Τράπεζες: Προετοιμάζεται η έξοδος του ΤΧΣ

Στρατηγική διάθεσης των τραπεζικών μετοχών που έχει στην κατοχή του καλείται να καταρτίσει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, εν όψει της προοπτικής αποεπένδυσης από τις τράπεζες έως και το 2025. Αυτό προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που είναι σε διαβούλευση με τους θεσμούς και το οποίο αλλάζει σημαντικά θέματα τόσο στη λειτουργία του Ταμείου όσο και των τραπεζών.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η επέκταση της διάρκειας ζωής του Ταμείου έως και το 2025, από το 2022 που προβλέπεται σήμερα, δεν αποκλείει την απεμπλοκή του ΤΧΣ νωρίτερα, αφού όπως ορίζει το σχετικό νομοσχέδιο η στρατηγική αποεπένδυσης μπορεί να επισπεύδεται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών και έπειτα από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου συστημικής ευστάθειας έως και δύο χρόνια πριν από το 2025.

Κύριος σκοπός

Για πρώτη φορά, ωστόσο, ο νέος νόμος θέτει προτεραιότητα την αποεπένδυση του Ταμείου από τις τράπεζες στις οποίες διατηρεί συμμετοχή, θέτοντας ως κύριο σκοπό του, εκτός από τη συνεισφορά του ΤΧΣ στη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, «την αποτελεσματική διάθεση των μετοχών που κατέχει, βάσει συγκεκριμένης στρατηγικής διάθεσης, με στόχο την πλήρη και ολοκληρωτική αποεπένδυση σε έγκαιρο χρονικό διάστημα». 

7μελές συμβούλιο

Την ευθύνη για την κατάρτιση της στρατηγικής αποεπένδυσης αναλαμβάνει το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου, που θα υποκαταστήσει τη σημερινή διοικητική δομή η οποία αποτελείται από το Γενικό Συμβούλιο και την Εκτελεστική Επιτροπή. Τα δύο υφιστάμενα όργανα καταργούνται και συγκροτείται διοικητικό συμβούλιο αποτελούμενο από 7 μέλη, 5 από τα οποία θα επιλέγονται μεταξύ προσώπων με διεθνή εμπειρία, ενώ άλλα 2 θα ορίζονται από το υπουργείο Οικονομικών και την ΤτΕ.  Να σημειωθεί ότι σε συνέχεια της προκήρυξης κάλυψης της θέσης του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου έχει επιλεγεί για τη θέση αυτή ο Νικόλαος Βαλαντάσης, ενώ διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου είναι ο Ηλίας Ξηρουχάκης. 

Η «στρατηγική διάθεσης» θα μπορεί να γίνει τμηματικά ή εφάπαξ και έπειτα από έκθεση ανεξάρτητου χρηματοοικονομικού συμβούλου που θα προσλαμβάνει η διοίκηση του Ταμείου, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες της αγοράς, τις μακροοικονομικές συνθήκες και την ανάγκη επιστροφής του ελληνικού τραπεζικού συστήματος σε ιδιώτες. 

Η στρατηγική διάθεσης των τραπεζικών μετοχών θα μπορεί να γίνει τμηματικά ή εφάπαξ.

Το βέτο

Κρίσιμα θέματα που επιχειρεί να ρυθμίσει ο νέος νόμος είναι ο επαναπροσδιορισμός των ειδικών δικαιωμάτων, δηλαδή του δικαιώματος βέτο που έχει το Ταμείο στις τράπεζες, η δυνατότητα αύξησης των αμοιβών των τραπεζικών στελεχών και οι αλλαγές στον τρόπο στελέχωσης των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών με την κατάργηση του αυστηρού κριτηρίου για 15ετή διεθνή θητεία που πρέπει να πληρούν τα εκτελεστικά και τα μη εκτελεστικά μέλη των Δ.Σ. Πρόκειται για θέματα που θα πρέπει να εξασφαλίσουν τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών και ειδικά του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που βλέπει την εμπλοκή του Ταμείου στα διοικητικά θέματα των τραπεζών ως «εξασφάλιση» για τα δάνεια που έχει παράσχει κατά τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών μέχρι σήμερα, αλλά και ως εγγυητή για την αποφυγή εμπλοκής του κράτους στις τράπεζες. 

Αμοιβές στελεχών

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις αμοιβές των τραπεζικών στελεχών, το σημερινό θεσμικό πλαίσιο προβλέπει ότι οι αμοιβές του προέδρου, του διευθύνοντος συμβούλου και των λοιπών μελών του  διοικητικού συμβουλίου ή όσων έχουν θέση γενικού διευθυντή, δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το σύνολο των αντίστοιχων αμοιβών του διοικητή της ΤτΕ. Η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών επιχειρεί, σύμφωνα με πληροφορίες, να βρει μια ενδιάμεση λύση διατηρώντας το όριο αυτό σε ό,τι αφορά τις αποδοχές των στελεχών μόνο για όσες τράπεζες έχουν δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω του 5%. Απαγόρευση θα ισχύει επίσης για όσες τράπεζες έχουν δείκτη άνω του 5% σε ό,τι αφορά τις μεταβλητές αμοιβές, δηλαδή τα bonus, με εξαίρεση τα δικαιώματα προαίρεσης (stock options), για τα οποία ανοίγει ο δρόμος απόκτησης από στελέχη της τράπεζας. Το δικαίωμα βέτο του ΤΧΣ διατηρείται για όλα τα κρίσιμα θέματα, δηλαδή αυτά που έχουν να κάνουν με την επιχειρηματική στρατηγική των τραπεζών ή τις εταιρικές πράξεις που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη συμμετοχή του Ταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας. Το βέτο καθιερώνεται επιπλέον για θέματα αμοιβών των μελών των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών και των στελεχών που έχουν θέση γενικού διευθυντή για όσες τράπεζες έχουν δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω του 10%. 

Η θητεία

Σε ό,τι αφορά τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων στις τράπεζες, ο σημερινός νόμος προβλέπει ότι σε αυτά πρέπει να περιλαμβάνονται τρεις τουλάχιστον εμπειρογνώμονες ως ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη με επαρκείς γνώσεις και εμπειρία τουλάχιστον 15 ετών σε τράπεζες ή επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, εκ των οποίων 3 χρόνια ως μέλη διεθνούς τραπεζικού ομίλου που δεν δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά. Η πρόταση νόμου του υπουργείου προβλέπει τη μετατροπή της 15ετούς υποχρεωτικής θητείας σε 7ετή, με εφαρμογή στα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη και παράλληλα την κατάργηση της 3ετούς υποχρεωτικής εμπειρίας σε τράπεζα του εξωτερικού. Επιπλέον ορίζει ότι τα μισά τουλάχιστον μέλη του διοικητικού συμβουλίου θα πρέπει να έχουν επαρκή γνώση της εγχώριας αγοράς και κατανόηση της ελληνικής γλώσσας.

Αλλαγές δρομολογούνται επίσης και ως προς τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και των επιτροπών που συνδράμουν το έργο της διοίκησης, τα οποία με βάση το σημερινό καθεστώς θα πρέπει να διαθέτουν 10ετή τουλάχιστον εμπειρία σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις στους τομείς της τραπεζικής, της ελεγκτικής, της διαχείρισης κινδύνων ή των επισφαλών περιουσιακών στοιχείων, εκ των οποίων ειδικά τα μη εκτελεστικά μέλη τουλάχιστον 3 χρόνια ως μέλη διοικητικού συμβουλίου σε τράπεζα ή επιχείρηση του χρηματοπιστωτικού τομέα ή σε διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών εισάγει κατηγοριοποίηση της εμπειρίας αυτής, ορίζοντας τα 10 χρόνια για τον πρόεδρο και τον διευθύνοντα σύμβουλο, τα 5 χρόνια για τα εκτελεστικά μέλη και τα 3 χρόνια για τα μη εκτελεστικά. 

Διαβάστε επίσης: 

Νέος αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος στο ΤΧΣ και στο βάθος διοικητική αναδόμηση

ΤΧΣ: Ανέβηκαν οι ζημιές από τη συμμετοχή του στις τράπεζες

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News