Ο «φάκελος» της φτώχειας – Πού βρίσκονται τα υψηλότερα ποσοστά

Σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού εξακολουθούν να βρίσκονται περισσότεροι από 3 εκατομμύρια Έλληνες, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το έτος 2019.

Πιο συγκεκριμένα, μην λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού, τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ καταδεικνύουν ότι το 28,9% του πληθυσμού, δηλαδή 3.043.869 άτομα, βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού.

Το συγκεκριμένο ποσοστό, πάντως, παρότι είναι αρκετά υψηλό, αποδεικνύεται μειωμένο κατά 1,1 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2018 (30%) και κατά 7,1 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το υψηλό 15ετίας (36% το 2014).

Αξίζει να σημειωθεί ότι ως κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ορίζεται ο πληθυσμός, ο οποίος στερείται τουλάχιστον τεσσερις κατηγορίες βασικών αγαθών και υπηρεσιών (υλική στέρηση) ή/και διαβιεί σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας (ημιαπασχόληση, υποαπασχόληση κ.α.).

Παράλληλα, το κατώφλι της σχετικής φτώχειας (δηλαδή σε σχέση με τους υπόλοιπους) ανέρχεται στο ποσό των 5.266 ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.059 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, και ορίζεται στο 60% του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος (περιουσία + εισόδημα) των νοικοκυριών (17.250 ευρώ για το 2019).

Τα ποιοτικά στοιχεία

Από τα ποιοτικά στοιχεία της μέτρησης, επίσης, προκύπτουν τα εξής:

• Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού είναι υψηλότερος στην περίπτωση των ατόμων ηλικίας 18 έως 64 ετών (31,9%).
• Από τον πληθυσμό ηλικίας 18-64 ετών που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό εκτιμάται ότι το 30,2% είναι Έλληνες και το 54,0% είναι αλλοδαποί που διαμένουν στην Ελλάδα.
• Από τον πληθυσμό ηλικίας 18 ετών και άνω που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό εκτιμάται ότι το 27% είναι Έλληνες και το 56,1% είναι αλλοδαποί εκτός χωρών της Ε.Ε. που διαμένουν στην Ελλάδα.
• Από τους αλλοδαπούς που διαμένουν στην Ελλάδα, ηλικίας 18-64 ετών και βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, το 51,2% γεννήθηκε σε άλλη χώρα, ενώ το 30,0% είναι αλλοδαποί που γεννήθηκαν και διαμένουν στην Ελλάδα.
• Το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας, αλλά διαβιεί σε νοικοκυριά χωρίς υλική στέρηση και χωρίς χαμηλή ένταση εργασίας ανέρχεται σε 7,0%.
• Το 17,7% του πληθυσμού βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας (μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, δηλαδή μετά από επιδόματα – συντάξεις), το 16,5% βρίσκεται σε υλική στέρηση και το 12,8% του πληθυσμού ηλικίας 0 – 59 ετών διαβιεί σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας.
• Το ποσοστό του πληθυσμού που δεν βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας και διαβιεί σε νοικοκυριά χωρίς υλική στέρηση, αλλά με χαμηλή ένταση εργασίας ανέρχεται σε 3,6%.

• Το ποσοστό του πληθυσμού που δεν βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας και διαβιεί σε νοικοκυριά με υλική στέρηση, αλλά χωρίς χαμηλή ένταση εργασίας ανέρχεται σε 7,5%.
• Τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 697.590 σε σύνολο 4.115.678 νοικοκυριών και τα μέλη τους σε 1.861.963 στο σύνολο των 10.514.769 ατόμων του εκτιμώμενου πληθυσμού.
• Ο κίνδυνος φτώχειας για παιδιά ηλικίας 0-17 ετών (παιδική φτώχεια) ανέρχεται σε 21,4% σημειώνοντας αύξηση κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019, ενώ για τις ομάδες ηλικιών 18-64 ετών και 65 ετών και άνω ανέρχεται σε 18,5% και 13,2%, αντίστοιχα.
• Ο κίνδυνος φτώχειας, υπολογιζόμενος με κατώφλια διαφορετικά του 60% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, ανέρχεται σε:

– 7,2%, αν το κατώφλι οριστεί στο 40% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος,

– 11,7%, αν το κατώφλι οριστεί στο 50% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος και

– 25,6%, αν το κατώφλι οριστεί στο 70% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, αντίστοιχα.

• Σε πέντε Περιφέρειες (Ιόνια Νησιά, Αττική, Κρήτη, Νότιο Αιγαίο και Ήπειρος) καταγράφονται ποσοστά κινδύνου φτώχειας χαμηλότερα απ’ αυτό του συνόλου της Χώρας, ενώ σε οκτώ Περιφέρειες (Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και Δυτική Ελλάδα) τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υψηλότερα.

• Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (δηλαδή μη συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιδομάτων και των συντάξεων στο συνολικό διαθέσιμο εισόδημα) για άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω εκτιμάται σε 85,3%, ενώ όταν δεν συμπεριλαμβάνονται τα κοινωνικά επιδόματα, αλλά συμπεριλαμβάνονται οι συντάξεις, εκτιμάται σε 15,0%.
• Ο κίνδυνος φτώχειας πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (δηλαδή μη συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιδομάτων και των συντάξεων) για άτομα ηλικίας 18-64 ετών εκτιμάται σε 39,3%, ενώ όταν δεν συμπεριλαμβάνονται τα κοινωνικά επιδόματα, αλλά συμπεριλαμβάνονται οι συντάξεις, εκτιμάται σε 24,6%.
• Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας το 2020 είναι ελαφρώς υψηλότερο για τις γυναίκες (17,9%) σε σχέση με τους άνδρες (17,5%).
• Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας για τους άνδρες σημείωσε μείωση κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2020 σε σχέση με το 2019, ενώ το ποσοστό των γυναικών μειώθηκε κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες.

• Ο κίνδυνος φτώχειας για άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών εκτιμάται σε 14,9% για τις γυναίκες και σε 11,0% για τους άνδρες.
• Ο κίνδυνος φτώχειας για άτομα ηλικίας άνω των 75 ετών εκτιμάται σε 14,2% ενώ για άτομα ηλικίας κάτω των 75 ετών σε 18,2%.
• Ο κίνδυνος φτώχειας για τις γυναίκες άνω των 75 ετών εκτιμάται σε 17,4%, ενώ για τους άνδρες της αντίστοιχης ομάδας ηλικιών εκτιμάται σε 9,9%.
• Ο κίνδυνος φτώχειας των νοικοκυριών με έναν ενήλικα και τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί μειώθηκε κατά 11,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019 με το ποσοστό να διαμορφώνεται σε 25,6%. Μείωση κατά 1,9 ποσοστιαίες μονάδες σημείωσε και ο κίνδυνος φτώχειας των νοικοκυριών με τρεις ή περισσότερους ενήλικες με εξαρτώμενα παιδιά και ανέρχεται σε 22,8%. Αύξηση κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες παρουσιάστηκε στα νοικοκυριά με έναν ενήλικα ηλικίας 65 ετών και άνω και ανέρχεται σε 20,3%.
• Οι εργαζόμενοι 18-64 ετών αντιμετωπίζουν χαμηλότερο κίνδυνο φτώχειας σε σύγκριση με τους ανέργους και τους οικονομικά μη ενεργούς (νοικοκυρές κ.λπ.). Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας για τους εργαζομένους 18 έως 64 ετών ανέρχεται σε 9,8%, σημειώνοντας μείωση κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το έτος 2019. Μείωση κατά 1 ποσοστιαία μονάδα παρουσίασε το ποσοστό κινδύνου φτώχειας για τις εργαζόμενες γυναίκες 18-64 ετών, ενώ για τους εργαζόμενους άνδρες παρέμεινε σταθερό, δηλαδή σε 7,1% και 11,6% αντίστοιχα.

• Για τους ανέργους, όπως ήδη αναφέρθηκε, ο κίνδυνος φτώχειας είναι σημαντικά μεγαλύτερος και ανέρχεται σε 45,2%, παρουσιάζοντας σημαντική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών (51,7% και 39,4% αντίστοιχα). Ο κίνδυνος φτώχειας για όσους είναι οικονομικά μη ενεργοί (μη συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων) αυξήθηκε κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα και ανήλθε σε 25,3%. Η μεταβολή (αύξηση) για τις γυναίκες είναι 0,8 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ για τους άνδρες (μείωση) 3,5 ποσοστιαίες μονάδες και τα σχετικά ποσοστά ανέρχονται σε 25,8% και 22,8%.
• Ο κίνδυνος φτώχειας για τους εργαζομένους με πλήρη απασχόληση ανέρχεται σε 8,8%, ενώ για τους εργαζομένους με μερική απασχόληση ανέρχεται σε 20,6%.
• Στην περίπτωση των νοικοκυριών που η κατοικία που διαμένουν είναι ιδιόκτητη, ο κίνδυνος φτώχειας ανέρχεται σε 17,8%, ενώ για τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιασμένη κατοικία ο κίνδυνος φτώχειας είναι χαμηλότερος και ανέρχεται σε 17,4%.
• Ο κίνδυνος φτώχειας για παιδιά ηλικίας 0-17 ετών που η κατοικία τους είναι ιδιόκτητη ανέρχεται σε 22,5%, ενώ για τα άτομα της ίδιας ομάδας ηλικιών που η κατοικία τους είναι ενοικιασμένη, ο κίνδυνος αυξάνεται σε 18,7%.
• Ο κίνδυνος φτώχειας ατόμων ηλικίας 18-64 ετών που η κατοικία τους είναι ιδιόκτητη ανέρχεται σε 18,7%, ενώ για τα άτομα της ίδιας ηλικιακής ομάδας που η κατοικία τους είναι ενοικιασμένη, ο κίνδυνος αυξάνεται σε 17,9%.

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News