Πληθωρισμός: Ουδέν κακόν αμιγές καλού; Τι σημαίνει για το ελληνικό χρέος
Ο υψηλός πληθωρισμός, μέχρι κάποιο σημείο, δεν είναι μόνο μπελάς για όσους χαράσσουν οικονομική πολιτική. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του δημοσίου χρέους, το οποίο υπό συνθήκες και προϋποθέσεις θα μπορούσε να αντλήσει και οφέλη από ένα πληθωριστικό περιβάλλον.
Συγκεκριμένα, για την Ελλάδα, η οποία διαθέτει το υψηλότερο απόθεμα χρέους στην Ευρωζώνη, ένας «τσιμπημένος» πληθωρισμός θα μπορούσε να ωφελήσει, υπό την έννοια ότι θα καθιστούσε μικρότερο το πραγματικό επιτόκιο για την εξυπηρέτηση του ήδη υπάρχοντος stock. Σημειωτέον, το χρέος από φέτος αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από το 200%, στο 197,1% του ΑΕΠ, και το 2022 θα καταγράψει περαιτέρω μείωση στο 189,6% του ΑΕΠ.
Επιπλέον, ο πληθωρισμός μπορεί να «φουσκώσει» το ΑΕΠ μέσω των «τσιμπημένων» φορολογικών εσόδων για το κράτος, τα οποία μάλιστα εάν χρησιμοποιηθούν σωστά οδηγούν σε μεγαλύτερη ανάπτυξη. Αυτή η σειρά των γεγονότων μπορεί να βελτιώσει λογιστικά την εικόνα του χρέους προς ΑΕΠ. Υπό την προϋπόθεση ότι η κατανάλωση δεν θα επηρεαστεί λόγω του πληθωρισμού και θα παραμείνει σταθερή, θα μπορούσε λοιπόν να διαμορφωθεί ένα σκηνικό μείωσης του ποσοστού του χρέους ως προς το ΑΕΠ, το οποίο θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει στην ενίσχυση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.
Βεβαίως, στην περίπτωση που το ελληνικό δημόσιο ξαναβγεί στις αγορές σε ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, θα είχε ενδεχομένως να αντιμετωπίσει το επιπλέον επιτόκιο που θα ζητούσαν οι αγορές ως ασφάλιστρο κινδύνου έναντι του πληθωρισμού και σε κάθε περίπτωση στην εξίσωση αυτή επιδρούν οι αποφάσεις της ΕΚΤ για το ύψος των επιτοκίων, οι οποίες μέχρι στιγμής κινούνται προς θετική κατεύθυνση, υπό την έννοια ότι δεν αυξάνουν το κόστος δανεισμού για τα κράτη, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Στο τραπεζικό σύστημα, η αύξηση των τιμών των ακινήτων λόγω πληθωρισμού θα βελτίωνε την θέση των τραπεζών λόγω του γεγονότος πως τα collaterals των στεγαστικών δανείων θα αυξάνονταν. Από την άλλη, οι καταθέτες λόγω χαμηλού επιτοκίου θα οδηγούνταν να ψάξουν για αποδόσεις σε άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα που μπορούν να βελτιώσουν περισσότερο το προφίλ της ανάπτυξης. Όμως αυτό με τη σειρά του θα βελτίωνε τη σχέση του χρέους προς το ΑΕΠ.
Κρίσιμο σε κάθε περίπτωση για την Ελλάδα θα είναι η ταχεία χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων από τις τράπεζες, οι οποίες θα πρέπει να «τρέξουν» αρκετά ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να προστατευτεί όσο το δυνατό καλύτερα η σχέση χρέους προς ΑΕΠ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στα επενδυτικά σχέδια υπό το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να έχουν και ιδία συμμετοχή. Εδώ λοιπόν ο υψηλός πληθωρισμός μειώνει την αγοραστική δύναμη των αποθεματικών στα ταμεία των επιχειρήσεων, οι οποίες θα προτιμούσαν να προχωρήσουν σε νέες πρωτοβουλίες με τη ρευστότητα που «ροκανίζει» ο πληθωρισμός, γεγονός που θα οδηγούσε στην αύξηση των επενδύσεων και τελικά της ανάπτυξης.
Συνοψίζοντας, υπάρχουν μελέτες που καταδεικνύουν ότι ένας πληθωρισμός της τάξης του 4-5%, παρά τις πιέσεις στις τιμές που συνοδεύουν την καθημερινότητα, μπορεί να έχει μικρό κόστος συνολικά για την οικονομία και αντιθέτως – υπό όρους και προϋποθέσεις – να κρύβει και ορισμένα οφέλη. Σημειωτέον, όπως τονίζει στην τελευταία του έκθεση το Γραφείο Προϋπολογισμού Κράτους της Βουλής, ο πληθωρισμός στις χώρες του ΟΟΣΑ αναμένεται να κορυφωθεί σε επίπεδα κοντά στο 5% στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022, και έκτοτε θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί σε περίπου 3,5% στα τέλη του 2022 και σε 3% στα τέλη του 2023.
Διαβάστε επίσης:
Χρ. Σταϊκούρας για πληθωρισμό: Θα διαρκέσει έως β΄ τρίμηνο του 2022 – Σχεδιάζεται πλέγμα μέτρων
Νέα εκτόξευση του πληθωρισμού – Στο +4,8% τον Νοέμβριο
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News