Μία στις δύο μικρομεσαίες επιχειρήσεις κάνει εξαγωγές – Οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις

Περίπου μία στις δύο επιχειρήσεις έχουν ή σκοπεύουν να αποκτήσουν εξαγωγική δραστηριότητα, με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις να εμφανίζονται πιο εξωστρεφείς, σύμφωνα με έρευνα επιχειρηματικότητας που διενήργησε κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024 το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) σε συνεργασία με την Deloitte.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι περίπου 2 στις 3 επιχειρήσεις με εξαγωγική δραστηριότητα συνεχίζει να εξάγει σε 1 έως 10 αγορές. 

Σε επίπεδο κλάδου, ιδιαίτερα αναπτυγμένη εξαγωγική δραστηριότητα ή πρόθεση για απόκτησή της, έχουν οι επιχειρήσεις των κλάδων του χονδρικού εμπορίου, των ΤΠΕ και της μεταποίησης, ενώ οι περισσότερες επιχειρήσεις στους κλάδους του λιανικού εμπορίου, των υπηρεσιών, της υγείας και των κατασκευών, δεν έχουν ή δεν σκοπεύουν να αποκτήσουν εξαγωγική δραστηριότητα.

Ως προς τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σχετικά με την ανάπτυξη της εξαγωγικής τους δραστηριότητας, εκείνες παραμένουν οι κρίσεις και αναταράξεις στη διεθνή σκηνή (53%), η έλλειψη κατάλληλα καταρτισμένου προσωπικού (42%) και η δυσκολία αξιοποίησης πιθανών ευκαιριών (36%). Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα θετικό ότι περίπου 3 στις 4 επιχειρήσεις εξακολουθούν να διαβλέπουν σταθερότητα και ελαφριά ενίσχυση της εξαγωγικής τους δραστηριότητας, κατά το προσεχές διάστημα. Είναι αξιοσημείωτο, επίσης, ότι περίπου το 60% των επιχειρήσεων με 11-50 και 51-250 άτομα προσωπικό δηλώνουν ότι θα επέλθει ελαφριά ενίσχυση των εξαγωγών τους.

Ψηφιακή και πράσινη μετάβαση

Αναφορικά με την ψηφιακή μετάβαση, είναι ιδιαίτερα θετικό ότι για περισσότερες από 4 στις 5 επιχειρήσεις η ψηφιακή μετάβαση παραμένει μείζονος σημασίας για την εξασφάλιση του ανταγωνιστικού τους πλεονεκτήματος ενώ εξακολουθούν να δηλώνουν ότι διαθέτουν – σε ικανοποιητικό βαθμό – την απαραίτητη τεχνογνωσία για συναφή θέματα. 

Σχετικά με την πράσινη μετάβαση, είναι θετικό ότι, παρά το γεγονός πως η πράσινη μετάβαση εξακολουθεί να μην είναι το ίδιο σημαντική με την ψηφιακή για τις περισσότερες επιχειρήσεις (θεωρείται μείζονος σημασίας για ~3 στις 5 επιχειρήσεις), σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο οι επιχειρήσεις φαίνεται να διαθέτουν σε λίγο υψηλότερο βαθμό την απαραίτητη τεχνογνωσία σε θέματα πράσινης μετάβασης. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρείται ισοκατανομή των επιχειρήσεων που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία σχετικά με θέματα πράσινης μετάβασης σε μικρό βαθμό κι εκείνων που την διαθέτουν σε ικανοποιητικό. 

Όσον αφορά στην επάρκεια των υφιστάμενων κινήτρων για ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις, η πλειονότητα των επιχειρήσεων και ιδίως των μικρότερων, παραμένουν όχι πολύ ικανοποιημένες. Πιο συγκεκριμένα, 8 στις 10 επιχειρήσεις με ≤3 και 4-10 εργαζομένους, δεν θεωρούν επαρκή τα κίνητρα και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που σχετίζονται με τις πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις. Συνεπώς, και με δεδομένο ότι υπάρχει διαθέσιμη πληθώρα τέτοιων κινήτρων, παραμένει σαφής η ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση των σχετικών δράσεων διάχυσης και επικοινωνίας.

Προτάσεις για την ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας

Στο πλαίσιο της έρευνας, οι εταιρείες κλήθηκαν να παραθέσουν τις προτάσεις τους για την ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας, από τις οποίες προέκυψε ως κύρια ανάγκη των ερωτηθέντων, η μείωση της γραφειοκρατίας, η σταθεροποίηση του φορολογικού πλαισίου, καθώς και η μείωση των εργοδοτικών εισφορών και του κόστους χρηματοδότησης. 

Τέλος, η ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) μέσω επιχορηγήσεων, δανείων και επιχειρηματικών κεφαλαίων για την απόκτηση εξειδικευμένου προσωπικού, η διαρκής επιμόρφωση των επιχειρηματιών σε θέματα χρηματοδοτήσεων ΕΣΠΑ / δανείων, η υποστήριξη της διεθνοποίησης και των εξαγωγών και η ανάπτυξη στρατηγικών σημείων ενημέρωσης για την πράσινη μετάβαση, αναδεικνύονται σε εξίσου καθοριστικούς παράγοντες για την απρόσκοπτη ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. 

Συμπεράσματα της έρευνας

Όπως προκύπτει από την έρευνα, τα κύρια συμπεράσματα μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

• Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις εμφανίζονται πιο αισιόδοξες για την προοπτική της ελληνικής οικονομίας, σε σχέση με τις μικρότερες.
• Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων εξακολουθεί – όπως στο προηγούμενο τρίμηνο – να έχει ή να σκοπεύει να αποκτήσει εξαγωγική δραστηριότητα, η οποία, προϊόντος του χρόνου, προβλέπεται είτε να διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα είτε να αυξηθεί σε ένα βαθμό για τις περισσότερες επιχειρήσεις.
• Είναι θετικό ότι μισές επιχειρήσεις του δείγματος δηλώνουν ότι διαθέτουν ή πρόκειται να αναπτύξουν επενδυτικό πλάνο και 1 στις 2 εξ αυτών πλέον κάνουν ή πρόκειται να κάνουν επενδύσεις σημαντικού συνολικού ύψους.
• Οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να δηλώνουν ότι δεν έχουν ενστερνιστεί τα δυνητικά οφέλη από την πράσινη μετάβαση στον ίδιο βαθμό που τα αναγνωρίζουν για την ψηφιακή μετάβαση. Ωστόσο, παρατηρείται μία πρόοδος, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ως προς τη διάθεση της απαραίτητης τεχνογνωσίας σε θέματα πράσινης μετάβασης ειδικότερα.

Δεδομένου ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, την προώθηση της καινοτομίας και τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη λήψης μέτρων από την Πολιτεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την επίτευξη της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητάς τους. 

Αναφορικά με την έρευνα, η Πρόεδρος του ΕΒΕΑ, κα Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, δήλωσε τα εξής: «Το ΕΒΕΑ επενδύει συστηματικά στην κατανόηση των πραγματικών αναγκών των ελληνικών επιχειρήσεων, προκειμένου να συνεχίσει να σχεδιάζει στοχευμένες δράσεις και υπηρεσίες προς τα μέλη του, αλλά και να διατυπώνει ρεαλιστικές, τεκμηριωμένες προτάσεις προς την Πολιτεία. Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Αποτυπώνουν ένα κλίμα ρεαλιστικών προσδοκιών, που μεταφράζεται σε αυξημένη διάθεση για επενδύσεις και νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Παραμένει, ωστόσο, η ανάγκη στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις διαθέσιμες ευκαιρίες και να αντιμετωπίσουν κρίσιμες για την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητά τους προκλήσεις, όπως είναι η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η εξωστρέφεια, η πρόσβαση σε προσωπικό με κατάλληλες δεξιότητες». 

Από την πλευρά της Deloitte, ο κ. Νίκος Χριστοδούλου, Partner, Consulting Leader σημείωσε: «Η δεύτερη αυτή μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει τα πορίσματα της πρώτης μελέτης, αντανακλώντας μία συνέπεια και σταθερότητα στο επιχειρηματικό τοπίο στην Ελλάδα, το οποίο χαρακτηρίζεται εν γένει από αισιοδοξία για την προοπτική της ελληνικής οικονομίας, με τις μικρότερες επιχειρήσεις, ωστόσο, να παραμένουν περισσότερο συγκρατημένες. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός, επίσης, ότι η πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του δείγματος έχει να επιδείξει επενδυτική και εξαγωγική δραστηριότητα, αυξάνοντας, έτσι, τη βαρύτητά τους στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό της χώρας. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα θετικό ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις πιστεύουν ότι η ενσωμάτωση ψηφιακών τεχνολογιών αποτελεί πολύτιμο αρωγό στη μακρόπνοη ανάπτυξή τους. Οι επόμενοι «κύκλοι» της παρούσας έρευνας αναμένεται να συμβάλουν στην ολοένα και καλύτερη κατανόηση των προκλήσεων και της πορείας των ελληνικών ΜμΕ και, ως Deloitte, παραμένουμε ιδιαίτερα αισιόδοξοι για τη συνεχώς αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα των εν λόγω επιχειρήσεων και ως εκ τούτου, της ελληνικής οικονομίας».

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Ν. Παπαθανάσης: Με σημαντικά εργαλεία στηρίζουμε την επιχειρηματικότητα – Οι στόχοι

«Αν φύγουμε όλοι τι θα γίνει εδώ;» – Πώς ανακάμπτει το επιχειρηματικό οικοσύστημα στην Ελλάδα

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News