Τέρμα τα μασάζ και τα τζάμπα φαγητά: Οι κακομαθημένοι της τεχνολογίας προσγειώνονται στην πραγματικότητα
Τραπέζια του πινγκ πονγκ, μασάζ στο γραφείο, δωρεάν φαγητό και καφές, κάποιος να τους πλένει τα άπλυτα ή να μαστορεύει το ποδήλατό τους. Και όλα αυτά, μαζί με παχυλούς μισθούς. Τα τελευταία 15 χρόνια, η ζωή έμοιαζε να είναι φτιαγμένη για τους υπαλλήλους της τεχνολογίας, καθώς οι εταιρείες του κλάδου ανταγωνίζονταν για τα ταλέντα, προσφέροντάς τους προνόμια που φάνταζαν εξωπραγματικά στα μάτια των υπόλοιπων εργαζομένων.
Όμως καθώς ο κλάδος της τεχνολογίας έχει ήδη απολύσει 100.000 άτομα μόνο από τις αρχές του έτους, οι «κακομαθημένοι» εργαζόμενοί του προσγειώνονται απότομα στην πραγματικότητα. Για πολλούς από αυτούς, η απώλεια της θέσης τους στην Microsoft, στην Google ή στη Meta δεν συνιστά απλά την απώλεια ενός μισθού. Αυτό που χάνουν είναι ένα κομμάτι της ταυτότητάς τους.
Για όσους παρακολούθησαν τη φρενίτιδα των προσλήψεων που επικράτησε στον κλάδο στα χρόνια της πανδημίας, ήταν μόνο θέμα χρόνου να αναγκαστούν οι εταιρείες να διορθώσουν τις υπερβολές που έκαναν. Όμως στα μάτια των υπαλλήλων τους, τα πράγματα φάνταζαν διαφορετικά. Γίγαντες όπως η Google και η Meta έμοιαζαν να αψηφούν την βαρύτητα, να γιγαντώνονται όλο και περισσότερο και να αποτελούν την εξαίρεση στους κανόνες του καπιταλισμού.
Βέβαια, για να καταλάβει κανείς την κουλτούρα της Silicon Valley πρέπει να πάει αρκετά πίσω. Όπως εξηγεί στο Business Insider ο Vijay Govindarajan, καθηγητής του Tuck School of Business στο Dartmouth College, από τη δεκαετία του 1980 κιόλας, οι τεχνολογικές εταιρείες άρχισαν να υιοθετούν αυτό τον πιο ανοικτό, λιγότερο τυπικό τρόπο εργασίας, σε μία προσπάθεια να ενθαρρύνουν την καινοτομία. Για να πετύχουν τους σκοπούς τους, οι εταιρείες επεδίωξαν να δημιουργήσουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς ανάμεσα στους υπαλλήλους τους. Δημιουργώντας ανοικτά γραφεία, κουζίνες που προσέφεραν δωρεάν φαγητά και καφέδες αλλά και σαλόνια με καναπέδες και ποδοσφαιράκια, ουσιαστικά ενθάρρυναν τους υπαλλήλους τους να μαζεύονται και να μοιράζονται ιδέες. Το διάλειμμα για φαγητό ή για καφέ έγινε –στην πράξη- ώρα εργασίας.
Και την ίδια στιγμή, όλα αυτά τα προνόμια έγιναν ένα «εργαλείο» για τις προσλήψεις. Για να προσελκύσουν εργαζόμενους με παιδιά, οι εταιρείες άρχισαν να προσφέρουν φύλαξη μέσα στο ίδιο κτίριο και δωμάτια όπου οι νέες μητέρες μπορούσαν να κάνουν χρήση θηλάστρου. Για να προσελκύσουν νέους εργαζόμενους που μόλις είχαν αποφοιτήσει, άρχισαν να αντιγράφουν όσα θα έβρισκε κανείς σε μια φοιτητική εστία, όπως μπάλες του pilates και video games.
Στην πράξη, αυτό που πέτυχαν οι εταιρείες ήταν να κάνουν την εργασιακή και την ιδιωτική ζωή των υπαλλήλων τους ένα. Ουσιαστικά, η προσδοκία ήταν ότι οι εργαζόμενοι αυτοί θα ζούσαν μέσα στην εταιρεία.
Αυτά τα προνόμια τελικά εξελίχθηκαν σε μία μάχη πλειοδοσίας που δεν σταματούσε πουθενά. Εάν μία εταιρεία προσέφερε δωρεάν γεύματα, όλες οι άλλες έπρεπε να ακολουθήσουν. Η Google έγινε διάσημη γιατί παρείχε στους υπαλλήλους της λεωφορεία για τις μετακινήσεις τους, τοίχο αναρρίχησης, γυμναστήρια και μασάζ. Η Microsoft πλήρωνε την περίθαλψη υγείας τους, η Meta είχε οδοντιάτρους στα γραφεία της, ενώ αναλάμβανε ακόμα και το στεγνό καθάρισμα των ρούχων ή την επιδιόρθωση των ποδηλάτων των υπαλλήλων της. Τόσο η Apple όσο και η Meta πληρώνουν ένα μέρος των εξόδων όταν οι γυναίκες υπάλληλοί τους θέλουν να προχωρήσουν σε κατάψυξη ωαρίων.
Και όλα αυτά, βέβαια, συνοδεύονταν από όλο και υψηλότερους μισθούς. Νεαροί απόφοιτοι πανεπιστημίων πίστευαν ότι θα γίνουν ο επόμενος Mark Zuckerberg, και έτσι για να τους προσλάβουν, οι εταιρείες άρχισαν μία πλειοδοσία σε μισθούς και πακέτα μετοχών.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν τα lockdowns επιτάχυναν τη στροφή στον ψηφιακό κόσμο, οι εταιρείες πίστεψαν ότι η ζήτηση για τα προϊόντα τους θα κινούνταν στο εξής μόνο προς τα πάνω. Βλέποντας τις ικανότητές τους να είναι περιζήτητες, οι εργαζόμενοι του κλάδου αύξησαν τις απαιτήσεις τους και μέσα στο κύμα της Μεγάλης Παραίτησης, δεν δίσταζαν να αφήσουν τη μία θέση για την άλλη, στην αναζήτηση υψηλότερων μισθών και ακόμα καλύτερων συνθηκών. Είχαν την αίσθηση ότι μια νέα, καλύτερη θέση είναι τουλάχιστον εγγυημένη.
Αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκε μία νέα «φυλή» στο TikTok, από νεαρούς εργαζόμενους της τεχνολογίας που επιδείκνυαν τα προνόμια και το lifestyle τους, κερδίζοντας χιλιάδες, εάν όχι εκατομμύρια views και συντηρώντας τον «μύθο» του τεχνολογικού κλάδου.
Όμως, με την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, αυτή η «φούσκα» έσκασε. Ξαφνικά, οι εργαζόμενοι που διαπραγματεύονταν όλο και υψηλότερους μισθούς και διαμαρτύρονταν όταν χρειαζόταν να δουλεύουν μετά τις 4 το απόγευμα, συνειδητοποίησαν ότι δεν είναι και τόσο διαφορετικοί από όλους τους άλλους. Οι απολύσεις υπήρξαν μια απότομη αφύπνιση για αυτούς και μια απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα –ακόμα και για όσους δεν έχασαν τη δουλειά τους.
Όσοι παραμένουν στις θέσεις τους νιώθουν την «ενοχή του επιζώντα» αλλά και αγωνία για το εάν θα είναι οι επόμενοι. Δηλαδή περίπου όπως ένιωσαν οι εργαζόμενοι σε τομείς όπου η άνοδος της τεχνολογίας έφερε τα πάνω-κάτω και κύματα από απολύσεις, όπως ήταν η φωτογραφία, τα αυτοκίνητα ή τα πολυκαταστήματα.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
Apple: Σε καλύτερη «μοίρα» από τους ανταγωνιστές της – Απέφυγε υπερβολικές προσλήψεις
Τέλος εποχής: Ξεθωριάζει το momentum των Big Tech
Πώς έσκασε η νέα φούσκα της τεχνολογίας που γέννησε η πανδημία
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
