ΔΝΤ: Rebound στην Ελλάδα την επόμενη 2ετία

Ανάπτυξη 3,3% το 2021 και 5,4% το 2022 περιμένει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Ελλάδα, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της διαβούλευσης για το Άρθρο IV.

Οι επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, η συσσωρευμένη ζήτηση που χρηματοδοτείται μέσω των αυξημένων καταθέσεων και η αναβίωση του τουρισμού αναμένεται να είναι οι βασικοί παράγοντες πίσω από την ανάκαμψη της οικονομίας. 

Η μόνιμη ζημιά την οποία θα προκαλέσει η πανδημία στην ελληνική οικονομία προβλέπεται στο 3%, με το Ταμείο να συστήνει στις αρχές να εστιάσουν στη διευκόλυνση της ρύθμισης χρεών και στην επανακατανομή πόρων. 

Παράλληλα, το ΔΝΤ τονίζει ότι σημαντικές αβεβαιότητες και ρίσκα εξακολουθούν να επιβαρύνουν τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Ενώ το εμβολιαστικό πρόγραμμα συνεχίζει με ρυθμούς υψηλότερους του ευρωπαϊκού μέσου όρου, εντούτοις μία πιο παρατεταμένη πανδημία θα πρόσθετε σημαντικά ρίσκα για όλους τους κλάδους της οικονομίας. 

Επιπλέον,  η αβεβαιότητα γύρω από την έκταση των δανείων που θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα λόγω της πανδημίας, θα μπορούσε να επηρεάσει τα σχέδια των τραπεζών για τις τιτλοποιήσεις και να περιορίσει την πιστωτική επέκταση. 

Άλλοι κίνδυνοι εντοπίζονται στην ενδεχομένως ασθενέστερη των προβλέψεων απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης ή στην αντιστροφή των ευνοϊκών χρηματοοικονομικών συνθηκών που επικρατούν στην παγκόσμια οικονομία και στην  εμφάνιση γεωπολιτικών ρίσκων. 

Σε κάθε περίπτωση, το Ταμείο εκτιμά ότι το ελληνικό χρέος παραμένει βιώσιμο μεσοπρόθεσμα, ενώ το μεγάλο μαξιλάρι ρευστότητας της κυβέρνησης και η ενεργή διαχείριση των υποχρεώσεων μετριάζουν το ρίσκο αναχρηματοδότησης. Πάντως, η ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετήσει το χρέος της σε ένα πιθανό σοβαρό σοκ εξαρτάται από τη συνέχιση της ευρωπαϊκής στήριξης, επισημαίνεται. 

Τα δημοσιονομικά περιθώρια

Τα μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία «δείχνουν» πρωτογενές έλλειμμα γύρω στο 7,25% του ΑΕΠ το 2021, με μεγάλο μέρος της στήριξης να είναι εμπροσθοβαρές, διαπιστώνει το ΔΝΤ. Ενώ το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται να βελτιωθεί στο 1% του ΑΕΠ το 2022, η βαθύτερη δημοσιονομική κατάσταση, εξαιρουμένων των προσωρινών μέτρων για την πανδημία, παραμένει επεκτατική, περίπου στο 2% του ΑΕΠ. Όπως εξηγεί το Ταμείο, αυτή η στήριξη αναμένεται να βοηθήσει ώστε να μειωθεί η μόνιμη ζημιά στην οικονομία και να στηριχθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας (με δεδομένο ότι η αφορά εργασίας αναμένεται να ανακάμψει πιο αργά σε σχέση με την οικονομική δραστηριότητα), εφόσον τα χρήματα για τα μέτρα αυτά δαπανηθούν σωστά.

Πάντως, με δεδομένη τη σημαντική αβεβαιότητα γύρω από την ανάκαμψη, το ΔΝΤ τονίζει ότι οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να κρατήσουν τις δημοσιονομικές υπερβάσεις ως απόθεμα έκτακτης ανάγκης, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τυχόν μελλοντικούς κινδύνους και πιθανές υποχρεώσεις που θα προκύψουν από την πανδημία.

Όπως τονίζει το ΔΝΤ, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την πρόσθετη στήριξη για να ξεκινήσουν μία διατηρήσιμη βελτίωση του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής. Οι μειώσεις στον φορολογικό συντελεστή για τα εισοδήματα των επιχειρήσεων και στις προκαταβολές φόρου χαρακτηρίζονται ευπρόσδεκτες, καθώς ενισχύουν τα επενδυτικά κίνητρα και διατηρούν τη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Όμως, το Ταμείο ζητά να δοθεί αντίστοιχη έμφαση στον πάγιο στόχο της βελτίωσης του μείγματος δαπανών του προϋπολογισμού.

Ο οργανισμός ζητά να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος μεσοπρόθεσμα, μεταξύ άλλων, μέσω της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, της αντιμετώπισης των κενών στη συμμόρφωση με τον ΦΠΑ και της εξοικονόμησης δαπανών σε προγράμματα κατοχυρωμένων δικαιωμάτων (όπως στις συντάξεις), στο «λογαριασμό» για τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων (καθώς ο αριθμός τους έχει επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα) και στις δημόσιες επιχειρήσεις (οι οποίες εξακολουθούν να επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό).

Οι τράπεζες

Το πρόγραμμα Ηρακλής αναμένεται να επιτύχει τη γρήγορη μείωση των κόκκινων δανείων, εφόσον οι προσπάθειες για τη συγκέντρωση κεφαλαίων επιτύχουν, σημειώνει το Ταμείο. Η πανδημία θα μπορούσε να καθυστερήσει περαιτέρω την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών, απαιτώντας μία προληπτική προσέγγιση από την πλευρά της κυβέρνησης, η οποία να στηρίζεται σε μία συνολική ανάλυση κόστους-ωφέλειας όλων των διαθέσιμων επιλογών, τονίζεται.

Στόχος πρέπει να είναι η μείωση του ρίσκου στον χρηματοοικονομικό κλάδο καθώς και η αποτροπή μίας παρατεταμένης και αδύναμης οικονομικής ανάκαμψης λόγω της απουσίας πιστώσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το ΔΝΤ χαρακτηρίζει ευπρόσδεκτη την επέκταση των κρατικών εγγυήσεων για τις τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων, αλλά τονίζει ότι πρέπει να γίνουν εναλλακτικά σχέδια, για την περίπτωση που οι νέες προσπάθειες των τραπεζών να αντλήσουν κεφάλαια αποδειχθούν ανεπαρκείς ή παρουσιαστούν άλλοι κίνδυνοι στην υλοποίηση.

Οι μεταρρυθμίσεις

Ενώ οι μεταρρυθμίσεις έχουν προχωρήσει σε μία σειρά από τομείς και η διεύρυνση των εξωτερικών ανισορροπιών της Ελλάδας πέρυσι αντανακλούσε κυρίως προσωρινούς παράγοντες που σχετίζονται με την πανδημία, η εξωτερική θέση της χώρας διαπιστώνεται ασθενέστερη από αυτή που θα ήταν επιθυμητή.

«Η Ελλάδα πρέπει να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις για να ενισχύσει την παραγωγικότητα, να μειώσει τα μη μισθολογικά κόστη και να κλείσει το κενό των επενδύσεων», τονίζει το ΔΝΤ.

Το Ταμείο πρότεινε ότι οι αλλαγές στα εργασιακά να καλλιεργούν την ευελιξία της αγοράς εργασίας καθώς και ότι η προσαρμογή του κατώτατου μισθού να είναι συνετή. Επίσης, συνέστησε να προστατευτεί η ανεξαρτησία και η αξιοπιστία της στατιστικής υπηρεσίας.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News