Τι θα συμβεί αν χρεοκοπήσει η Ρωσία

Η Ρωσία κινδυνεύει να μην μπορέσει να ξεπληρώσει τα χρέη της εν μέσω των δυτικών κυρώσεων μετά την εισβολή στην Ουκρανία.

Η επόμενη Τετάρτη είναι κρίσιμη, καθώς το ρωσικό κράτος θα πρέπει να αποπληρώσει 117 εκατομμύρια δολάρια για ορισμένα από τα χρέη του σε δολάρια.

Η Ρωσία πρέπει να πραγματοποιήσει πληρωμές σε δύο τοκομερίδια ή με κανονικούς τόκους στις 16 Μαρτίου. Ωστόσο, θα έχει περίοδο χάριτος 30 ημερών, πράγμα που σημαίνει ότι μια χρεοκοπία δεν θα συμβεί επίσημα τουλάχιστον μέχρι τον Απρίλιο.

Αν και το χρέος της Ρωσίας είναι χαμηλό και το οικονομικό της σύστημας δεν είναι τόσο ενταγμένο στον διεθνές σύστημα, πολλοί αναλυτές και παρατηρητές – όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και η Fitch – φοβούνται ότι η χώρα είναι κοντά στη χρεοκοπία.

Ποια ήταν η τελευταία φορά που χρεοκόπησε η Ρωσία;

Η Ρωσία έχει χρεοκοπήσει προηγουμένως κατά την Επανάσταση των Μπολσεβίκων το 1917 και το 1998, όταν η οικονομία της χώρας παρέμενε αδύναμη από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και είχε τα έξοδα του πολέμου στην Τσέτσενία.

Ακόμα και τότε, όμως, η Ρωσία είχε καταφέρει να κάνει τις πληρωμές της σε δολάρια.

Τότε, η κρίση του ρουβλιού είχε προκαλέσει προβλήματα στις γειτονικές οικονομίες και είχε προκαλέσει τριγμούς στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων και τεράστιων απωλειών για την Long-Term Capital Management.

Ποιο είναι το διακύβευμα;

Η Ρωσία έχει ενδυναμώσει την οικονομική της θέση τα τελευταία χρόνια, ως απάντηση στις δυτικές κυρώσεις μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, με την κυβέρνηση να παρουσιάζει πλεονάσματα στον προϋπολογισμό και να μειώνει την εξάρτησή της από το δολάριο ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), oι εξωτερικές υποχρεώσεις της Ρωσίας – χρήματα που οφείλονται σε πιστωτές από την κυβέρνηση, τις εταιρείες και τα νοικοκυριά– έχουν μειωθεί από περίπου 733 δισεκατομμύρια δολάρια το 2014 σε περίπου 480 δισεκατομμύρια δολάρια. Από αυτά, τα 135 δισ. δολάρια πρόκειται να καταβληθούν στους πιστωτές εντός ενός έτους.

Ωστόσο, το χρέος που κατέχει η κυβέρνηση είναι σχετικά μικρό.  Το κράτος έχει περίπου 40 δισεκατομμύρια δολάρια σε ομόλογα σε δολάρια και ευρώ – ένα μικρό ποσό σε σύγκριση με το μέγεθος της οικονομίας του και με αρκετά άλλα έθνη. Οι ξένοι επενδυτές κατέχουν επίσης 28 δισεκατομμύρια δολάρια ρωσικού χρέους σε ρούβλια.

Το μεγάλο πρόβλημα είναι για τις ρωσικές εταιρείες, που έχουν σε εκκρεμότητα σχεδόν 100 δισ. δολάρια σε διεθνή ομόλογα.

Γιατί θα μπορούσε να χρεοκοπήσει η Ρωσία;

Οι δυτικές κυρώσεις στη ρωσική κεντρική τράπεζα και στους μεγαλύτερους δανειστές της χώρας προκαλεί αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Η Μόσχα έχει επίσης επιβάλει capital controls.

Tο ρωσικό υπουργείο Οικονομικών έχει δηλώσει ότι θα πληρώσει τα εθνικά χρέη του πλήρως και στην ώρα τους. Ωστόσο, ο Πούτιν έχει πει ότι οι ρωσικές οντότητες μπορούν να πληρώσουν σε ρούβλια – σε τιμες που καθορίζονται από την κεντρική τράπεζα – τα χρέη τους σε ξένα νομίσματα σε κατοίκους «χωρών που δραστηριοποιούνται εχθρικά».

Αν και η Ρωσία έχει συγκεντρώσει αρκετό συνάλλαγμα (έχει αποθέματα 630 δισ. δολάρια) για να καλύψει τις πληρωμές για τα χρέη της, δεν έχει πρόσβαση στο τεράστιο αυτό ποσό γιατί οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία έχουν «παγώσει» τα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας.

Ποιες θα ήταν οι συνέπειες για τη Ρωσία;

Τα απλήρωτα χρέη καθιστούν πιο δύσκολο και πιο ακριβό τον δανεισμό στο μέλλον, ενώ πλήττουν και το όνομα της χώρας. Βέβαια, όσον αφορά στο δεύτερο, η Ρωσία έχει ήδη απομονωθεί από όλο τον πλανήτη.

Σύμφωνα με το IIF, οι κυρώσεις θα «χτυπήσουν» την οικονομική πολιτική της χώρας, αναγκάζοντας τη Μόσχα να περιορίσει τα έξοδα ή να ανεβάσει τους φόρους.

Τι συνέπειες θα αντιμετώπιζαν άλλοι;

Το πλήγμα στη ρωσική οικονομία θα μπορούσε να επηρεάσει έμμεσα και το διεθνές τραπεζικό σύστημα.

Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί οικονομολόγοι αναφέρουν ότι οι οικονομικές διασυνδέσεις της Ρωσίας με τον υπόλοιπο κόσμο είναι μικρές και δεν έχουν μεγάλη σημασία.

Οι ξένες τράπεζες έχουν περίπου 121 δισ. δολάρια σε έκθεση στη Ρωσία, κυρίως στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών. Το IIF εκτιμά ότι οι ξένες τράπεζες διαδραματίζουν δευτερεύοντα ρόλο στη χώρα, κατέχοντας μόνο το 6,3% του συνολικού ενεργητικού.

Ο εταιρικός τομέας της χώρας βασίζεται κυρίως σε δάνεια για χρηματοδότηση από κρατικές τράπεζες. Η ξένη συμμετοχή στη ρωσική αγορά κρατικού χρέους ανέρχεται επί του παρόντος στο 20% του συνολικού ανεξόφλητου χρέους, καθώς η αβεβαιότητα του 2014 είχε απομακρύνει τους ξένους αγοραστές.

moneyreview.gr με πληροφορίες από Guardian

Διαβάστε επίσης:

Fitch: Έρχεται χρεοκοπία της Ρωσίας

Η ερώτηση του μισού τρισ. δολαρίων: Θα χρεοκοπήσει η Ρωσία;

Ρωσία: Υποβάθμιση σε junk από Moody’s και Fitch

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News