Πυρηνικά καύσιμα από τη Ρωσία: Το άλλο ενεργειακό πρόβλημα της Ευρώπης
Την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση πασχίζει να απεξαρτηθεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, υπάρχει το πρόβλημα του πυρηνικού εμπορίου με τη Ρωσία.
Σε μεγάλο μέρος της Ανατολικής Ευρώπης, έχουν απομείνει πυρηνικοί αντιδραστήρες της Σοβιετικής Εποχής. Αυτοί, αλλά και άλλοι αντιδραστήρες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, λειτουργούν μόνο με ένα ειδικό καύσιμο – και ποιος έχει το μονοπώλιο σε αυτό; Η Ρωσία.
Η Rosatom, η μεγαλύτερη εξαγωγέας πυρηνικών αντιδραστήρων στον κόσμο, η οποία κατέχει σχεδόν το μονοπώλιο στο καύσιμο που χρησιμοποιούν οι αντιδραστήρες αυτοί για να παράγουν ηλεκτρικη ενέργεια, δεν έχει βρεθεί ακόμα στο στόχαστρο των κυρώσεων των ΗΠΑ ή της Ευρώπης.
Μια κίνηση αυτή ενδεχομένως θα λειτουργούσε ως μπούμερανγκ. Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποίησαν τον περασμένο μήνα ότι οι κυρώσεις θα πρέπει να είναι προσεκτικά υπολογισμένες για να μην είναι επιβλαβείς και για τους συμμάχους, καθώς και για τις διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ, όπως οι πυρηνικές διαπραγματεύσεις με το Ιράν.
Οι εξαγωγές πυρηνικού/ατομικού υλικού αποτελούν ένα ακόμα όπλο που έχει στη γεωπολιτική της φαρέτρα η Μόσχα. Μάλιστα, χρησιμοποιεί κρατικά χρήματα για να επεκτείνει την εμβέλεια της Rosatom με νέες μονάδες σε Κίνα, Ινδία, Ιράν και Τουρκία – όλες τους χώρες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία.
Αν κοπούν ξαφνικά οι δεσμοί με τη Ρωσία σε αυτό τον τομέα, θα μπει σε κίνδυνο η επάρκεια σε ηλεκτρισμό για περίπου 100 εκατομμύρια Ευρωπαίους σε χώρες που βασίζονται σε πυρηνικά εργοστάσια για την παραγωγή καθαρής ενέργειας.
Πέρα από αυτό, μια τέτοια αλλαγή πολιτικής και η εύρεση εναλλακτικών παρόχων χρειάζονται χρόνια για να εφαρμοστεί.
Το πυρηνικό καύσιμο είναι διαφορετικό σε σχέση με το φυσικό αέριο ή τον άνθρακα, γιατί χρειάζεται εγκαταστάσεις σχεδιασμένες με ακρίβεια, οι οποίες συμμορφώνονται με τους κανόνες αδειοδότησης και ασφάλειας.
Η μοναδική εταιρεία που μπορεί ενδεχομένως να ανταγωνιστεί τη Rosatom είναι η Westinghouse Electric, η οποία ανέλαβε να παρέχει καύσιμο για έξι από τις δεκάδες πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας, έτσι ώστε η χώρα να έχει ρεύμα. Θα χρειαστεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας για να μπορέσει να παρέχει αρκετό καύσιμο και για τις υπόλοιπες.
Επιπλέον, λίγα έθνη έχουν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για την πολύπλοκη διαδικασία της παραγωγής πυρηνικού καυσίμου. Χρειάζονται τουλάχιστον πέντε χρόνια ώστε μια χώρα να δώσει άδεια στον παραγωγό και σχεδόν μια δεκαετία πριν αρχίσει να παράγεται το καύσιμο.
Υπάρχει ακόμη και το ζήτημα ότι το καύσιμο που παράγεται σε μια χώρα δεν μπορεί να μεταφερθεί σε μια άλλη, λόγω των κανονισμών και των διαφορών στα σχέδια των πυρηνικών αντιδραστήρων.
Για τα εργοστάσια Σοβιετικής τεχνολογίας που έχουν απομείνει στην Ανατολική Ευρώπη, είναι δύσκολο και δεν αξίζει να ξοδέψουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να αλλάξουν το καύσιμο το οποίο χρησιμοποιούν.
Από την άλλη, η αυξανόμενη ζήτηση για σταθερές παροχές ενέργειας, καθώς και τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ενέργειας για πράσινη ενέργεια, ίσως επιταχύνουν την όλη διαδικασία.
Για παράδειγμα, χώρες που έχουν ρωσικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες, όπως η Σλοβακία και η Τσεχία, συνεργάζονται μεταξύ τους και με τις ΗΠΑ για να βρουν νέες μορφές καυσίμου.
Ωστόσο, σύμφωνα με αναλυτές, χρειάζονται τουλάχιστον τρία με τέσσερα χρόνια για να σταματήσει η εξάρτηση από τη Rosatom.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg
Διαβάστε επίσης:
Το ευρωπαϊκό δίλημμα για το ρωσικό φυσικό αέριο
Ο πόλεμος και η απειλή πυρηνικής καταστροφής
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News