Moody’s: Η Ελλάδα «άντεξε» το σοκ της πανδημίας στον τουρισμό
Οι κίνδυνοι και οι προβλέψεις για την πιστοληπτική αξιολόγηση
Σχεδόν τρία χρόνια θα χρειαστούν ακόμα, έως το 2024, για να επιστρέψει ο ευρωπαϊκός τουρισμός στα επίπεδα όπου βρισκόταν πριν από την πανδημία, υπολογίζει η Moody’s, προβλέποντας ότι η σταδιακή αλλά συνεχιζόμενη ανάκαμψη του κλάδου θα στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη και τη δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών που εμφανίζουν μεγάλη εξάρτηση από την τουριστική βιομηχανία.
Ο οίκος αξιολόγησης προειδοποιεί ότι οι κίνδυνοι για τον τουρισμό δεν έχουν περάσει, καθώς οι νέες μεταλλάξεις και η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια απειλούν την ανάκαμψη του κλάδου, αφού θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιστροφή των περιοριστικών μέτρων. Σε μία τέτοια περίπτωση, οι χώρες που θα κινδυνεύσουν περισσότερο είναι εκείνες με τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμών, όπως η Κροατία και το Μαυροβούνιο.
Διαβάστε επίσης: Τουρισμός: Στο 76% των επιπέδων του 2019 οι εισπράξεις του Αυγούστου
Παρόλα αυτά, η Moody’s θεωρεί ότι το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας και των άλλων τουριστικών προορισμών της Ευρώπης δεν κινδυνεύει πλέον να αποδυναμωθεί σημαντικά εξαιτίας αυτής ακριβώς της έκθεσης στον τουρισμό.
Κατόπιν τούτων, είναι πλέον σαφές ότι η Ελλάδα ξεπέρασε τον σκόπελο της πανδημίας (στον οποίο υπήρξε πολύ εκτεθειμένη λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από τον τουρισμό), όχι μόνο χωρίς να υποστεί μία υποβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης, αλλά καταφέρνοντας και να αναβαθμιστεί, παρά το αβέβαιο περιβάλλον.
Όπως σημειώνει η Moody’s, το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας αποδείχθηκε ανθεκτικό, αφού η αξιολόγησή της αναβαθμίστηκε κατά μία βαθμίδα, στο Ba3, με σταθερές προοπτικές.
Διαβάστε επίσης: Berenberg: Μόνο στην Ελλάδα έλαμψε φέτος ο ήλιος της Μεσογείου
Σημειώνεται ότι για αύριο, Παρασκευή, είναι προγραμματισμένο και το review της ελληνικής αξιολόγησης από την S&P, με τα αποτελέσματα να ανακοινώνονται αργά το βράδυ. Ο κύκλος των αξιολογήσεων για το 2021 θα κλείσει στις 19 Νοεμβρίου με τη Moody’s.
Ανάκαμψη του τουρισμού, αλλά όχι χωρίς ρίσκα
Η ευρωπαϊκή τουριστική βιομηχανία θα επιστρέψει σταδιακά, αλλά σταθερά, στα προ-κρίσης επίπεδα έως το 2024, υπολογίζουν οι αναλυτές της Moody’s. Οι εμβολιασμοί και το EU travel pass δημιουργούν το έδαφος για την ανάκαμψη, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τα κρίσιμα στοιχεία του Ιουλίου και του Αυγούστου, που δείχνουν σημαντική ανάκαμψη στις διανυκτερεύσεις.
Όμως η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια και τα χαμηλά επίπεδα εμβολιασμών σε κάποια μέρη της Ευρώπης αυξάνουν τον κίνδυνο επιστροφής σε ένα καθεστώς περιοριστικών μέτρων, με την Κροατία και το Μαυροβούνιο να θεωρούνται οι πιο ευάλωτες χώρες. Οι οικονομικές επιπτώσεις των μέτρων αυτών θα μπορούσαν να είναι σημαντικές, ειδικά εάν εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια των κρίσιμων καλοκαιρινών μηνών.
Άλλωστε, όπως επισημαίνει η Moody’s, οι τουριστικές βιομηχανίες των ευρωπαϊκών χωρών είναι πλέον λιγότερο ανθεκτικές απέναντι στα σοκ, έπειτα από δύο αδύναμες σεζόν. Παρά τη σημαντική στήριξη που δόθηκε στον κλάδο, η πανδημία έχει «ροκανίσει» τα «μαξιλάρια» ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που λειτουργούν στον κλάδο και η μόνο ήπια ανάκαμψη του 2021 δεν θα είναι αρκετή για να αποκαταστήσουν την οικονομική τους κατάσταση.
Στην περίπτωση που οι κυβερνήσεις αναγκαστούν να δώσουν περαιτέρω στήριξη στον κλάδο, αυτό θα καθυστερήσει τη διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής και θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των χρεών το 2022 και μετά, τονίζει η Moody’s.
Πάντως, εκτίμηση του οίκου είναι ότι Ταμείο Ανάκαμψης θα βοηθήσει χώρες όπως η Ελλάδα να προσαρμοστούν στις αλλαγές που συντελούνται στην τουριστική βιομηχανία και να περιορίσουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησής τους από τον κλάδο.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News