«Πνιγμένος» στις λάσπες και στα χρέη είναι ο σιδηρόδρομος
Το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι πνιγμένο στον βούρκο της κακοκαιρίας «Daniel», η Hellenic Train, ο ΟΣΕ και το ελληνικό Δημόσιο είναι πνιγμένα σε «διαφιλονικούμενα» χρέη και ο ελληνικός σιδηρόδρομος, βυθισμένος στην ανυποληψία από την οποία δεν θα μπορέσει εύκολα να «ανασυρθεί». Αυτή είναι η εικόνα του κατά τ’ άλλα πράσινου μέσου μαζικής μεταφοράς, που παρέμεινε για χρόνια απαξιωμένο και «γυμνό» από κρίσιμα συστήματα ασφαλείας, τα οποία θα μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλεια του επιβατικού κοινού και να αποτρέψουν τραγικά δυστυχήματα, όπως αυτό που συνέβη στα Τέμπη.
Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ήρθε η κακοκαιρία «Daniel». Αυτή έδωσε τη χαριστική βολή στο ήδη επιβαρυμένο σιδηροδρομικό δίκτυο, ξήλωσε υποδομή και συστήματα τηλεδιοίκησης και διέκοψε τη σιδηροδρομική σύνδεση Αθήνας – Θεσσαλονίκης, τοποθετώντας την προοπτική της πλήρους αποκατάστασής της, όπως δηλαδή ήταν πριν από την καταστροφική πλημμύρα, σε τουλάχιστον δύο χρόνια.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, οι εκατέρωθεν οφειλές και διεκδικήσεις των εμπλεκομένων έρχονται εκ νέου στο προσκήνιο, ενώ η ιταλικών συμφερόντων Hellenic Train, βλέποντας τα έσοδά της να κατακρημνίζονται, πραγματοποίησε συνάντηση με τους εργαζομένους για να συζητήσει πιθανά μέτρα περιστολής του κόστους, όπως η εφαρμογή εκ περιτροπής τετραήμερης εργασίας στο σύνολο των εργαζομένων. Πάντως, σε στελέχη του Υπουργείου Μεταφορών γνωστοποιήθηκε πρόσφατα πως η εταιρεία δεν σκοπεύει να θίξει τις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων. Η κίνηση αυτή της Hellenic Train εκλαμβάνεται ως έμμεση πίεση για να της καταβληθούν εκκρεμείς οφειλές.
Τα έσοδα της Hellenic Train από τη μεταφορά επιβατών, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, ανήλθαν το 2021 στα 36,5 εκατ. ευρώ (+11,5%) σε σύνολο εσόδων 112,3 εκατ., εκ των οποίων τα 50 εκατ. είναι η κρατική επιδότηση που λαμβάνει για τις άγονες γραμμές. Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων από τις επιβατικές μεταφορές, ήτοι το 60%, αντιπροσωπεύουν δρομολόγια του άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη.
Στο μεταξύ, όλοι χρωστούν σε όλους στον σιδηρόδρομο. Αυτό προκύπτει από τις διαφορετικές εκτιμήσεις όλων των εμπλεκομένων για το ύψος των οφειλών του ελληνικού Δημοσίου προς τη Hellenic Train και της εταιρείας προς τον ΟΣΕ και τη ΓΑΙΑΟΣΕ, από την οποία εκμισθώνει το τροχαίο υλικό. Για να αντιμετωπιστούν προβλήματα συνεννόησης συστάθηκε και σχετική ομάδα εργασίας, από την οποία δεν υπήρξε –όσο έτρεχε– κάποια αξιοσημείωτη πρόοδος.
«Οι μεταξύ τους οφειλές είναι πολλών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ», περιορίστηκε να πει πρόσφατα η ηγεσία του υπουργείου, χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες καθώς «δεν έχουμε εικόνα πόσα από αυτά είναι αληθή». Οπως αναφέρουν πληροφορίες, υπάρχουν αναγνωρισμένες από όλους οφειλές αλλά και διεκδικήσεις ποσών, κάποιες εκ των οποίων δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένες.
Βάσει και της σύμβασης που διατηρεί με το ελληνικό Δημόσιο, η Hellenic Train έχει αναλάβει να πραγματοποιεί δρομολόγια σε όλη τη χώρα και να αποζημιώνεται για αυτά με 50 εκατ. ευρώ ετησίως από το Δημόσιο. Η εταιρεία διατυπώνει αιτήματα για επίσπευση πληρωμών ύψους 50 εκατ. που αφορούν το 2022. Παράλληλα, διεκδικεί αποζημιώσεις για την περίοδο της πανδημίας καθώς και επιδοτήσεις για το ενεργειακό κόστος. Οι δύο αυτές αποζημιώσεις υπολογίζονται κοντά στα 20 εκατ. ευρώ. Συνολικά δηλαδή το ποσό αγγίζει περίπου τα 70 εκατ. ευρώ. Στο μεταξύ, εάν και ακόμη δεν υπάρχει επίσημο αίτημα, ζήτημα αποτελούν και οι πληρωμές για την αποζημίωση των άγονων γραμμών που αφορούν το τρέχον –καταστροφικό για τον σιδηρόδρομο– έτος.
Από την πλευρά της, εκτιμήσεις λένε πως η Hellenic Train οφείλει γύρω στα 100 εκατ. ευρώ, περίπου 50 εκατ. στον ΟΣΕ (τέλη υποδομής) και άλλα τόσα στη ΓΑΙΑΟΣΕ για τη μίσθωση του τροχαίου της υλικού. Για τον ΟΣΕ οι οφειλές της Hellenic Train για τα τέλη υποδομής είναι σχεδόν οι διπλάσιες, αναγνωρίζοντας πως η εταιρεία έχει πληρώσει μικροποσά. Η Hellenic Train αντιδρά. Μάλιστα στις οικονομικές καταστάσεις του 2021 επισημαίνει πως τα τέλη στις δηλώσεις δικτύου που ανήρτησε ο ΟΣΕ το 2020 και το 2021 δεν είναι βιώσιμα.
Μέσα σε αυτό το σιδηροδρομικό «χάος» ο ΟΣΕ φιλοδοξεί να αποκαταστήσει τη σιδηροδρομική σύνδεση Αθήνας – Θεσσαλονίκης πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων, ώστε να κινηθούν οι εμπορευματικές αλλά και οι επιβατικές αμαξοστοιχίες με ηλεκτροκίνηση σε μονή γραμμή. Ολα αυτά όμως με την ελπίδα πως μέχρι τότε δεν θα έρθει νέα κακοκαιρία που θα ρίξει ξανά στον βούρκο τον απαξιωμένο για χρόνια ελληνικό σιδηρόδρομο.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News