ΕΨΑ: Ένας αιώνας ζωής – Από τη λεμονάδα της Αγριάς Βόλου στα χέρια του fund SMERC

Φωτ.: αρχείου

2 Ιουνίου, 2023 Πα 02/06/2023, 08:11

Στα μέσα της δεκαετίας του ΄20 στην Αγριά Βόλου καταφτάνει ένας Γερμανός, ονόματι Ότο. Πρόκειται για χημικό μηχανικό με εξαίρετες συστάσεις, ο οποίος έρχεται στην Ελλάδα ύστερα από πρόσκληση του Ιωάννη Κοσμαδόπουλου, για να δημιουργήσει τη συνταγή της περίφημης λεμονάδας ΕΨΑ. Ακριβώς έτσι ξεκίνησε η παραγωγή της Λεμονάδας και ακολούθησε, τα χρόνια του πολέμου, η παραγωγή της συνθετικής «Λεμονάδας», της σημερινής Γκαζόζας.

Λίγο πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής η ΕΨΑ, η μικρή μεν αλλά διάσημη κυρίως για την λεμονάδα της βιομηχανία αναψυκτικών, άλλαξε χέρια για δεύτερη φορά. Οι οικογένειες Τσαούτου και Μοσκαχλαϊδή, στις οποίες είχε περάσει η Βολιώτικη βιομηχανία το 1969 είναι πλέον μέτοχοι μειοψηφίας, καθώς το επενδυτικό fund SMERC που έχει δημιουργήσει ο τραπεζίτης Νίκος Καραμούζης απέκτησε κοντά στο 66% της εταιρείας. Με τα 8 εκατ. ευρώ που σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «ΜR» θα επενδύσει σταδιακά το SMERC, αναμένεται να δοθεί νέα ώθηση στην εταιρεία, η οποία διαθέτει ένα αναγνωρίσιμο μεν σήμα και πολύ ποιοτικό προϊόν, χωρίς ωστόσο να έχει το ανάλογο μερίδιο αγοράς.

Η συνεργασία του SMERC με την οικογένεια Τσαούτου έχει ως στόχο την άμεση κεφαλαιακή ενίσχυση της εταιρείας, τη βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας, την αξιοποίηση του έμπειρου στελεχιακού δυναμικού της και την ενίσχυσή του με ικανά και έμπειρα στελέχη. Παράλληλα, θα δρομολογηθεί μέσω επενδύσεων η αναβάθμιση των παραγωγικών δυνατοτήτων και των εγκαταστάσεων της εταιρείας, ενώ θα αναπτυχθούν νέα δίκτυα και προορισμοί πωλήσεων. Άμεση προτεραιότητα αποτελεί η συστηματική εμπορική αξιοποίηση του ονόματος της ΕΨΑ.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το 1922, τη χρονιά της Μικρασιατικής καταστροφής, τα αδέλφια Ιωάννης και Γεώργιος Κοσμαδόπουλος, αργυραμοιβοί από τη Ζαγορά – ιδιοκτήτες Τράπεζας – και άνθρωποι που «έβλεπαν» μπροστά από την εποχή τους, αγοράζουν εκτάσεις στην Αγριά Βόλου, με σκοπό να λειτουργήσουν ψυγεία, για την παραγωγή πάγου και τη διατήρηση φρούτων και λαχανικών. Δύο χρόνια αργότερα, οι Κοσμαδόπουλοι ιδρύουν την Ανώνυμο Εταιρία Ψυγείων Αγριάς Βόλου, ενώ το εργοστάσιο της επιχείρησης – χάρη στο οποίο όλη η περιοχή αποκτά ηλεκτρικό ρεύμα – εγκαινιάζεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Την ίδια στιγμή, ο διορατικός Ιωάννης Κοσμαδόπουλος, παρατηρώντας την υπερπαραγωγή λεμονιών στην περιοχή, την αύξηση του αριθμού των λεμονατζίδικων, καθώς και τη διακίνηση της παραδοσιακής λεμονάδας απ’ τους πλανόδιους Μικρασιάτες μικροπωλητές, θέτει ως στόχο, τη δημιουργία εργοστασίου παραγωγής αναψυκτικών και χυμών. Κι έτσι καλεί τον Ότο.

Το 1936 η τράπεζα Κοσμαδόπουλου – δημιούργημα από το 1917 του πατέρα των αδελφών Κοσμαδόπουλου, Δημήτρη – χρεοκοπεί και η Ανώνυμος Εταιρεία Ψυγείων Αγριάς περνάει στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, η οποία με νέο καταστατικό ιδρύει την εταιρία Νέα Ψυγεία Αγριάς Α.Ε. Πλέον, ο εκάστοτε διευθυντής της Εθνικής Τράπεζας είναι ταυτόχρονα και διευθυντής της ΕΨΑ. Η Εθνική δημιουργεί νέες εγκαταστάσεις και κάνει επενδύσεις στην επιχείρηση, η οποία εκσυγχρονίζεται. Η συσκευασία των αναψυκτικών στη γυάλινη φιάλη με την μπίλια, δίνει τη θέση της πρώτα στη φιάλη με το μηχανικό πώμα και μετά σ’ αυτή με το μεταλλικό πώμα crown. Η νέα φιάλη – το χαρακτηριστικό, γυάλινο συλλεκτικό μπουκάλι – σχεδιάζεται τον Αύγουστο του 1939, από έναν ευρηματικό υπάλληλο της Εθνικής Τράπεζας, τον Αριστείδη Αλεξανδρίδη.

Επόμενος μεγάλος σταθμός στην ιστορία της ΕΨΑ είναι το 1969. Είναι η χρονιά κατά την οποία η Εθνική Τράπεζα αποδέχεται την πρόταση που κάνουν οι αδερφοί Μοσκαχλαϊδή και ο Νίκος Τσαούτος για εξαγορά της ΕΨΑ. Άλλωστε, δεδομένου ότι η παραγωγή πάγου σταματά, καθώς κυκλοφορούν πλέον τα ηλεκτρικά οικιακά ψυγεία, η Εθνική Τράπεζα δεν ήθελε πλέον να έχει στην κατοχή της μια ζημιογόνα επιχείρηση.

Οι νέοι ιδιοκτήτες, μετά την αγορά, επενδύουν σε καινούρια μηχανήματα και εγκαταστάσεις. Η παραγωγή από 1.500 μπουκάλια την ώρα, φτάνει τα 7.500 μπουκάλια την ώρα. Το 1987 η ΕΨΑ παράγει την πρώτη ελληνική cola, ενώ το 1994 εισέρχεται στην κατηγορία των χυμών μακράς διάρκειας. Το 2011 δημιουργεί βιολογικά αναψυκτικά και το 2012 ελληνικά αναψυκτικά με στέβια αντί ζάχαρης, ενώ ακολουθούν πολλές καινοτομίες.

Ας σημειωθεί ότι από τις αρχές Μαΐου η ΕΨΑ έχει ξεκινήσει την παραγωγή των αναψυκτικών Ήβη (συσκευασίες σε κουτί) για λογαριασμό της Pepsico, βάσει τριετούς συμβολαίου.

Το 2021 ο κύκλος εργασιών της εταιρείας διαμορφώθηκε σε 9,16 εκατ. ευρώ με την εταιρεία να έχει συσσωρευμένες ζημιές ύψους 5,32 εκατ. ευρώ. Από τις αρχές Μαΐου η ΕΨΑ ξεκίνησε να παράγει για λογαριασμό της Pepsico τα αναψυκτικά ΗΒΗ (τις συσκευασίες σε κουτί) βάσει τριετούς συμβολαίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή είναι η τρίτη επένδυση του fund SMERC σε εταιρεία του κλάδου τροφίμων και ποτών. Έχει προηγηθεί η επένδυση στην εταιρεία οσπρίων Άροσις και στην εξαγωγική εταιρεία φρέσκων φρούτων Krop.

Κινητικότητα στα αναψυκτικά

Η είσοδος του SMERC στην ΕΨΑ και η απόκτηση πλιεοψηφικής συμμετοχής αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα της έντονης κινητικότητας στον κλάδο των αναψυκτικών, ένας κλάδος με τζίρο στην Ελλάδα περί τα 370 εκατ. ευρώ και ανάπτυξη 5% ετησίως, ανάπτυξη που σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το κλίμα της Ελλάδας και την υψηλή κίνηση στον τουρισμό και την εστίαση. Προηγήθηκε η συγχώνευση της «Χήτος» με την Green Cola με στόχο κυρίως τη μεγαλύτερη ανάπτυξη των εξαγωγών, η εξαγορά της Three Cents από την Coca – Cola 3E και το 2020 η εξαγορά των αναψυκτικών «Κλιάφα» στα Τρίκαλα από τους αδερφούς Σαράντη των «Ελληνικών Γαλακτοκομείων».

Διαβάστε επίσης:

To SMERC του Ν. Καραμούζη επενδύει στην ΕΨΑ

Ξεκίνησε η παραγωγή των αναψυκτικών ΗΒΗ στο εργοστάσιο της ΕΨΑ στο Βόλο

Η μαγική ροζ σόδα και η σφήνα της «Βίκος» στις πολυεθνικές