Πώς θα «πνίξουν» τον πληθωρισμό ΕΚΤ και κυβέρνηση – Το δίλημμα στη δημοσιονομική πολιτική

H Ευρώπη έχει «παγιδευτεί» στον πληθωρισμό με το κοντέρ πλέον να δείχνει 8,1%. Το βάρος για τον μετριασμό του πληθωρισμού έχει πέσει στην ΕΚΤ, καθώς αυτή έχει στα χέρια της το όπλο της νομισματικής πολιτικής, με τα «γεράκια» της Φρανκφούρτης να πιέζουν για μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων.

Η Κριστίν Λαγκάρντ το προηγούμενο διάστημα είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, ενώ θα ακολουθήσει ακόμη μία της τάξης των 25 μονάδων τον Σεπτέμβριο, φέρνοντας το βασικό επιτόκιο στο 0,5%. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού η Fed τρέχει ακόμη πιο γρήγορα ώστε να προλάβει το τρένο του πληθωρισμού και να μην χρειαστούν σκληρότερα μέτρα. Ας σημειωθεί ότι τα αυξημένα επιτόκια ναι μεν βοηθούν στην άμβλυνση των πληθωριστικών πιέσεων, αλλά ταυτόχρονα υπονομεύουν τις προοπτικές ανάπτυξης. Αντίθετα, τα μειωμένα επιτόκια ενισχύουν την πορεία της οικονομίας, αλλά οδηγούν σε τόνωση του πληθωρισμού.

Δημοσιονομική πολιτική

Η νομισματική πολιτική στην Ευρώπη ασκείται πλέον συλλογικά σε αντίθεση με το παρελθόν. Τι γίνεται όμως με τη δημοσιονομική πολιτική των κρατών μελών; Ας δούμε τι γίνεται εδώ στη χώρα μας. Τα τελευταία στοιχεία της Eurostat έδειξαν πληθωρισμό 10,7% με τις εκτιμήσεις πλέον για τον πληθωρισμό που θα ανακοινώσει η ΕΛΣΤΑΤ τοποθετούν τον πληθωρισμό λίγο κάτω από τις 12%. Αυτό σημαίνει πως το πρώτο 5μηνο του έτους θα έχουμε μέσο πληθωρισμό άνω του 8%.

Υπενθυμίζεται πως το Υπουργείο Οικονομικών έχει κάνει πρόβλεψη για πληθωρισμό της τάξεως του 5,6% που σημαίνει πως ο μέσος πληθωρισμός μετά τον Μάιο θα έπρεπε να είναι κάτω του 3%, πράγμα αδύνατο και συνεπώς και ο στόχος του 5,6% πάει και αυτός «περίπατο». Η κυβέρνηση ήδη βρίσκεται στη δίνη ενός πολύ υψηλότερου πληθωρισμού από τις προβλέψεις της και το θέμα είναι ποια είναι η δημοσιονομική πολιτική που πρέπει να ακολουθηθεί. Όλο το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση προσπάθησε να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις κυρίως μέσω επιδομάτων θέλοντας να ενισχύσει το ροκανισμένο εισόδημα των πολιτών. Είναι όμως ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης;

Όσο δεν υπάρχουν θετικές εξελίξεις από την πλευρά της προσφοράς, όπως να μειωθούν οι τιμές ενέργειας καθώς ο πόλεμος έχει σταθεροποιήσει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα, οι προσπάθειες θα έπρεπε να γίνουν προς τη πλευρά της ζήτησης, ώστε να μειώσουν τις πληθωριστικές προσδοκίες. Πως θα γινόταν αυτό; Με μείωση των δημοσιών δαπανών.

Η μείωση των δημοσίων δαπανών θα οδηγούσε σε μείωση εγχώριας ζήτησης, που με τη σειρά της θα προκαλούσε μείωση στην παραγωγή και τελικά θα ακολουθούσε και η μείωση των πληθωριστικών πιέσεων από τη πλευρά της ζήτησης. Η μείωση των δαπανών βέβαια είναι κάτι που οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο αποφεύγουν «όπως ο διάβολος το λιβάνι» καθώς έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος.

Γι’ αυτό άλλωστε η κυβέρνηση προσπαθεί να ελέγξει και με άλλους τρόπους τις πληθωριστικές πιέσεις από την πλευρά της προσφοράς όπως είναι για παράδειγμα ο μηχανισμός του έμμεσου πλαφόν στην χονδρική αγορά ρεύματος από την 1η Ιουλίου, ώστε να μειωθούν οι τιμές ενέργειας. Όπως και τα άλλα μέτρα που εξετάζονται για τον μετριασμό την ενεργειακής ακρίβειας για το επόμενο διάστημα στοχεύουν στην χαλιναγώγηση των τιμών από την πλευρά της προσφοράς.

Πολλοί είναι βέβαια οι οικονομικοί αναλυτές που εκτιμούν πως για την καταπολέμηση του πληθωρισμού πολλές φορές χρειάζεται ακόμα και μια επιβράδυνση της οικονομίας και πιθανόν και η ύφεση. Ως αποτέλεσμα όμως αυτό θα είχε την αύξηση της ανεργίας. Όσο υψηλότερος ο πληθωρισμός τόσο μεγαλύτερη είναι η απαιτούμενη επιβράδυνση ή ύφεση και η συνεπακόλουθη αύξηση της ανεργίας επιβεβαιώνοντας τη φράση «ουδέν καλό αμιγές κακού».

Τα σύννεφα πάντως της ύφεσης ήδη έχουν αρχίσει να απλώνονται πάνω από την Ευρώπη. Για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, τη Γαλλία, τα στοιχεία της Γαλλικής Στατιστικής Αρχής έδειξαν ύφεση 0,2% για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Το Υπουργείο Οικονομικών αλλά και η κυβέρνηση θα δουν πώς τελικά έχουν επιδράσει αυτά τα τρομακτικά ποσοστά πληθωρισμού στην οικονομία την ερχόμενη Τρίτη, όποτε αναμένεται να ανακοινωθούν τα στοιχεία για το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου από την ΕΛΣΤΑΤ.

Διαβάστε επίσης:

Morgan Stanley: Ο τουρισμός ρίχνει λάδι στη φωτιά του πληθωρισμού

Εθνική Τράπεζα: Έρχονται αυξήσεις μισθών στην Ελλάδα

Εφιάλτης πληθωρισμού – Ποια μέτρα θα ενεργοποιηθούν

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News