Eurobank: Πώς ο πληθωρισμός επηρεάζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Η ενίσχυση του πληθωρισμού στην Ελλάδα συνεχίστηκε για έβδομο συνεχόμενο μήνα για τον Δεκέμβριο 2021, όπως διαπιστώνει η Eurobank στο εβδομαδιαίο οικονομικό σχόλιο «Επτά Ημέρες Οικονομία».
Πιο συγκεκριμένα, η ετήσια μεταβολή του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) διαμορφώθηκε στο 4,4% (+1,9% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2019, δηλαδή σχετικά ήπια αύξηση για ένα διάστημα 2 ετών), τιμή που αντιστοιχεί σε υψηλό 10,9 ετών.
Για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου-Δεκέμβριου 2021, ο μέσος όρος του ΕνΔΤΚ αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 0,6% από μείωση 1,3% την αντίστοιχη περίοδο το 2020.
Στην Ευρωζώνη, η ετήσια μεταβολή του ΕνΔΤΚ ανήλθε στο 5,0%, ελαφρώς υψηλότερα σε σύγκριση με το αντίστοιχο μέγεθος στην Ελλάδα.
Η θετική διαφορά ανάμεσα στον πληθωρισμό της Ευρωζώνης και της Ελλάδας διατηρείται σχεδόν ανελλιπώς από τον Ιούλιο του 2011 μέχρι σήμερα, με αποτέλεσμα η απώλεια ανταγωνιστικότητας σε όρους δείκτη τιμών καταναλωτή της δεκαετίας του 2000 να έχει ανακτηθεί πλήρως.
Παρά ταύτα, η πρόκληση της ενίσχυσης της άλλης συνιστώσας της ανταγωνιστικότητας, δηλαδή της διαρθρωτικής, παραμένει (π.χ. βελτίωση της ποιότητας των θεσμών).
Ποιοι κλάδοι εκτινάχθηκαν
Σε ό,τι αφορά τις επιμέρους ομάδες αγαθών και υπηρεσιών, ξεχώρισε, όπως και τους προηγούμενους μήνες, η ενίσχυση του δείκτη τιμών στη στέγαση (18,8% YoY τον Δεκέμβριο 2021 και 13,7% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2019), τις μεταφορές (7,1% ΥοΥ) και τη διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (4,3% ΥοΥ), ενώ ακολούθησαν με σχετικά ηπιότερες αυξήσεις η ένδυση και υπόδηση, τα διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, τα ξενοδοχεία, καφέ και εστιατόρια και η εκπαίδευση.
Τέλος, στις ομάδες αγαθών και υπηρεσιών της υγείας, των άλλων αγαθών και υπηρεσιών, της αναψυχής και πολιτιστικών δραστηριοτήτων και των επικοινωνιών, καταγράφηκε πτώση των τιμών σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο 2021.
Βάσει των προαναφερθεισών μεταβολών και των αντίστοιχων σταθμίσεων των επί μέρους αγαθών και υπηρεσιών στη διαμόρφωση του γενικού δείκτη τιμών, αποδεικνύεται ότι η άνοδος του πληθωρισμού στην Ελλάδα πηγάζει κυρίως από τις κατηγορίες της στέγασης, των μεταφορών και της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών.
Ο ρόλος της ενέργειας
Η τρέχουσα ενεργειακή κρίση, οι ανισορροπίες ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών (π.χ. τροφίμων) και τα αποτελέσματα βάσης λόγω του αρνητικού πληθωρισμού το β’ εξάμηνο 2020, έχουν άμεση αυξητική επίδραση στις τιμές των συγκεκριμένων ομάδων αγαθών και υπηρεσιών. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η τιμή πετρελαίου Brent έκλεισε στα 77,8 δολ/βαρέλι στο τέλος Δεκεμβρίου 2021, αυξημένη κατά 50,2% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2020 (51,8 δολ/βαρέλι) και κατά 17,8% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2019 (66,0 δολ/βαρέλι). Η ανοδική πορεία της τιμής πετρελαίου Brent συνεχίστηκε τις πρώτες εβδομάδες του 2022 (87,51 δολ/βαρέλι στις 18/1/2022).
Η εν λόγω εξέλιξη, σε μια περίοδο που οι ανάγκες για θέρμανση είναι αυξημένες, μαζί με την επίδραση βάσης εξαιτίας της ετήσιας πτώσης των τιμών το α’ εξάμηνο 2021 (-2,1% YoY το α’ τρίμηνο 2021 και -0,6% YoY το β’ τρίμηνο 2021), αναμένεται να διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα τον πληθωρισμό το α’ τρίμηνο 2022.
Πιθανή αποκλιμάκωση της πανδημίας και των εντάσεων στο γεωπολιτικό πεδίο, δύνανται να οδηγήσουν σε σταδιακή επιβράδυνση στη συνέχεια.
Οι επιπτώσεις
Αναντίρρητα, η άνοδος του πληθωρισμού στην Ελλάδα για έβδομο συνεχή μήνα τον Δεκέμβριο δημιουργεί προβληματισμό στους φορείς της οικονομίας. Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρονιά μείωσης ή ισχνής αύξησης του γενικού επιπέδου των τιμών, τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και η κυβέρνηση στην Ελλάδα παρατηρούν τιμές πληθωρισμού άνω του 4% στις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ.
Στον τομέα των νοικοκυριών, ο πληθωρισμός συγκρατεί σε έναν βαθμό τον πραγματικό ρυθμό αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος τους (αυτό αναμένεται να καταγραφεί κυρίως στα στοιχεία δ’ τριμήνου 2021 και του α’ τριμήνου 2022) και απομειώνει ένα μικρό, προς το παρόν, μέρος της αποπληθωρισμένης αξίας (πραγματικής) των αυξημένων καταθέσεων των δύο τελευταίων ετών.
Τέλος, στις επιχειρήσεις, τα κόστη ακολουθούν ανοδική τροχιά δημιουργώντας κινδύνους για το επίπεδο της παραγωγής. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσίευση της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 25,0% τον Νοέμβριο 2021 από μείωση κατά 9,9% τον Νοέμβριο 2020.
Διαβάστε επίσης:
Πληθωρισμός: Πόσα χρήματα «χάνουμε» από τον μισθό μας
Γερμανία: Σε υψηλό σχεδόν 30 ετών ο πληθωρισμός το 2021
Βρετανία: Σε υψηλό σχεδόν 30 ετών ο πληθωρισμός
Goldman Sachs: Ο πληθωρισμός στους πραγματικούς μισθούς είναι πλέον παντού
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News