειοψηφία τουλάχιστον 15 χωρών.
Οι διαπραγματεύσεις για τη νέα νομοθεσία θα χρειαστούν περισσότερο από ένα χρόνο, όμως ορισμένες χώρες θέλουν μία πιο γρήγορη διαδικασία. Η Γαλλία θέλει να ολοκληρωθεί η νέα νομοθεσία στη διάρκεια του τρέχοντος έτους.
Αυτό όμως έρχεται σε σύγκρουση με χώρες όπως η Γερμανία, η οποία ισχυρίζεται ότι οι πιο βαθιές μεταρρυθμίσεις δεν μπορούν να γίνουν γρήγορα και χρειάζονται ενδελεχή ανάλυση των επιπτώσεων – κάτι που ωστόσο η Κομισιόν δεν πρόκειται να συμπεριλάβει στην πρότασή της.
Το όλο χρονοδιάγραμα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από τις επικείμενες εκλογές του Ευρωκοινοβουλίου το 2024.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Reuters
Διαβάστε επίσης:
ΥΠΕΝ: Τέταρτη φθηνότερη λιανική αγορά ρεύματος η ελληνική τον Ιανουάριο
Τι αλλαγές φέρνει το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις στέγες»
Στα 8,2 δισ. ευρώ οι επιδοτήσεις ρεύματος τους τελευταίους 18 μήνες
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
