Ελλάδα 2.0: Πώς θα νικηθεί η γραφειοκρατία
Η ψηφιακή μετάβαση αποτελεί έναν από τους τέσσερις πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσω του οποίου η κυβέρνηση φιλοδοξεί ένα ολοκληρωτικό «reboot» της ελληνικής οικονομίας, καθιστώντας την πιο ανταγωνιστική και καταπολεμώντας – μεταξύ άλλων – τη γραφειοκρατία και τις αγκυλώσεις που στέκονταν εμπόδιο στο επιχειρείν και την προσέλκυση επενδύσεων. Εκτός από τις μεταρρυθμίσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων υπηρεσιών, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνει και κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων, καθώς και τη δημιουργία ενός ευνοϊκότερου περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις.
Με το «τέρας» της γραφειοκρατίας να ταλαιπωρεί πολίτες και επιχειρήσεις, αποθαρρύνοντας ξένους επενδυτές και στερώντας από την ελληνική οικονομία αναγκαίους πόρους για την ανάπτυξη, η υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων και δράσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα πιο αποτελεσματικό και λειτουργικό κράτος, αναδεικνύοντας παράλληλα την Ελλάδα ως μια από τις καλύτερες χώρες για να επενδύσει κανείς. O δρόμος από τη θεωρία στην πράξη μακρύς και δύσκολος. Ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια χώρα όπου μόλις πέρυσι καταργήθηκε το fax από το Δημόσιο. Από την άλλη πλευρά, ένα από τα θετικά του κορωνοϊού και της καραντίνας ήταν η επιτάχυνση της ψηφιακής μετάβασης, με το gov.gr να «μετράει» 94 εκατ. ψηφιακές συναλλαγές μέσα σε έναν χρόνο.
Η θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο «χάρτη» ανταγωνιστικότητας
Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 79η θέση μεταξύ 190 χωρών ανά τον κόσμο με βάση τα κριτήρια της Παγκόσμιας Τράπεζας για την ευκολία της επιχειρηματικής δραστηριότητας(Ease of doing business 2020). Μεταξύ των 27 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ελληνική οικονομία είναι η λιγότερο φιλική για τις επιχειρήσεις, μαζί με τη Μάλτα, που βρίσκεται στην 88η θέση. Το 2020, η Ελλάδα ήταν από τους ουραγούς της Ευρώπης ως προς τις ψηφιακές επιδόσεις, καταλαμβάνοντας την προτελευταία θέση στον ευρωπαϊκό δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας(DESI) που αξιολογεί την ψηφιακή ανταγωνιστικότητα των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2019, περίπου το 20% του ενεργού πληθυσμού των Ελλήνων δεν είχε πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ποσοστό σχεδόν διπλάσιο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ε.Ε., όπως δείχνουν τα στοιχεία της Εurostat.
Ψηφιακός μετασχηματισμός για ένα πιο αποτελεσματικό κράτος
Μεταξύ άλλων, στον δεύτερο πυλώνα της ψηφιακής μετάβασης εντάσσεται και ο επιμέρους Άξονας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, ο οποίος αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό του δημοσίου τομέα και στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, με στόχο την παροχή βελτιωμένων, ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και τη βελτίωση της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων μέσω νέων εργαλείων και χρήσης ταχύτερων και αποδοτικότερων τεχνολογιών και υποδομών. Προς την κατεύθυνση της καλύτερης και ταχύτερης, με λιγότερη γραφειοκρατία εξυπηρέτησης των πολιτών, οι δράσεις του δεύτερου πυλώνα προβλέπουν:
1) τη δημιουργία πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση συναλλαγών της Δημόσιας Διοίκησης με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις (CRM) και ανάπτυξη κεντρικού κόμβου αδειοδότησης. Η συγκεκριμένη επένδυση αφορά στον σχεδιασμό, ανάπτυξη και εφαρμογή πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση κάθε είδους συναλλαγής ή αλληλεπίδρασης της δημόσιας διοίκησης με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το έργο θα οδηγήσει σε εξατομίκευση της προσέγγισης με τον πολίτη και θα προωθήσει υψηλότερο επίπεδο υπηρεσιών από ένα μόνο ψηφιακό σημείο, όπως για παράδειγμα την αναζήτηση της έκδοσης οποιασδήποτε άδειας (π.χ. οικοδομής, άδειες λειτουργίας, περιβαλλοντικές άδειες κ.λπ.).
2) Εκσυγχρονισμό και ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), έτσι ώστε να μπορούν να εξυπηρετούν τους πολίτες και από απόσταση (με τηλεδιάσκεψη) και ανάπτυξη νέων εφαρμογών (συστήματα αξιολόγησης, υπηρεσίες κινητών, αυτόματες μηχανές εισιτηρίων κ.ά).
3) Ψηφιοποίηση καίριων αρχείων σε διαφόρους τομείς (υγεία, δικαιοσύνη, πολεοδομίες, κτηματολόγιο, μετανάστευση, ΕΦΚΑ κ.ά.) και ενσωμάτωσή τους σε αντίστοιχα πληροφοριακά συστήματα.
4) Νέο σύστημα δημοσίων συμβάσεων. Επανασχεδιασμός και εφαρμογή νέου Πληροφοριακού Συστήματος Δημοσίων Συμβάσεων ώστε να ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική υλοποίησή τους και να ενσωματωθούν σε αυτό νέες εξελιγμένες υπηρεσίες διαλειτουργικότητας. Στόχος η μεγαλύτερη διαφάνεια και ταχύτητα υλοποίησης δημοσίων έργων και προμηθειών και η εξοικονόμηση δημόσιων πόρων.
Με τις παραπάνω δράσεις επιταχύνονται οι προσπάθειες για τη βελτίωση της «ψηφιακής απόδοσης» της χώρας. Οι επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό ιδιωτικού και δημοσίου τομέα ανέρχονται στα 2,137 δισ. ευρώ.
Με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Δημόσιας Διοίκησης επιδιώκεται η παροχή υψηλού επιπέδου δημοσίων υπηρεσιών σε πολίτες και επιχειρήσεις μέσω πιο απλών, βελτιωμένων και αποτελεσματικών διαδικασιών και προς την κατεύθυνση ενός καλύτερου και πιο λειτουργικού κράτους, αλλά με δράσεις τέτοιες, ώστε η γραφειοκρατία να μην αντικατασταθεί με «ψηφιακή γραφειοκρατία».
Η Ελλάδα υστερεί στην αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και κατατάσσεται στην 27η θέση μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση τα κριτήρια των «Ψηφιακών Δημοσίων Υπηρεσιών» του ευρωπαϊκού δείκτη DESI.
Σκοπός των δράσεων του Άξονα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους είναι ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών και οργανισμών του Δημοσίου, η άρση των υφιστάμενων ψηφιακών εμποδίων και η μείωση του διοικητικού φόρτου μέσω της χρήσης υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Εκτός από τη βελτίωση ως προς τα κριτήρια των «Ψηφιακών Δημοσίων Υπηρεσιών», οι προτεινόμενες επενδύσεις θα βελτιώσουν επίσης τη θέση της Ελλάδας ως προς τα κριτήρια της «Ενσωμάτωσης της Ψηφιακής Τεχνολογίας» του δείκτη DESI.
Μεταρρυθμίσεις για λιγότερη γραφειοκρατία και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας
Εκτός από τις μεταρρυθμίσεις για ένα πιο αποτελεσματικό κράτος, ένας από τους Άξονες του τέταρτου πυλώνα αφορά τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών. Ο βασικός προσανατολισμός του Άξονα «Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών» είναι η παροχή οικονομικών κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις, που θα συμπληρώνεται από μια σειρά μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στη μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους, στην αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν τον εξαγωγικό και παραγωγικό προσανατολισμό της οικονομίας. Παράλληλα, αναμένεται μέσω του Άξονα να πραγματοποιηθούν ιδιαίτερα σημαντικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα επικεντρώνονται στην απλούστευση του θεσμικού πλαισίου και εν γένει του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, μέσα από τις κατάλληλες ρυθμιστικές και νομοθετικές παρεμβάσεις αλλά και δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού δομών και εργαλείων της δημόσιας διοίκησης.
Οι μεταρρυθμίσεις του συγκεκριμένου Άξονα περιλαμβάνουν: 1) Τροποποίηση του νομικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων.
2) Διευκόλυνση του εμπορίου μέσω της απλοποίησης τελωνειακών διαδικασιών, αφαίρεση διοικητικών βαρών, αποτελεσματική υλοποίηση ελέγχων στο εμπόριο στα σύνορα, ρυθμιστικά πλαίσια στα αρμόδια υπουργεία.
3) Απλούστευση του θεσμικού πλαισίου για την επιχειρηματική δραστηριότητα. Το έργο θα άρει αντικίνητρα που σήμερα επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις και θα υποβοηθήσει τις αποφάσεις για νέες επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Εδώ περιλαμβάνεται η επέκταση των υφιστάμενων μεταρρυθμίσεων απλοποίησης της αδειοδότησης σε πρόσθετες οικονομικές δραστηριότητες, κωδικοποιήσεις νομοθεσίας, αναθεώρηση της πολιτικής ποιότητας (τυποποίηση, πιστοποιήσεις κ.λπ.) για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
4) Διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η μεταρρύθμιση θα εφαρμοστεί μέσω 20 επιμέρους έργων, προκειμένου να διευκολυνθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο αναμενόμενος αντίκτυπος της μεταρρύθμισης θα είναι: (α) Βελτίωση των διεθνών δεικτών και ιδίως της βαθμολογίας της Παγκόσμιας Τράπεζας(Doing Business), (β) Μείωση διαδικασιών γραφειοκρατίας, χρόνου και κόστους σε έξι (6) υπο-περιοχές: εκτέλεση συμβάσεων, λήψη πίστωσης, λήψη ηλεκτρικής ενέργειας, καταχώριση ακινήτων, καταβολή φόρων και λήψη άδειας κατασκευής και (γ) Διασφάλιση ενός σταθερού και προβλέψιμου νομοθετικού πλαισίου.
Nα σημειωθεί ότι για τον τέταρτο πυλώνα που αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον μετασχηματισμό της οικονομίας προβλέπεται χρηματοδότηση 4,821 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης με κινητοποίηση επενδυτικών πόρων ύψους 7,8 δισ. ευρώ από το σύνολο των 57 δισ. ευρώ του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης Ελλάδα 2.Ο.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
