ΣΕΒ: Τα δυναμικά επαγγέλματα με τις καλύτερες προοπτικές

Οι τομείς της μεταποίησης, των logistics, των τεχνολογιών-πληροφορικής-επικοινωνιών, της ενέργειας και των εξορύξεων εμφάνισαν μεταξύ 2013 και 2019, αύξηση της απασχόλησης ταχύτερα από ό,τι η απασχόληση στο σύνολο της οικονομίας. 

Στο πλαίσιο αυτό, μελέτη του ΣΕΒ τονίζει ότι πολλά από τα επαγγέλματα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) είναι αρκετά δυναμικά, δηλαδή παρέχουν καλύτερες προοπτικές απασχόλησης και αμοιβές. Πρόκειται για μεσαίου επιπέδου επαγγέλματα, κυρίως στους παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας οι οποίοι επεδείκνυαν αξιοσημείωτη δυναμική ως βασικοί πυλώνες αύξησης των θέσεων εργασίας και ενίσχυσης της απασχόλησης την περίοδο μεταξύ της κορύφωσης της οικονομικής κρίσης και της εκδήλωσης της πανδημίας. 

Το 2019, το 68% των εργαζομένων στους κρίσιμους παραγωγικούς κλάδους απασχολούνταν σε επαγγέλματα ΕΕΚ, όταν για το σύνολο της οικονομίας, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 37%. Μεταξύ των επαγγελμάτων ΕΕΚ, πολυπληθέστερες κατηγορίες είναι οι «Χειριστές», οι «Τεχνίτες» και τα «Επαγγέλματα Διοίκησης και Οικονομίας».

Με άλλα λόγια, πρόκειται για κλάδους και επαγγέλματα με σημαντική προοπτική για τους εργαζόμενους, καθώς βρίσκονται στο επίκεντρο των αναζητήσεων των επιχειρήσεων για κατάλληλα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό.  Καθώς όμως, οι παραγωγικοί κλάδοι απορροφούν όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του ανθρώπινου δυναμικού, εντείνεται η ανάγκη ποιοτικής αναβάθμισης του συστήματος ΕΕΚ και περαιτέρω διασύνδεσής του με τις προκλήσεις του παραγωγικού μετασχηματισμού ώστε να προσφέρει τις συγκεκριμένες, σύγχρονες, γνώσεις και δεξιότητες που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να βρουν δουλειά, και στις επιχειρήσεις να καλύψουν τις επιχειρησιακές τους ανάγκες, τονίζει η μελέτη του ΣΕΒ. 

Η ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, διευρύνει τις προοπτικές απασχόλησης και δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να καλύψουν εξειδικευμένες τους ανάγκες. Για αυτό, ο ανασχεδιασμός των προγραμμάτων ΕΕΚ είναι μια διαδικασία με αμοιβαία οφέλη για εργαζόμενους, υποαπασχολούμενους, άνεργους και επιχειρήσεις, και μια κρίσιμη προϋπόθεση προκειμένου να υποστηριχθεί αποτελεσματικά η μετάβαση προς ένα αναπτυξιακό υπόδειγμα προσανατολισμένο στην παραγωγή και τις εξαγωγές, με περισσότερες και καλύτερες δουλειές. 

Βασικά ευρήματα

Υπάρχουν δυναμικά τεχνικά επαγγέλματα που προέρχονται από την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση όπου αυξάνει ο αριθμός εργαζομένων και παρέχονται καλές προοπτικές απασχόλησης και αμοιβών, και είναι σημαντικό η ΕΕΚ να εστιάσει εκεί. 

* Το 2019, η απασχόληση σε κλάδους όπως η Μεταποίηση, τα Logistics, οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, η Ενέργεια και η Εξόρυξη, το 2019 η απασχόληση αντιστοιχούσε στο 17% του συνόλου. Σε αυτούς τους κλάδους, ο ρυθμός αύξηση της απασχόλησης την περίοδο 2013-2019 είναι υψηλότερος από ότι για το σύνολο της οικονομίας. 

* Τα επαγγέλματα ΕΕΚ είναι ιδιαίτερα σημαντικός πυλώνας της απασχόλησης στους παραγωγικούς κλάδους (68%). Καθώς μεγαλώνει η συμβολή των παραγωγικών κλάδων στη συνολική απασχόληση, εντείνεται η ανάγκη διασύνδεσης της ΕΕΚ με αυτούς ώστε να προσφέρει προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των επιχειρήσεων, και άρα να βοηθάει και την επαγγελματική προοπτική των συμμετεχόντων σε αυτή. 

* Ο ρόλος της ΕΕΚ είναι κομβικός καθώς πρέπει να εφοδιάζει τους συμμετέχοντες με τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες, να διευκολύνει την ένταξή τους στην αγορά εργασίας και να λειτουργεί με γνώμονα τις παραγωγικές ανάγκες των επιχειρήσεων. 

* Η προσαρμογή της ΕΕΚ στις τεχνολογικές και οικονομικές συνθήκες θα επιτρέψει  στο ελληνικό παραγωγικό οικοσύστημα να καλύψει τις ανάγκες σε γνώσεις και δεξιότητες και να ενισχύσει την απασχόληση με κατάλληλα εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό σε δυναμικές, ανερχόμενες παραγωγικές δραστηριότητες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

* Παράλληλα, η προσπάθεια αναβάθμισης της ΕΕΚ είναι ανάγκη να συνδυαστεί και με πρωτοβουλίες σε άλλα, συναφή πεδία, όπως, για παράδειγμα, τα Ρυθμιζόμενα Τεχνικά Επαγγέλματα όπου οι παραγωγικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν διαρκείς και σοβαρότατες ελλείψεις κατάλληλα καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις στις διαδικασίες αδειοδότησης.

* Στην Περιφέρεια, αυξήθηκαν από δύο το 2013, σε τέσσερις το 2019, οι περιφέρειες με μερίδιο απασχόλησης στους παραγωγικούς κλάδους υψηλότερο από 20%, Αυτές οι Περιφέρειες κατέγραψαν και ορισμένους από τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης της απασχόλησης συνολικά. Ωστόσο, υπάρχουν περιφέρειες με ενδείξεις υπερβάλλουσας ζήτησης – δηλαδή ελλείψεων στην προσφορά ανθρώπινου δυναμικού για κάποια από τα επαγγέλματα της ΕΕΚ. 

* Η αντιστοίχιση των δυναμικών και πολυπληθών επαγγελμάτων ΕΕΚ με εξειδικευμένες θεματικές περιοχές εκπαίδευσης και κατάρτισης μπορεί να αποτελέσει πολύτιμη εισροή και οδηγό για τον ουσιαστικό ανασχεδιασμό των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης των εμπλεκόμενων εκπαιδευτικών φορέων (ΙΕΚ, ΕΠΑΛ, Σχολές Μαθητείας ΟΑΕΔ).

Η απασχόληση 

Μεταξύ των ετών 2013 και 2019 σημειώθηκε αξιόλογη αύξηση της απασχόλησης τόσο στο σύνολο της οικονομίας όσο και στους κρίσιμους παραγωγικούς κλάδους της (Μεταποίηση, Logistics, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών – ΤΠΕ, Εξόρυξη και Ενέργεια).

Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των απασχολούμενων στη χώρα αυξήθηκε κατά 11,3%, ενώ ακόμη μεγαλύτερη ήταν η αύξηση της απασχόλησης στους κρίσιμους αυτούς παραγωγικούς κλάδους η οποία, για την ίδια περίοδο, ανήλθε σε 18,4%. Ως αποτέλεσμα, οι παραγωγικοί κλάδοι συνέβαλαν κατά περίπου 25% στην αύξηση της συνολικής απασχόλησης.

Επιπλέον, το μερίδιο της απασχόλησης στους εν λόγω κλάδους της οικονομίας, ως ποσοστό επί της συνολικής απασχόλησης, διευρύνθηκε κατά μία εκατοστιαία μονάδα, με την αύξηση να προέρχεται από τους κλάδους της Μεταποίησης, των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και των Logistics.

Οι μισθοί 

Οι μέσοι μισθοί ορισμένων δυναμικών επαγγελμάτων των κρίσιμων παραγωγικών κλάδων, όπως των: «Ηλεκτρολόγων και ηλεκτρονικών», «Τεχνικών του τομέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας» και «Υπάλληλων γενικών καθηκόντων και χειριστών μηχανών με πληκτρολόγιο» είναι υψηλότεροι από τον μέσο μισθό της οικονομίας, γεγονός που συνιστά ένδειξη υπερβάλλουσας ζήτησης για ανθρώπινο δυναμικό στα εν λόγω επαγγέλματα. 

Επιπλέον, οι μέσοι μισθοί ορισμένων δυναμικών επαγγελμάτων χαμηλών τυπικών προσόντων, όπως είναι οι «Οδηγοί μέσων μεταφοράς και χειριστές κινητού εξοπλισμού», οι «Συναρμολογητές (μονταδόροι)» και οι «Χειριστές σταθερών εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και εξοπλισμού» βρίσκονται πολύ κοντά στο μέσο μισθό της οικονομίας.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η αμοιβή των τυπικών προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού για τα εν λόγω επαγγέλματα, όπως και για τους «Ηλεκτρολόγους και ηλεκτρονικούς», είναι χαμηλή σε σχέση με άλλα επαγγέλματα υψηλών προσόντων (για παράδειγμα αυτών για τα οποία απαιτείται πανεπιστημιακή εκπαίδευση), θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι ο μέσος μισθός τους βρίσκεται κοντά στο μέσο μισθό της οικονομίας ή τον υπερβαίνει,  εξαιτίας της υπερβάλλουσας ζήτησης εκ μέρους των επιχειρήσεων για ανθρώπινο δυναμικό στα επαγγέλματα αυτά.

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News