Το ελληνικό ναυτιλιακό cluster μεγαλώνει

Ο Πειραιάς συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων clusters (ναυτιλιακές συστάδες) στον κόσμο. Ενα μεγάλο εύρος εταιρειών καινοτομεί και φέρνει νέα προϊόντα και υπηρεσίες στην αγορά, καλύπτοντας τόσο τους Ελληνες όσο και τους διεθνείς πλοιοκτήτες. Οι ελληνικές εταιρείες εμφανίζονται πλέον ως προμηθευτές των μεγαλύτερων ναυπηγείων παγκοσμίως ή έχουν συστήσει τοπικά γραφεία και τοπική παρουσία στα μεγαλύτερα λιμάνια του κόσμου, δημιουργώντας δίκτυα εξυπηρέτησης και υποστήριξης για τους πελάτες τους. Αυτό αποτελεί απόδειξη της εξέλιξης και της ανάπτυξης του ελληνικού ναυτιλιακού cluster τα τελευταία χρόνια, παρά το ότι πρέπει, τις περισσότερες φορές, να λειτουργεί σε ένα εχθρικό επιχειρηματικό περιβάλλον.

Σήμερα, το ελληνικό ναυτιλιακό cluster είναι ένα «one-stop-shop» (υπηρεσία ενιαίας εξυπηρέτησης), όπου όλα τα είδη των ναυτιλιακών επιχειρήσεων έχουν ισχυρή παρουσία και παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες: 11 από τα 12 P&I (Protection & Indemnity) Clubs των IG, οι περισσότεροι νηογνώμονες, κατασκευαστές κινητήρων, μεσίτες ασφαλειών, ναυλώσεων, αγοραπωλησιών, επισκευών, καυσίμων, ναυτιλιακά πρακτορεία, ανταποκριτές P&I, ναυτιλιακοί δικηγόροι που ασκούν το ελληνικό και αγγλικό ναυτικό δίκαιο, διοικήσεις σημαίας, τεχνικά γραφεία, προμηθευτές προμηθειών και αποθεμάτων, δύτες και τράπεζες που χρηματοδοτούν τη ναυτιλία. Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί νέες εταιρείες, οι οποίες επικεντρώνονται στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, είτε στον τομέα της απεξάρτησης από τον άνθρακα και της εξοικονόμησης καυσίμων είτε στον τομέα της ψηφιοποίησης της ναυτιλίας. Συχνά οι εταιρείες αυτές είναι πρωτοπόρες σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες στην παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά.

Η αναλυτική με βάση την τεχνητή νοημοσύνη, η συνδεσιμότητα πλοίων με την ξηρά, τα συστήματα αξιολόγησης κινητήρων θαλάσσης και οι λύσεις λογισμικού για τη διαχείριση των disbursement (λιμενικά κόστη) είναι μόνο μερικές από τις νέες δυνατότητες που προσφέρουν αυτές οι εταιρείες, με έδρα την Ελλάδα, στην παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά.

Harbor Lab
Χτίζοντας εμπιστοσύνη στο θαλάσσιο οικοσύστημα

Οι δαπάνες της διαδικασίας επίσκεψης των πλοίων στα λιμάνια είναι οι δεύτερες υψηλότερες μετά τα καύσιμα για μια ναυτιλιακή εταιρεία και φθάνουν τα 2,2 εκατ. δολ./πλοίο ετησίως. Τα έξοδα που προκύπτουν κατά τις επισκέψεις αυτές περιλαμβάνουν τα τέλη που πρέπει να καταβληθούν στις λιμενικές αρχές για τη χρήση των λιμενικών εγκαταστάσεων, καθώς και πληρωμές σε τοπικούς πράκτορες για βασικές υπηρεσίες διαχείρισης του πλοίου και του πληρώματος, όπως η μεταφορά ανταλλακτικών στο πλοίο και η έκδοση βίζας.

Η έλλειψη τυποποίησης και διαφάνειας στα διάφορα λιμάνια παγκοσμίως καθιστά δύσκολο για τις ναυτιλιακές εταιρείες να υπολογίσουν τα λιμενικά έξοδα και να προβλέψουν πόσο θα κοστίσει το επόμενο ταξίδι. Τα έξοδα μπορεί να διαφέρουν δραστικά για το ίδιο πλοίο στο ίδιο λιμάνι, καθώς κάθε τερματικός σταθμός και θέση ελλιμενισμού εντός του λιμανιού έχει τη δική του τιμολογιακή πολιτική και τα disbursement αυξομειώνονται συνεχώς.

Το λογισμικό διαχείρισης λιμενικού κόστους της Harbor Lab παρακολουθεί και ελαχιστοποιεί τα λάθη και τις υπερβάλλουσες δαπάνες, βοηθώντας ναυτιλιακές εταιρείες όπως η Star Bulk SA, η Kyklades Maritime, η Olympic Shipping and Management, η Great Eastern Shipping Company και η Oldendorff Carriers GmbH & Co KG, μεταξύ άλλων. Η Harbor Lab παρέχει μια λύση λογισμικού για την παγκόσμια βιομηχανία θαλάσσιων μεταφορών με στόχο να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο οι ναυτιλιακές εταιρείες διαχειρίζονται τα disbursement.

Η πλατφόρμα της Harbor Lab βελτιστοποιεί και απλοποιεί τη διαδικασία διαχείρισης του λιμενικού κόστους για τις ναυτιλιακές εταιρείες προσφέροντας αποτελεσματικότητα, τυποποίηση και διαφάνεια στις λιμενικές συναλλαγές.

Ιδρύθηκε από τον Αντώνη Μαλαξιανάκη το 2020 και η έδρα της βρίσκεται στην Αθήνα, την πρωτεύουσα της υπερδύναμης της ναυτιλίας. 

Pythia
Γνωρίζοντας την κατάσταση ενός πλοίου ανά πάσα στιγμή

Η απόδοση, η διάγνωση και η παρακολούθηση της κατάστασης των θαλάσσιων κινητήρων είναι σήμερα ένα θέμα υψίστης σημασίας για τον κλάδο της ναυτιλίας. Η σημασία του αυξάνεται περαιτέρω λόγω της τρέχουσας και της επικείμενης νομοθεσίας που σχετίζεται με τις εκπομπές CO2. Το Pythia είναι ένα δοκιμασμένο σύστημα διάγνωσης και είναι προϊόν επιστημονικής έρευνας και ανάπτυξης που διήρκεσε πάνω από 30 έτη, το οποίο αντιπροσωπεύεται εμπορικά από τη Mare Marine Enterprises Ltd.

Η αρχική ιδέα υποστηρίχθηκε και χρηματοδοτήθηκε από τη Ceres Hellenic Enterprises το 1989, με αποτέλεσμα την πρώτη εγκατάσταση του συστήματος σε πλοίο της Ceres στο ναυπηγείο της Hyundai Heavy Industries. Το σύστημα Pythia παρέχεται σε δύο ρυθμίσεις: offline (φορητή συσκευή) και online, και οι δύο έχουν ελάχιστες απαιτήσεις εγκατάστασης. Το κύριο πλεονέκτημα του συστήματος είναι ότι μπορεί να ανιχνεύει προβλήματα σε πρώιμο στάδιο και να προσδιορίζει άμεσα τη βασική αιτία. Το Pythia είναι ευρέως αναγνωρισμένο και έχει εγκατασταθεί σε περισσότερα από 600 πλοία μεγάλων ναυτιλιακών εταιρειών και φορέων εκμετάλλευσης, όπως οι Maran, Minerva Marine, Olympic Shipping, Prime Marine, Thenamaris, Tsakos, για να αναφέρουμε μόνο μερικά.

Εχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς για την αξιολόγηση των επιδόσεων των θαλάσσιων κινητήρων κατά τη διάρκεια δοκιμών εργαστηρίου και θαλάσσιων δοκιμών σε μεγάλα ναυπηγεία, ενδεικτικά HHI (Hyundai), Daewoo, K Shipbuilding, SWS, CMD και Imabari. Το σύστημα Pythia χρησιμοποιήθηκε επίσης για την ανάπτυξη ενός συστήματος επαλήθευσης εκπομπών επί του σκάφους σε συνεργασία με έναν γερμανικό κατασκευαστή, και το προϊόν έλαβε έγκριση τύπου GL. Το σύστημα χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση σύγχρονων συστημάτων μείωσης εκπομπών, κινητήρων διπλού καυσίμου και άλλων. Το Pythia χρησιμοποιήθηκε πρόσφατα για την αξιολόγηση της επίδρασης των βιοκαυσίμων στην απόδοση και στις εκπομπές του κινητήρα και τα αποτελέσματα ήταν μεταξύ εκείνων που χρησιμοποιήθηκαν για την έγκριση της χρήσης μείγματος βιοκαυσίμων B30.

CLEOS
Στην πρώτη γραμμή για απεξάρτηση από τον άνθρακα

Η CLEOS δημιουργήθηκε στα τέλη του 2022 ως κοινή συνεργασία τριών κορυφαίων ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών, της GasLog, της DryLog και της Olympic Shipping, με αποστολή να βοηθήσει τον ιδιόκτητο και τον υπό διαχείριση στόλο των ομίλων να πλοηγηθεί στο αναδυόμενο τοπίο της ενεργειακής μετάβασης, να συμμορφωθεί με τους μελλοντικούς κανονισμούς και να καταστεί ηγέτης του κλάδου στην υιοθέτηση και εμπορική αξιοποίηση των πλέον σύγχρονων θαλάσσιων τεχνολογιών απεξάρτησης από τον άνθρακα.

Η στρατηγική της CLEOS υπαγορεύεται από το αυστηρό και εξελισσόμενο ρυθμιστικό τοπίο, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής του 2023 του ΙΜΟ για τα αέρια του θερμοκηπίου και του κανονισμού FuelEU Maritime, μέσω του οποίου η μείωση των απόλυτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου γίνεται το κύριο μέτρο απεξάρτησης από τον άνθρακα μετά το 2030. Οι απόλυτες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μπορούν να μειωθούν αποτελεσματικά με τεχνολογικά μέτρα, όπως η εισαγωγή εναλλακτικών καυσίμων ή/και η δέσμευση άνθρακα επί του πλοίου.
Η ναυτιλιακή αξιοποίηση τεχνολογιών ενεργειακής απόδοσης, όπως η ανάκτηση της απορριπτόμενης θερμότητας, και η έξυπνη ενσωμάτωση υφιστάμενων και νέων μηχανημάτων πλοίου, συμπεριλαμβανομένων εναλλακτικών τεχνολογιών πρόωσης και παραγωγής ενέργειας, όπως οι κυψέλες καυσίμου, παρέχουν επίσης οδούς χαμηλού κινδύνου για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Η CLEOS προωθεί επίσης την υιοθέτηση βιώσιμων βιοκαυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα (drop-in), τα οποία είναι συμβατά με τα υπάρχοντα συστήματα πρόωσης και παραγωγής ενέργειας, ως μέτρο βραχυπρόθεσμο έως μεσοπρόθεσμο.
Οι δυνατότητες μετάβασης σε καύσιμα μηδενικών εκπομπών άνθρακα, όπως η πράσινη μεθανόλη και η αμμωνία, αξιολογούνται επίσης προσεκτικά και ολιστικά, εξετάζοντας το πλήρες ενεργειακό σύστημα του πλοίου. Η CLEOS αναπτύσσει την επόμενη γενιά αρθρωτής και κλιμακούμενης τεχνολογίας OCCS, σε στενή συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).

The Signal Group
Διαχείριση των πλοίων με σύμμαχο την τεχνολογία

Η The Signal Group ιδρύθηκε το 2014 από μια μικρή ομάδα που προερχόταν από τη Thenamaris, έναν παγκόσμιο ηγέτη στη διαχείριση πλοίων, και είναι πρωτοπόρος στον συνδυασμό της παραδοσιακής ναυτιλίας με καινοτόμες αναλυτικές μεθόδους που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, ελπίζοντας να θέσει νέα πρότυπα στον τρόπο με τον οποίο οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία ως στρατηγικό πλεονέκτημα. Αρχικά, η Signal καθιέρωσε την εμπορική διαχείριση πλοίων γύρω από ένα στόλο πέντε δεξαμενοπλοίων Aframax και δύο δεξαμενοπλοίων MR.

Το εγχείρημα επεκτάθηκε ταχύτατα, ιδίως μετά την έναρξη κοινών εμπορικών δραστηριοτήτων του στόλου το 2018, κερδίζοντας τελικά την εμπιστοσύνη πολλών πλοιοκτητών παγκοσμίως, γεγονός που αποτελεί απόδειξη της ισχυρής εμπορικής διαχείρισης της Signal και της καινοτόμου χρήσης της τεχνολογίας σε έναν κλάδο που δεν έχει ακόμη εκμεταλλευτεί πλήρως τις αναδυόμενες δυνατότητες. Η Signal Ocean, η τεχνολογική θυγατρική του ομίλου, παρουσίασε στα τέλη του 2018 το software-as-a-service της (SaaS – λογισμικό ως υπηρεσία), σχεδιασμένο για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη μεταφορά αργού πετρελαίου.

Μέσα σε δύο χρόνια η πλατφόρμα αναπτύχθηκε τόσο ώστε να προσφέρει υπηρεσίες στις εταιρείες που διαχειρίζονται το 60% του στόλου των δεξαμενοπλοίων και το 50% των φορτίων πετρελαίου παγκοσμίως, καταδεικνύοντας τον κρίσιμο ρόλο της λήψης αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο, βάσει δεδομένων, στις θαλάσσιες μεταφορές.

Το 2022 η Signal Ocean επέκτεινε τις υπηρεσίες αναλυτικής υποστήριξης για να καλύψει τις μεταφορές ξηρού χύδην φορτίου, υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και υγραερίου (LPG). Τα δύο τελευταία βρίσκονται ακόμη υπό βελτίωση στις φάσεις beta, παράλληλα με ένα πιλοτικό πρόγραμμα για τα εμπορευματοκιβώτια, ενδεικτικό της προληπτικής προσέγγισης της Signal για την κάλυψη όλων των πτυχών των θαλάσσιων μεταφορών.

METIS
Ανάλυση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο με ΑΙ

Παράλληλα με την πανδημία, τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής, η ναυτιλία χρειάστηκε να προσαρμοστεί γρήγορα στην ψηφιοποίηση τα τελευταία πέντε χρόνια, για να καρπωθεί τα οφέλη του ευρύτερου εύρους ζώνης, της τεχνολογίας δεδομένων που βασίζεται σε αισθητήρες και της ανάλυσης με βάση την τεχνητή νοημοσύνη. Το 2024, ένα σύγχρονο φορτηγό πλοίο παράγει σημαντικό αριθμό σημάτων ανά δευτερόλεπτο, ενώ ο σχεδιασμός του ταξιδιού, η διαχείριση, ακόμη και οι λειτουργίες, πραγματοποιούνται όλο και περισσότερο σε συνεργασία με τους φορείς στην ξηρά.

Η METIS Cyberspace Technology, που ιδρύθηκε το 2016, είναι μια από τις λίγες παγκόσμιες εταιρείες με εμπειρία στον τομέα της απόκτησης δεδομένων, της παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο, της έξυπνης αναλυτικής και των μετρήσεων ειδικά για πλοία για την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων με βάση την τεχνητή νοημοσύνη στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας.
Με έδρα την Αθήνα, η εταιρεία έχει επίσης ισχυρή παρουσία στην Ασία μέσω της METIS Cyberspace Technology (Singapore) Inc. «Τα δεδομένα που καλύπτουν τα πάντα, από την απόδοση των κινητήρων και την κατανάλωση καυσίμων μέχρι τις μετεωρολογικές προγνώσεις και την αναμενόμενη άφιξη, είναι διαθέσιμα, αλλά έχουν πραγματική αξία μόνο όταν αξιοποιούνται για την υποστήριξη των αποφάσεων που καθιστούν τα πλοία ασφαλέστερα, πιο κερδοφόρα και πιο βιώσιμα», λέει ο κ. Πάνος Θεοδοσόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της METIS.

Η εταιρεία χρησιμοποιεί τις ιδιαιτερότητες του κάθε πλοίου για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης σε σχέση με τις προσδοκίες ενοικίασης πλοίων και τις κανονιστικές απαιτήσεις. Εργαλεία όπως τα Route Cost Optimization και Total Emissions Management, για παράδειγμα, αναλύουν διαφορετικά σύνολα δεδομένων για να δείξουν αν οι ναυλωτές εξυπηρετούνται ως προς την κατανάλωση καυσίμων και τον εκτιμώμενο χρόνο άφιξης ή αν τηρούνται οι απαιτήσεις του δείκτη έντασης άνθρακα (Carbon Intensity Index – CII) του ΙΜΟ.

Propulsion Analytics
Πολύτιμα εργαλεία ανάλυσης δεδομένων

H Propulsion Analytics (PA) είναι μια ελληνική εταιρεία που παρέχει λύσεις λογισμικού αιχμής οι οποίες υποστηρίζουν τη λήψη αποφάσεων για τη βέλτιστη τεχνική και επιχειρησιακή διαχείριση πλοίων και μηχανών. Η PA προσφέρει λύσεις λογισμικού που βασίζονται αποκλειστικά στις θεμελιώδεις αρχές της μηχανικής και ενισχύονται ολοένα και περισσότερο από τη μηχανική μάθηση και την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να παρέχει ισχυρά, αποτελεσματικά και διαφανή εργαλεία που βοηθούν στην ανάλυση των εισερχόμενων δεδομένων και δίνουν σαφείς ενδείξεις για την κατάσταση των περιουσιακών στοιχείων και την υποστήριξη αποφάσεων συντήρησης. Η PA ιδρύθηκε το 2014 από τον Νικόλαο Κυρτάτο, καθηγητή Ναυπηγικής Μηχανολογίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και τους επί μακρόν συνεργάτες Στράτο Τζάνο και Ιάκωβο Καρακά.

Η PA προσφέρει προϊόντα για την αξιολόγηση των επιδόσεων του κινητήρα και τη διάγνωση βλαβών, την ανάλυση των επιδόσεων των σκαφών, την υποστήριξη λήψης αποφάσεων και τη συνεχή αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων των σκαφών. Οι λύσεις της εταιρείας χρησιμοποιούνται σήμερα σε περισσότερα από 400 πλοία από περισσότερες από 30 ναυτιλιακές εταιρείες σε όλο τον κόσμο.

Το 2017, ο ελβετικός κατασκευαστής κινητήρων Winterthur Gas & Diesel (WinGD) επέλεξε την Propulsion Analytics για την ανάπτυξη ενός νέου συστήματος διάγνωσης κινητήρων (EDS), το οποίο θα βασίζεται στο Engine Hyper Cube®. Το 2018, η PA και η ναυτιλιακή εταιρεία Euronav τιμήθηκαν με το χρυσό βραβείο BITE για την εφαρμογή του Engine Hyper Cube® στον στόλο της Euronav.

Το 2022, ο νηογνώμονας DNV εξέδωσε βεβαίωση ότι το Engine Hyper Cube® μπορεί να εφαρμοστεί «ως πρόσθετο εργαλείο για τη συντήρηση βάσει κατάστασης (CBM) για ναυτικούς κινητήρες». Το 2023, η PA με τη WinGD και η Kyklades Maritime Corporation βραβεύτηκαν με το βραβείο Silver BITE για την εφαρμογή του WiDE/EDS στον στόλο τους.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News