Ελληνικό χρέος: Προς το παρόν βιώσιμο

Την βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους επιβεβαιώνει η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για το β’ τρίμηνο του 2021, η οποία ωστόσο δεν παραλείπει να αναφερθεί και στα «αγκάθια» μιας πιο μακροπρόθεσμης εκτίμησης.

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, και ενόσω η ΕΚΤ συνεχίζει να προσφέρει «ασφάλεια» στα ελληνικά ομόλογα, το κόστος δανεισμού της χώρας παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, τείνοντας μάλιστα να εξισωθεί με το αντίστοιχο της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, δηλαδή της Ιταλίας. 

Η διαφορά (spread), ενδεικτικά, των ελληνικών 10ετών τίτλων σε σχέση με της Ευρώπης έχει περιοριστεί αισθητά, καθώς η απόκλιση με τα γερμανικά ομόλογα έχει διαμορφωθεί στις 113,2 μονάδες βάσης, με τα πορτογαλικά στις 57,4 μονάδες βάσης και με τα ιταλικά στις 9,9 μονάδες βάσης.

Καταλυτικό ρόλο στη μείωση των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων, σύμφωνα με την έκθεση, έχει διαδραματίσει το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς τίτλων (PEPP) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το οποίο έχει απορροφήσεις τους όποιους κινδύνους.

Ωστόσο, η αβεβαιότητα για -τη μετά το PEPP- εποχή (λήγει τον Μάρτιο του 2022) εκτιμάται ότι μπορεί να αρχίσει να αποτυπώνεται στις ελληνικές αποδόσεις, ασκώντας ανοδικές πιέσεις στο κόστος δανεισμού της χώρας.

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, οι πρόσφατες αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας (S&P, Scope Ratings, DBRS) αντανακλούν τις θετικές προοπτικές της οικονομίας, βελτιώνοντας την «εικόνα» της χώρας στα μάτια των ξένων επενδυτών.

Η βιωσιμότητα του χρέους

Στις καλές επιδόσεις των ελληνικών ομολόγων συμβάλλει, αναμφίβολα, και η διατήρηση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, η οποία επιβεβαιώνεται και στα διάφορα σενάρια που έχει εξετάσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείου (ΔΝΤ).

Η Ελλάδα, εξάλλου, αναμένεται να εξυπηρετήσει κανονικά τις δανειακές υποχρεώσεις προς το ΔΝΤ, ενώ πρόσθετες διασφαλίσεις παρέχονται από το ταμειακό απόθεμα ασφαλείας (cash buffer), το οποίο επαρκεί για να καλύψει τις εκκρεμείς πιστώσεις ακόμη και σε ένα δυσμενές σενάριο.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το δημόσιο χρέος παραμένει βιώσιμο μεσοπρόθεσμα. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι η πανδημία αναμένεται να μειώσει μόνιμα το επίπεδο του ονομαστικού ΑΕΠ, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις στη διατήρηση των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, ενώ ένας εφικτός συνδυασμός πολιτικών και επιτοκίων θα μπορούσε να επιτύχει μια βιώσιμη δυναμική του χρέους ακόμη και μακροπρόθεσμα, η αβεβαιότητα είναι πολύ μεγάλη για να καταλήξει το Ταμείο σε μια σταθερή εκτίμηση.

Η αβεβαιότητα αυτή πηγάζει από το κατά πόσον:

• η δυναμική των μεταρρυθμίσεων θα είναι επαρκής για να καλύψει το επενδυτικό κενό και να ξεπεραστούν τα δυσμενή δημογραφικά προβλήματα
• οι δημοσιονομικοί κανόνες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα ισχύσουν στο μέλλον θα είναι εφικτοί και συμβατοί με την ανάπτυξη
• σε ποιο βαθμό τα επιτόκια των ελληνικών κρατικών ομολόγων θα παραμείνουν χαμηλά, καθώς το επίσημο χρέος θα αντικατασταθεί με χρηματοδότηση από την αγορά κατά τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες.

Το εξωτερικό χρέος και η αρνητική καθαρή διεθνής επενδυτική θέση είναι επίσης, σε υψηλά επίπεδα και αναμένεται να μειωθούν μόνο σταδιακά μεσοπρόθεσμα, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποφευχθούν μακροοικονομικοί κλυδωνισμοί και αποκλίνουσες πολιτικές.

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News