Γ. Στουρνάρας: Γιατί είναι απαραίτητη μία bad bank
Την πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για μία bad bank που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στον «Ηρακλή» ώστε να περιοριστούν δραστικά τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών υπερασπίστηκε από το βήμα της Βουλής ο Γιάννης Στουρνάρας. Τόνισε δε ότι πρέπει να αξιολογηθεί και μία παράταση του «Ηρακλή».
Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας σημείωσε πως παρά τις σημαντικότατες προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, πολλαπλάσια αυτού του μέσου όρου της ΕΕ. Έχει μειωθεί μόλις 10 ποσοστιαίες μονάδες περίπου εντός της τελευταίας 5ετίας και κινείται ουσιαστικά στα επίπεδα του Ιουνίου του 2013. «Δηλαδή σχεδόν για μία δεκαετία δεν έχει υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος, με σοβαρές επιπτώσεις στην ικανότητα του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει την πραγματική οικονομία» σημείωσε ο κ. Στουρνάρας.
Όπως εξήγησε ο κεντρικός τραπεζίτης η μείωση των ΜΕΔ που έχει επιτευχθεί από το 2016 μέχρι σήμερα προήλθε σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από διαγραφές και πωλήσεις δανείων, χωρίς να έχει υπάρξει έως σήμερα ουσιαστική εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους στη χώρα, το οποίο συνεχίζει να παραμένει σημαντικός περιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη. Σημαντική αναμένεται να είναι η συνεισφορά της εφαρμογής του σχεδίου «Ηρακλής», που εκτιμάται ότι θα βοηθήσει στη μείωση των ΜΕΔ κατά περίπου 30 δισ. ευρώ.
«Μία ενδεχόμενη παράταση του προγράμματος Ηρακλής πέραν του πρώτου σταδίου, είναι κατά την άποψή μου, σκόπιμο να αξιολογηθεί υπό το πρίσμα των εκτιμώμενων δημοσιονομικών επιπτώσεων (λόγω της πρόσθετης παροχής κρατικών εγγυήσεων και της ενδεχόμενης ενεργοποίησης της νομοθεσίας για την αναβαλλόμενη φορολογία) καθώς και από τη δυνατότητα των ελληνικών τραπεζών να εγγράψουν εμπροσθοβαρώς ζημίες που θα περιορίσουν περαιτέρω τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας» σημείωσε ο κ. Στουρνάρας.
Επανέλαβε ότι η σύσταση Εταιρείας Διαχείρισης Ενεργητικού (bad bank) έχει αποδειχθεί αποτελεσματική λύση σε χώρες όπου την εφάρμοσαν στο παρελθόν, ενώ είναι μια πρόταση πολιτικής υπέρ της οποίας τάσσονται οι ευρωπαϊκές αρχές και η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε γρήγορη εξυγίανση των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών. Τρεις λόγοι υπαγορεύουν την υιοθέτησή της όπως είπε:
- Πρώτον, επειδή το πρόβλημα των ΜΕΔ πρέπει να λυθεί αμέσως.
- Δεύτερον, επειδή είναι απαραίτητη μια συστημική λύση η οποία θα λειτουργήσει συμπληρωματικά της υφιστάμενης, με δεδομένο ότι μετά την ολοκλήρωση των συναλλαγών που είναι προγραμματισμένες με τον Ηρακλή, το πρώτο ήμισυ του 2021, θα συνεχίσουν να υφίστανται ΜΕΔ ύψους περίπου 40 με 45 δις αναλόγως των εκτιμήσεων για τα νέα ΜΕΔ λόγω της πανδημίας.
- Τρίτον, στην πρόταση της ΤτΕ, το κόστος εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών επωμίζονται σε βάθος χρόνου οι ίδιες οι τράπεζες και όχι ο φορολογούμενος. Οι τράπεζες θα επωμιστούν τελικά το κόστος της εφαρμογής μιας λύσης που βασίζεται στην αγορά. Ωστόσο:
- οι τράπεζες μπορούν να επωφεληθούν από την εισαγωγή ενός μηχανισμού σταδιακής αναγνώρισης των ζημιών που καθιστά δυνατή την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας σε βάθος χρόνου.
- αποφεύγεται η απίσχναση των υφιστάμενων μετόχων λόγω της μετατροπής της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC) για την απορρόφηση ζημιών.
Η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για την bad bank
- Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει προτείνει στην Κυβέρνηση τη σύσταση Εταιρείας Διαχείρισης Ενεργητικού (AMC) στην οποία θα μεταβιβαστούν ΜΕΔ στην καθαρή λογιστική τους αξία, τα οποία στη συνέχεια θα τιτλοποιηθούν σε όρους αγοράς.
- Το ελληνικό δημόσιο θα προσφέρει την εγγύησή του ώστε να καλυφθεί η διαφορά μεταξύ της αξίας μεταβίβασης και της εκτιμώμενης αγοραίας αξίας.
- Το κόστος της συναλλαγής θα το επωμιστούν σε βάθος χρόνου οι τράπεζες, όχι το δημόσιο και ο έλληνας φορολογούμενος. Για την παροχή της εγγύησης, το κράτος θα εισπράξει προμήθεια από τις τράπεζες, οι οποίες επιπρόσθετα θα καταβάλουν ειδικό φόρο (πλέον της φορολογίας εισοδήματος), ουσιαστικά μία αμοιβή εισόδου στο σχήμα (entry fee) σε βάθος πενταετίας. Η εν λόγω φορολογία, θα καταβάλλεται σε μετρητά και σε αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση. Το ελληνικό δημόσιο θα διατηρήσει το δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη από υψηλότερες του αναμενομένου ανακτήσεις δανείων, μέσω διακράτησης του μεγαλύτερου μέρους των τίτλων κατώτερης διαβάθμισης (super junior).
- Η μεταβίβαση ΜΕΔ στην καθαρή λογιστική τους αξία στην εταιρεία διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού παρέχει κίνητρα στις τράπεζες που έχουν υψηλότερους δείκτες κάλυψης ΜΕΔ με προβλέψεις.
- Παράλληλα η διενέργεια τιτλοποιήσεων, σε πραγματικούς όρους αγοράς, αναμένεται ότι θα αυξήσει τη ρευστότητα των τραπεζών, θα ενισχύσει σημαντικά την οργανική τους κερδοφορία και, κυρίως, θα βελτιώσει την ποιότητα των εποπτικών τους κεφαλαίων.
- Η προτεινόμενη εταιρεία διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού δεν θα λειτουργεί ως εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicer), αλλά θα αξιοποιήσει τις ήδη υπάρχουσες εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicers) ώστε να προκύψει ένα σχήμα λιτό, απόλυτα λειτουργικό και χωρίς ιδιαίτερες πολυπλοκότητες ως προς τη σύσταση και λειτουργία του.
- Ένα κεντρικό σύστημα διαχείρισης ΜΕΔ όπως αυτό προτείνεται από την ΤτΕ, επιτυγχάνει συντονισμό και διαφάνεια στο συνολικό πλαίσιο αξιοποίησης σημαντικού παραγωγικού δυναμικού. Στόχος δεν πρέπει να είναι μόνο η μείωση των δεικτών ΜΕΔ των τραπεζών, αλλά και η εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους συνολικά.
- Για την επεξεργασία της πρότασης, η ΤτΕ συνεργάστηκε με 3 συμβουλευτικές εταιρείες διεθνούς εμβέλειας και έχει διασφαλίσει ότι η πρόταση είναι άρτια σε σχέση με ζητήματα λογιστικής και εποπτικής από-αναγνώρισης αλλά και θεμάτων κρατικής βοήθειας (State Aid).
- Η πρόταση της ΤτΕ έχει παρουσιαστεί στους θεσμούς αλλά και σε σημαντικό αριθμό παραγόντων της αγοράς με ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
