Ανάπτυξη μέσω επενδύσεων το 2023: Τα κλειδιά για την προσέλευση 30 δισ. ευρώ
Είναι το μεγάλο «στοίχημα» της χώρας για την επόμενη χρονιά: Οι επενδύσεις να σπάσουν για πρώτη φορά από τότε που ενεπλάκη η Ελλάδα στα μνημόνια, το «φράγμα» των 30 δισ. ευρώ μέσα στο 2023. Αυτή η αύξηση κατά περίπου 4 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη χρονιά συγκριτικά με το 2022 –έτος επίσης μεγάλης αύξησης του λεγόμενου «ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου»– ουσιαστικά θα πρέπει να αποτελέσει και τη βασική «πηγή» της ανάπτυξης για το 2023, καθώς υπό το βάρος του πληθωρισμού και της οικονομικής κρίσης που αναμένεται να πλήξει την Ευρώπη, τόσο η ιδιωτική κατανάλωση όσο και ο τουρισμός δύσκολα θα φέρουν το… κάτι παραπάνω στο ΑΕΠ της χώρας.
Οπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, η τελευταία φορά που οι επενδύσεις ξεπέρασαν (σε τρέχουσες τιμές) τα 30 δισ. ευρώ ήταν το 2010, στην αρχή δηλαδή της πολυετούς οικονομικής κρίσης. Εκτοτε, η υποχώρηση ήταν ραγδαία με το χαμηλό να καταγράφεται το 2015: μόλις 19 δισ. ευρώ, επίδοση που επαναλήφθηκε και το 2020 λόγω της πανδημίας. Για το 2021, τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν αύξηση στα 23,58 δισ. ευρώ. Για το 2022 εκτιμάται ότι θα κλείσουμε κοντά ή και πάνω από τα 26 δισ. ευρώ με ετήσια αύξηση της τάξεως του 10% και για το 2023 πάμε για το ρεκόρ 12ετίας με την ελπίδα ότι θα καταγραφεί νέα αύξηση της τάξεως του 16%.
Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι από πού θα προκύψουν οι επενδύσεις των 30 δισ. ευρώ μέσα σε μια χρονιά. Τι απαντά το οικονομικό επιτελείο; Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων «μαμούθ» με χρηματοδοτήσεις άνω των 8 δισ. ευρώ, Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και ιδιωτική πρωτοβουλία τόσο για μεγάλες άμεσες επενδύσεις όσο και για την οικοδομή, η οποία παρά την αύξηση των επιτοκίων και του κόστους των οικοδομικών υλικών εκτιμάται ότι μπορεί να κινηθεί έντονα ανοδικά και το 2023. Ειδικότερα, για το 2023 έχει προβλεφθεί: – Ευρύ πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στο οποίο έχουν ενσωματωθεί 8,3 δισ. ευρώ. Για το 2022, εκτιμάται ότι ο προϋπολογισμός του ΠΔΕ θα φτάσει στα 8,8 δισ. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης για 7,8 δισ. ευρώ. Η αύξηση επήλθε μετά και την κατάθεση δύο συμπληρωματικών προϋπολογισμών, ο πρώτος τον Απρίλιο και ο δεύτερος πριν από μερικές εβδομάδες. Από τα 8,3 δισ. ευρώ του ΠΔΕ του 2023, τα 6,8 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τους συγχρηματοδοτούμενους πόρους της Ε.Ε. και το 1,5 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους.
– Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού έχουν συμπεριληφθεί πόροι 3,466 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το ποσό αυτό όμως προέρχεται μόνο από το σκέλος των επιχορηγήσεων, ενώ συνολικά –αν συμπεριληφθούν και τα δάνεια– οι επενδύσεις με τους πόρους του Ελλάδα 2.0 μπορούν να φτάσουν στα 5,6 δισ. ευρώ. Αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος επισημαίνει ότι μέχρι το τέλος του χρόνου, οι συμβασιοποιημένες επενδύσεις –οι οποίες προφανώς θα τρέξουν μέσα στην επόμενη χρονιά– μπορούν να φτάσουν ακόμη και στα 5 δισ. ευρώ. Μόνο από την ενεργοποίηση των προγραμμάτων «εξοικονομώ» για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και Δημόσιο μέσα στο 2023, αναμένεται να κινητοποιηθούν πόροι πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Εκτός από τις κρατικές επιχορηγήσεις, θα κινητοποιηθούν τουλάχιστον ισόποσα ιδιωτικά κεφάλαια για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής, είτε καλυφθούν από τραπεζικό δανεισμό είτε όχι.
Ο στόχος των 30 δισ. ευρώ δεν θα επιτευχθεί μόνο με τις επενδύσεις στις οποίες υπάρχει κρατική εμπλοκή είτε μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων είτε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Η προώθηση των αμιγώς ιδιωτικών επενδύσεων είναι κομβικής σημασίας και το ερώτημα είναι κατά πόσον θα παίξουν αρνητικό ρόλο οι εξελίξεις στο μέτωπο των επιτοκίων, το γεγονός ότι το 2023 θα είναι μια χρονιά δύο ή και τριών εκλογικών αναμετρήσεων και φυσικά το ότι οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες αλλά και η ενεργειακή κρίση δεν έχουν φύγει από τον χάρτη. Καταλυτικός θα είναι και ο ρόλος της οικοδομής. Η «ατμομηχανή» που είχε φτάσει το 2007 να προσελκύει επενδύσεις της τάξεως των 25 δισ. ευρώ, κατέληξε το 2017 να απορροφά επενδυτικούς πόρους μόλις ενός δισ. ευρώ. Η άνοδος ξεκίνησε από το 2019 και μετά και ήδη από φέτος εκτιμάται ότι θα σπάσει το φράγμα των 3-4 δισ. ευρώ. Το ερώτημα είναι αν θα συνεχιστεί η ανοδική πορεία και το 2023, παρά την αύξηση των οικοδομικών υλικών αλλά και του κόστους του χρήματος.
Διαβάστε επίσης:
Προϋπολογισμός 2023: Ανάπτυξη 2,1%, πληθωρισμός 3%, πρωτογενές πλεόνασμα 0,7%
Νέες επενδύσεις σχεδιάζουν οι ΜμΕ με «όχημα» το Ταμείο Ανάκαμψης
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
