Μπλόκο από Επ. Ανταγωνισμού στις ανατιμήσεις: Η απαγόρευση του «price signalling» και τα καρτέλ

Στον μετριασμό των ανατιμήσεων αποσκοπεί μεταξύ άλλων το άρθρο 4 του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του δικαίου του ανταγωνισμού, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί στα μέσα της επόμενης εβδομάδας. Κι αυτό διότι στο εν λόγω άρθρο εισάγεται πλέον ως νέα παράβαση η γνωστοποίηση, ακόμη και με τη μορφή δημόσιων σχολίων, σε ανταγωνιστές μελλοντικών αυξήσεων σε τιμές.

Η απαγόρευση αυτή εφαρμόζεται σε μεγάλες επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών πάνω από 50 εκατ. ευρώ που απασχολούν πάνω από 250 υπαλλήλους, επιχειρήσεις δηλαδή στις οποίες συγκαταλέγονται μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων και φυσικά οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Η απαγόρευση του λεγόμενου price signalling θεωρείται ότι καλύπτει και το κενό που υπήρχε για την καταπολέμηση της λεγόμενης «σιωπηρής συμπαιγνίας».

Στην παρούσα κρίσιμη για τις ανατιμήσεις συγκυρία, πάντως, το εν λόγω άρθρο δεν μπορεί να εφαρμοστεί, καθώς στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι ειδικά αυτό και μόνον αυτό θα ξεκινήσει να ισχύει 6 μήνες μετά την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του.

Με το ίδιο άρθρο, εξάλλου, απαγορεύεται -επίσης στις μεγάλες επιχειρήσεις- να προτείνουν, να εξαναγκάζουν, να παρέχουν κίνητρα και να προσκαλούν με οποιονδήποτε τρόπο μια άλλη επιχείρηση να συμμετέχει σε «καρτέλ». 

Άλλες βασικές αλλαγές που επέρχονται στη νομοθεσία περί ανταγωνισμού είναι οι ακόλουθες:

– Επεκτείνεται και στις ενώσεις επιχειρήσεων η δυνατότητα συμμετοχής τους στο πρόγραμμα επιείκειας σε περίπτωση που συμβάλλουν στη διερεύνηση οριζόντιων συμπράξεων (καρτέλ). Έτσι, παρέχεται και σε αυτές η δυνατότητα μείωσης του προβλεπόμενου προστίμου ή ακόμη και απαλλαγής από αυτό. 

– Θεσπίζεται χρηματική κύρωση ανά ημέρα συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις ή ενώσεις επιχειρήσεων που αρνούνται να υποβληθούν σε έλεγχο ή παρεμποδίζουν ή δυσχεραίνουν έρευνες που διεξάγονται από υπαλλήλους της Επιτροπής Ανταγωνισμού, με ανώτατο όριο αυτής το 3% του κύκλου εργασιών τους. Επίσης, προβλέπεται, για τους ίδιους λόγους, επιβολή προστίμου και στους υπαλλήλους των ανωτέρω επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων, καθοριζομένου του ελάχιστου και ανώτατου ορίου αυτού, καθώς και δυνατότητα υπέρβασης του ανώτατου ορίου του εν λόγω προστίμου, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.

– Εισάγεται η έννοια περί μη ανάληψης δράσης. Ειδικότερα, μία ή περισσότερες επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλλουν αίτηση Επιτροπή Ανταγωνισμού για χορήγηση επιστολής ότι δεν θα αναλάβει δράση έναντι μιας οριζόντιας ή κάθετης σύμπραξης. Οι επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλλουν σχετικό αίτημα, όταν ανακύπτει θέμα κατεπείγοντος δημοσίου συμφέροντος, ιδιαίτερα σε θέματα επίτευξης των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης. Προκρίνεται μια απλοποιημένη διαδικασία με την έννοια ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής με σχετική πράξη του, μπορεί να διαπιστώσει ότι δεν συντρέχει λόγος περαιτέρω δράσης, κατόπιν εισήγησης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού. Η επιστολή αυτή, μη δεσμευτική για την ίδια την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τα δικαστήρια, δημιουργεί ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις για όσοχρονικό διάστημα δεν μεταβληθούν τα πραγματικά περιστατικά, στα οποία στηρίχθηκε επιστολή κατά τον χρόνο έκδοσής της.

– Αυξάνεται ο αριθμός των μελών της ΕΑ από 8 σε 10 μέσω της αύξησης του αριθμού των εισηγητών από 4 που είναι σήμερα σε 6.

– Αλλάζει ο τρόπος επιλογής των μελών της ΕΑ πλην του προέδρου και του αντιπροέδρου. Ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της ΕΑ θα εξακολουθήσουν να επιλέγονται ύστερα από εισήγηση του υπουργού Ανάπτυξης με πράξη υπουργικού συμβουλίου, η οποία εκδίδεται ύστερα από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Η επιλογή, ωστόσο, των εισηγητών, των τακτικών μελών και των αναπληρωματικών θα γίνεται από τον υπουργό Ανάπτυξης με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, βάσει, όμως, καταλόγου υποψηφίων. Ο κατάλογος υποψηφίων θα καταρτίζεται από Επιτροπή Επιλογής και θα προκύπτει από ανοικτό διαγωνισμό, θα περιλαμβάνει εξεταστική διαδικασία, αλλά και κατάθεση ατομικού φακέλου. Η Επιτροπή Επιλογής η οποία θα κάνει την πρώτη φάση επιλογής θα αποτελείται από τον πρόεδρο ή τον αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, από τον πρόεδρο ή τον αντιπρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, από τον πρόεδρο ή τον αντιπρόεδρο του ΑΣΕΠ, από ένα πρώην πρόεδρο ή αντιπρόεδρο της ΕΑ, από ένα μέλος ΔΕΠ ΑΕΙ με εξειδίκευση στο δίκαιο του ανταγωνισμού και από ένα μέλος ΔΕΠ ΑΕΙ με εξειδίκευση στα οικονομικά του ανταγωνισμού.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η ΕΑ είχε προτείνει να συμμετέχουν στην επιλογή του προέδρου και του αντιπροέδρου της Αρχής και εμπειρογνώμονες από διεθνείς οργανισμούς και συγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) κατά τα πρότυπα της επιλογής του προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Πρόταση, όμως, η οποία απορρίφθηκε από την κυβέρνηση. 

Βασική, βεβαίως, πρόταση η οποία απορρίφθηκε από την κυβέρνηση και δεν περιλαμβάνεται στο τελικό νομοσχέδιο, ενώ υπήρχε στο αρχικό κείμενο που είχε τεθεί τον Αύγουστο σε δημόσια διαβούλευση, είναι αυτή η οποία αφορά στην περίφημη έννοια του οικοσυστήματος. Υπενθυμίζεται ότι με την εισαγωγή της έννοιας αυτής η ΕΑ θα μπορούσε έστω και εμμέσως να ασκήσει έλεγχο στους κλάδους των τηλεπικοινωνιών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών, κάτι ωστόσο που είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων. Στην ΕΑ δεν επιτρέπεται ούτε καν να προβεί σε χαρτογράφηση αυτών των κλάδων. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News