Πώς η αγορά βιώσιμου χρέους μπορεί να γίνει… μη βιώσιμη

Πώς μία αγορά ομολόγων, υψηλής αξιολόγησης, μπορεί να καταστεί μη βιώσιμη; Την απάντηση μπορούμε να την βρούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην πρώτη έκδοση κοινωνικού ομολόγου, η οποία έλαβε χώρα τις προηγούμενες ημέρες.

Οι Βρυξέλλες εξέδωσαν δύο ομόλογα, αντλώντας συνολικά 17 δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, αυτό που εντυπωσίασε ήταν οι προσφορές, οι οποίες ξεπέρασαν το ζητούμενο ποσό κατά 14 φορές, καθώς υπερέβησαν τα 233 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ζήτηση που έχει καταγραφεί ποτέ σε έκδοση κρατικού ομολόγου.

Ο λόγος πίσω από την τρομακτική ζήτηση των επενδυτών κρύβεται σε μια σειρά ειδικών παραμέτρων. Πρώτον, τα ομόλογα της Ε.Ε. αξιολογούνται με «ΑΑΑ» από τους διεθνείς οίκους, κάτι το οποίο προσδίδει ύψιστη φερεγγυότητα. Δεύτερον, επρόκειτο για το πρώτο κοινό χρέος της Ε.Ε. από την στιγμή που συμφωνήθηκε η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης. Τρίτον, η αγορά των κοινωνικών ομολόγων θεωρείται μια ολοένα και αυξανόμενη αγορά.

Οπωσδήποτε, η υψηλή ζήτηση για κοινωνικά ομόλογα «ΑΑΑ» δεν αποτελεί κακή εξέλιξη, καθώς σημαίνει χαμηλότερες αποδόσεις. Παράλληλα, δίνει στους εκδότες σημαντικά κίνητρα, προκειμένου να βγαίνουν στις αγορές. Ωστόσο, όπως επισημαίνει το πρακτορείο Bloomberg, η εκρηκτική ζήτηση δεν είναι και απαραίτητα καλό σημάδι.

Και εξηγεί: H κάλυψη ενός ομολόγου κατά 14 φορές, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ε.Ε., υποδηλώνει μια αγορά, η οποία δομικά είναι «άδικη». Στη θεωρία, η Ε.Ε. θα μπορούσε να μην αντλήσει 17 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά 200 δισεκατομμύρια ευρώ. Έτσι, στην πράξη η Ε.Ε. προχώρησε σε μια «χαμηλή άντληση ενός βιώσιμου χρέους», απογοητεύοντας αρκετούς αγοραστές. Αυτό, αναπόφευκτα, μπορεί να δημιουργήσει τον κίνδυνο οι επενδυτές να στρέψουν αλλού το ενδιαφέρον τους, αδιαφορώντας για τις πράσινες ή κοινωνικές προθέσεις του εκδότη.

Το 2019, οι εκδόσεις βιώσιμων ομολόγων, δηλαδή αξιολόγησης τουλάχιστον «Β-», ξεπέρασαν τα 560 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ από τις αρχές του 2020 έχουν ήδη υπερβεί τα 460 δισεκατομμύρια ευρώ. Την ίδια ώρα, οι προσφορές για κοινωνικά ομόλογα της Ε.Ε. υποδεικνύουν ότι υπάρχει επαρκής ζήτηση για μια αγορά, αρκετές φορές μεγαλύτερη από τα παραπάνω επίπεδα. 

Εφόσον, όμως, η συγκεκριμένη αγορά καταστεί πράγματι 10 φορές μεγαλύτερη, τότε δεν αποκλείεται να συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτήν και ομόλογα, μεγαλύτερου εύρους αξιολόγησης. Δηλαδή και κάτω της αξιολόγησης «Β-». Αυτό, φυσικά, ενέχει σημαντικούς κινδύνους για τους αγοραστές, καθώς η βιώσιμη αγορά ομολόγων ενδεχομένως να μετατραπεί σε μία όχι και τόσο… βιώσιμη αγορά.

Με πληροφορίες από Bloomberg

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News