ΤτΕ: Έξι «αγκάθια» και ένας «αστερίσκος»

Την πιθανότητα το εθνικό πακέτο στήριξης και η χαλαρή νομισματική πολιτική της Ευρώπης να έχουν καλύψει προσωρινά σαν μανδύας τα αδύναμα σημεία της ελληνικής οικονομίας επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος. Ποιες παράμετροι και σε ποιον βαθμό προβληματίζουν την κεντρική τράπεζα.

Σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, η πανδημία ανέδειξε νέες προκλήσεις και επέτεινε προϋπάρχουσες μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες σχετίζονται με τα διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνει η έκθεση νομισματικής πολιτικής της ΤτΕ η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, προβλέποντας ρυθμό ανάπτυξης 4,2% το 2021 και 5,3% το 2022, υπό όρους και προϋποθέσεις.

Ειδικότερα, η ΤτΕ αναφέρεται σε 6 προκλήσεις οι οποίες θα ήταν σε θέση να υπονομεύσουν την κατά τα άλλα θετική προοπτική όπως αυτή διαμορφώνεται μέχρι στιγμής για την ελληνική οικονομία:

• Η επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε μια κατάσταση δίδυμων ελλειμμάτων, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης. Σε συνδυασμό με τα ανωτέρω, η διόγκωση του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους (και των κρατικών εγγυήσεων) αυξάνει τους κινδύνους για το Δημόσιο, τις τράπεζες και τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και μπορεί να δυσχεράνει την επίτευξη των στόχων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. 

• Η λήξη του έκτακτου προγράμματος αγοράς τίτλων λόγω της πανδημίας (και της περιόδου επανεπένδυσης) της ΕΚΤ θα μπορούσε να ασκήσει ανοδικές πιέσεις στο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου αν έως τότε η πιστοληπτική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας υπολείπεται της επενδυτικής βαθμίδας. Παρ’ όλα αυτά, μεσοπρόθεσμα, δεδομένης της σύνθεσης του χαρτοφυλακίου του δημόσιου χρέους, ο επιτοκιακός κίνδυνος παραμένει εξαιρετικά περιορισμένος και δεν επηρεάζει σημαντικά τη βιωσιμότητα της δυναμικής του λόγου χρέους/ΑΕΠ ούτε τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες. 

• Οι τράπεζες συνεχίζουν να επιβαρύνονται από ένα υψηλό απόθεμα ΜΕΔ, τα οποία αναμένεται να αυξηθούν μετά τη λήξη των μέτρων στήριξης από την Πολιτεία και των προγραμμάτων διευκόλυνσης των αποπληρωμών δανείων που προσφέρουν οι τράπεζες στους πελάτες τους. Παράλληλα, η κεφαλαιακή βάση των τραπεζών αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και αναμένεται να αποδυναμωθεί περαιτέρω ως αποτέλεσμα της ακολουθούμενης πολιτικής μείωσης των ΜΕΔ μέσω του προγράμματος «Ηρακλής». 

• Η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας παραμένει συγκριτικά χαμηλή, παρά τη βελτίωση σε ορισμένους τομείς (π.χ. μείωση του κόστους των επιχειρήσεων σε όρους φορολογίας και εργοδοτικών εισφορών και αύξηση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα).

• Η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα και ενδέχεται να αυξηθεί μετά την άρση των κρατικών μέτρων στήριξης, ιδιαίτερα σε κλάδους υπηρεσιών που επηρεάστηκαν αρνητικά από την πανδημία. Καθώς η πανδημία οδηγεί σε αλλαγές των καταναλωτικών προτύπων, η ανάκαμψη στους κλάδους αυτούς ενδέχεται να καθυστερήσει, με κίνδυνο η ανεργία να μετατραπεί σε διαρθρωτικό φαινόμενο. Η υψηλή διαρθρωτική ανεργία σε συνδυασμό με τη γήρανση του πληθυσμού θα μπορούσαν να υποβαθμίσουν τις μεσομακροπρόθεσμες παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας. 

• Το υψηλό επενδυτικό κενό της προηγούμενης δεκαετίας περιορίζει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Ωστόσο, η αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων παρέχει τις προϋποθέσεις για την αύξηση των επενδύσεων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο πρότυπο ανάπτυξης.

Η ευκαιρία που μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ 

Στο μεταξύ, πέρα από τις διαρθρωτικές προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η οικονομία, η ΤτΕ προσθέτει και έναν αστερίσκο στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας, καθώς χαρακτηρίζει χωρίς περιστροφές κρίσιμη παράμετρο για την πορεία της Ελλάδας την τρέχουσα χρονιά, αλλά και τα επόμενα έτη, την ικανότητα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να απορροφήσουν πλήρως τους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους από το ευρωπαϊκό μέσο ανάκαμψης NGEU την περίοδο 2021-2026 και από το ΕΣΠΑ την περίοδο 2021-2027. Μία παράμετρος η οποία θα κρίνει στην πράξη κατά πόσο οι ευρωπαϊκοί πόροι θα αποτελέσουν για την ελληνική οικονομία μία -χαμένη- ευκαιρία.

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News