Στο τραπέζι μέτρα στήριξης 5,5 δισ. ευρώ το 2023

Δύο «κουμπαράδες» μετράει το οικονομικό επιτελείο για να καταρτίσει τον επόμενο κατάλογο με τις παρεμβάσεις στήριξης. Ο πρώτος αφορά τα έσοδα της φετινής χρονιάς και το περιεχόμενό του θα κρίνει την έκταση πρόσθετων μέτρων έκτακτου χαρακτήρα: μία ακόμη επιταγή ακρίβειας, ένα ακόμη fuel pass και σίγουρα την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος, που είναι και ο νούμερο ένα «πονοκέφαλος» για νοικοκυριά, επιχειρήσεις αλλά και το οικονομικό επιτελείο. Ο δεύτερος «κουμπαράς» είναι αυτός του 2023.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Θάνου Τσίρου στην Καθημερινή της Κυριακής, ο κατάλογος των υποψήφιων μέτρων έχει ήδη μεγαλώσει αρκετά, καθώς ακόμη και αν δεχτεί κανείς ότι δεν θα χρειαστούν μέτρα στήριξης για την πανδημία –το 2022 διατέθηκαν πάνω από 700 εκατ. ευρώ μόνο για υγειονομικό υλικό–, ήδη αθροίζεται ένα ποσό που μπορεί να ανέρχεται στα 5,5 δισ. ευρώ. Και αυτό τη στιγμή που την επόμενη χρονιά η χώρα οφείλει να κάνει δημοσιονομική προσαρμογή επίσης περίπου 5,5 δισ. ευρώ προκειμένου να επιστρέψουμε στα πρωτογενή πλεονάσματα.

Η διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών και του χρόνου –πόσο μάλλον η αύξηση της μείωσης κατά 0,6%–, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους, η παράταση της στήριξης για τους λογαριασμούς ρεύματος, ένα αυξημένο επίδομα θέρμανσης, οι αυξήσεις στις συντάξεις και οι όποιοι σχεδιασμοί για τα αναδρομικά των συνταξιούχων συνθέτουν έναν βαρύ λογαριασμό, ο οποίος για να χρηματοδοτηθεί απαιτεί ισχυρή ανάπτυξη και περαιτέρω αύξηση των φορολογικών εσόδων, καθώς –προς το παρόν τουλάχιστον– δεν διαφαίνονται περιθώρια δημοσιονομικής χαλάρωσης και μη επίτευξης του στόχου για επιστροφή στα πλεονάσματα από το νέο έτος. Ο κατάλογος με τα… υποψήφια προς χρηματοδότηση μέτρα στήριξης από τον προϋπολογισμό του 2023 έχει ανοίξει και το οικονομικό επιτελείο έχει μπει στη διαδικασία κοστολόγησης και της τελευταίας παρέμβασης που μπορεί να επιφέρει δημοσιονομικό κόστος μέσα στην επόμενη χρονιά.

Μόνιμος μηχανισμός επιδότησης ηλεκτρικού ρεύματος:

Είναι ο μεγάλος «άγνωστος Χ» και για τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς, καθώς το δημοσιονομικό κόστος –και με δεδομένη την απόφαση οι τελικές τιμές λιανικής να παραμείνουν στα επίπεδα των 15-17 λεπτών– εξαρτάται αποκλειστικά από τη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου. Προς το παρόν έχει κοστολογηθεί η λειτουργία του μηχανισμού με τιμή φυσικού αερίου κοντά στα 200 ευρώ. Αυτό θα σήμαινε μηναίο κόστος επιδότησης κοντά στο 1,2 δισ. ευρώ, με τα 250-300 εκατ. ευρώ να πρέπει να καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αρα, για ένα εξάμηνο –και χωρίς να υπάρχει καμία εξασφάλιση ομαλοποίησης της κατάστασης για το β΄ εξάμηνο του 2023– η επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος μπορεί να χρειαστεί πάνω από 7-7,5 δισ. ευρώ και να απορροφήσει πόρους του κρατικού προϋπολογισμού ακόμη και κοντά στο 1,8 δισ. ευρώ. Για την όποια πρόβλεψη γίνει, εκτός από τις εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας, θα πρέπει να εκτιμηθεί το ενδεχόμενο να υπάρξει οριστική διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου (ενδεχομένως οι τρέχουσες τιμές να έχουν συμπεριλάβει και αυτό το ενδεχόμενο), όπως επίσης και το ενδεχόμενο να υπάρξει συντονισμένη ευρωπαϊκή λύση, καθώς το πρόβλημα με το αέριο θα είναι σφοδρό κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη.

Επίδομα θέρμανσης

Με τιμή λιανικής πετρελαίου θέρμανσης πάνω από 1,6-1,7 ευρώ και τιμή φυσικού αερίου στα 200 ευρώ, η δαπάνη για τη θέρμανση θα είναι εκρηκτική για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και το επίδομα των περίπου 170 εκατ. ευρώ που δόθηκε για τη σεζόν 2021-2022 αναμένεται ότι δεν θα αποδειχθεί αρκετό για να μετριάσει το κόστος. Είναι μία ακόμη υποψήφια δαπάνη για τον προϋπολογισμό του 2023, αλλά το ποιο θα είναι το ύψος της θα εξαρτηθεί επίσης από την πορεία των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης:

Ο προϋπολογισμός του 2023 θα σηκώσει όχι μόνο το βάρος των περίπου 732 εκατ. ευρώ που ούτως ή άλλως υπάρχει ως «έκτακτο μέτρο» και στον προϋπολογισμό του 2022, αλλά και επιπλέον 350 εκατ. ευρώ που είναι το κόστος για τη μόνιμη κατάργηση της «φορολογικής» εισφοράς αλληλεγγύης τόσο για τους δημοσίους υπαλλήλους όσο και για τους συνταξιούχους. Ετσι, στον προϋπολογισμό του 2023 θα πρέπει να εγγραφεί μια μόνιμη απώλεια φορολογικών εσόδων της τάξεως του 1,08 δισ. ευρώ. Το μέτρο θα προκαλέσει αύξηση των καθαρών αποδοχών σε όλους τους συνταξιούχους και τους μισθωτούς του δημοσίου τομέα με ετήσιες απολαβές άνω των 12.000 ευρώ.

Περαιτέρω μείωση ασφαλιστικών εισφορών:

Η προεκλογική εξαγγελία της κυβέρνησης έκανε λόγο για μείωση των συντελεστών υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες. Εχουν υλοποιηθεί οι 4,4 μονάδες, εκ των οποίων όμως οι 3 έχουν περάσει ως «προσωρινό» μέτρο. Η «μονιμοποίηση» της μείωσης αυτών των τριών ποσοστιαίων μονάδων απαιτεί δημοσιονομικό χώρο περίπου 850 εκατ. ευρώ και στον προϋπολογισμό του 2023, ενώ για να προστεθεί το επιπλέον 0,6% ο λογαριασμός θα πρέπει να ανέβει πάνω από το 1,05 δισ. ευρώ δεδομένου ότι διευρύνεται και η βάση των εργαζομένων (λόγω μείωσης της ανεργίας), άρα και το δημοσιονομικό κόστος.

Αύξηση μισθών Δημοσίου – συντάξεων:

Η αύξηση των συντάξεων είναι νομοθετημένη και θα προχωρήσει, καθώς προβλέπεται «ξεπάγωμα» από 1/1/2023 με βάση το μισό του αθροίσματος πληθωρισμού και ανάπτυξης. Προς το παρόν οι εκτιμήσεις βγάζουν αύξηση πάνω από 5%-6%, αλλά επειδή αύξηση θα λάβουν μόνο όσοι έχουν αρνητική ή μηδενική προσωπική διαφορά, το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ. Για τους δημοσίους υπαλλήλους έχει μπει στο τραπέζι και η έμμεση αύξηση των καθαρών αποδοχών μέσα από την κατάργηση της εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Προνοίας, η οποία θα λειτουργήσει συνδυαστικά με την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Συνολικά, πάντως, θα πρόκειται για ακόμη ένα υπολογίσιμο κονδύλι.

Επίσπευση αύξησης κατώτατου μισθού:

Ενδεχομένως το μέτρο να αφήνει και θετικό δημοσιονομικό αποτύπωμα, καθώς η όποια αναπροσαρμογή ανεβάζει τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές αλλά και τον φόρο εισοδήματος. Απώλεια επέρχεται μόνο από την αύξηση των κοινωνικών επιδομάτων που είναι συνδεδεμένα με τον κατώτατο μισθό, η οποία όμως σε μεγάλο βαθμό χρηματοδοτείται από τα επιπλέον ασφαλιστικά και φορολογικά έσοδα. Αύξηση κατώτατου μισθού θα γίνει ούτως ή άλλως μέσα στο 2023 και η αλλαγή που μελετάται είναι να επισπευστεί η διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου ώστε η αύξηση να αποτυπωθεί στις αρχές του 2023 και πριν από τις εκλογές.

Αναδρομικά συνταξιούχων

Η κοστολόγηση του μέτρου εξαρτάται αποκλειστικά από την… περίμετρο της δράσης, ενώ το δημοσιονομικό αποτύπωμα συνδέεται και με το χρονοδιάγραμμα καταβολής των αναδρομικών. Μια «πολιτική λύση» στο θέμα που έχει ανακύψει με τις επικουρικές και τα δώρα μπορεί να κοστίσει ακόμη και 1 δισ. ευρώ, αν αποφασιστεί να αποζημιωθούν και όσοι δεν είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη.

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Έως και 2,3 δισ. τα νέα μέτρα στήριξης που θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ

«Ραντεβού τον Σεπτέμβριο» για νέες ανατιμήσεις 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News