Κατώτατος μισθός: Το ελληνικό παράδοξο και η ανταγωνιστικότητα
Η συζήτηση για την αύξηση του κατώτατου μισθού «φουντώνει», με συνδικάτα και εργοδοτικούς φορείς να αναζητούν κοινή γραμμή για την αύξησή του πάνω από τα σημερινά επίπεδα. Μέχρις στιγμής, δεν διαφαίνεται φως στο τούνελ και όπως έχει ήδη γράψει το «MR», το επικρατέστερο σενάριο είναι το «πάγωμα» του κατώτατου μισθού στα 650 ευρώ και το 2021.
Κόντρα στα επιχειρήματα ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συνέβαλλε στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, ειδικά σε μια εποχή που η ελληνική οικονομία χρειάζεται «καύσιμα» ώστε να ανεβάσει ταχύτητα, ερευνητικά κέντρα όπως το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών(ΙΟΒΕ) προτείνουν έμμεση αύξηση με μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Το ΙΟΒΕ σε πρόσφατη έκθεσή του επισημαίνει ότι οι αγορές εργασίας που χαρακτηρίζονται από μεγάλο μη-μισθολογικό κόστος, όπως η ελληνική, υπολείπονται σε ανταγωνιστικότητα και αποδοτικότητα.
Πώς συγκρίνεται όμως η Ελλάδα μεταξύ των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τον κατώτατο μισθό; Κατά παράδοξο τρόπο, η Ελλάδα βρίσκεται σε σχετικά υψηλή θέση μεταξύ των υπολοίπων χωρών της Ε.Ε.
Ο μισθολογικός «χάρτης» της Ευρώπης
Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat, μεταξύ των 27 χωρών-μελών της Ε.Ε., οι 21 έχουν θεσπίσει κατώτατο μισθό, κάτι που δεν ισχύει σε Ιταλία, Κύπρο, Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία.
Οι 21 χώρες-μέλη με κατώτατο μισθό χωρίζονται σε τρεις βαθμίδες: Την κατώτατη, με μισθό κάτω από 700 ευρώ το μήνα, τη μεσαία, με μηνιαίο μισθό μεταξύ 700-1.100 ευρώ το μήνα και την υψηλή, με κατώτατο μισθό πάνω από 1.500 ευρώ μηνιαίως.
Η Ελλάδα μαζί με τέσσερα ακόμη κράτη-μέλη ανήκει στη μεσαία βαθμίδα, με κατώτατο μισθό μεταξύ 700 και 1.100 ευρώ τον μήνα. Ειδικότερα, ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 758 ευρώ, ένα ποσό που προκύπτει εάν υπολογισθούν 14 μισθοί(δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας) και επιμερισθούν στους 12 μήνες του έτους. Στη μεσαία κατηγορία ανήκει επίσης η Πορτογαλία(776 ευρώ), Μάλτα(785), Σλοβενία(1.024) και Ισπανία(1.108).
Οι υψηλότεροι κατώτατοι μισθοί μεταξύ των χωρών της Ευρώπης εντοπίζονται στο Λουξεμβούργο(2.202 ευρώ), Ιρλανδία(1.724 ευρώ) και Ολλανδία(1.685 ευρώ). Στον «πάτο» της κλίμακας η Βουλγαρία(332 ευρώ), Ουγγαρία(442 ευρώ) και Ρουμανία(458 ευρώ). Μεταξύ των 21 χωρών-μελών με κατώτατο μισθό, ένας εργαζόμενος στο Λουξεμβούργο αμείβεται 6,6 φορές καλύτερα σε σύγκριση με έναν εργαζόμενο στη Βουλγαρία. Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο κατώτατος μισθός είναι υπερδιπλάσιος σε σύγκριση με τον χαμηλότερο της Ευρώπης, δηλαδή της Βουλγαρίας. Από την άλλη, φθάνει περίπου στο ένα-τρίτο του υψηλότερου, που είναι του Λουξεμβούργου.
Oι προτάσεις των συνδικάτων
Η συζήτηση για αύξηση του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα γίνεται σε μια εποχή που η ελληνική οικονομία προσπαθεί να ανακτήσει το χαμένο βηματισμό εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων. Σε αυτές τις προσπάθειες κεντρικοί πυλώνες η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η προσέλκυση επενδύσεων. Για να επιτευχθούν όμως αυτά τα δύο, αλλά και για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα να πάρουν ανάσα και να επουλώσουν τις πληγές της πανδημίας, το μισθολογικό κόστος θα πρέπει να παραμείνει χαμηλό. Από την άλλη πλευρά, αυξημένος μισθός συνεπάγεται μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, ενισχύοντας την κατανάλωση και ρίχνοντας περισσότερο νερό στο «μύλο» της οικονομίας.
Η ΓΣΕΕ προτείνει την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ εντός του 2021 και στη συνέχεια αναπροσαρμογή του στο 60% του μέσου ακαθάριστου μισθού πλήρους απασχόλησης μεταξύ των χωρών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, δηλαδή στα 809 ευρώ. Από την άλλη πλευρά, τα ινστιτούτα των εργοδοτικών φορέων(ΣΕΒ, ΣΕΤΕ) υποστηρίζουν ότι, στην παρούσα φάση, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην ανάκαμψη του ΑΕΠ και ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για αύξηση του κατώτατου μισθού.
Και οι συμβουλές των οικονομολόγων
Τι σημαίνουν όμως όλα τα παραπάνω; Ότι στην Ελλάδα θα πρέπει να δίνονται μισθοί…. Βουλγαρίας ώστε να θεωρηθεί η χώρα ανταγωνιστική; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι κάθετα αρνητική. Αντιθέτως, οικονομολόγοι και κέντρα οικονομικών ερευνών προτείνουν διατήρηση μεν του κατώτατου μισθού στα τρέχοντα επίπεδα, με έμμεση αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος μέσω της μείωσης των φορολογικών βαρών. «Η περαιτέρω μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης μπορεί να ενισχύσει τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, να περιορίσει την απόκλιση μεταξύ της Ελλάδας και των υπόλοιπων χωρών της Ε.Ε., και έτσι να ενισχύσει τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης», υπογραμμίζει το ΙΟΒΕ σε πρόσφατη μελέτη του για την αγορά εργασίας.
Η Ελλάδα έρχεται τέταρτη μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ ως προς τα φορολογικά βάρη για εργαζομένους παιδιά. Ως προς τη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας, ανέρχεται στο 40,1% του μέσου μισθού, αποτελώντας τη 14η υψηλότερη μεταξύ των 36 χωρών-μελών του ΟΟΣΑ.
Για να υπάρξουν όμως δημοσιονομικά περιθώρια που θα επιτρέψουν μείωση της φορολογίας και συνέχιση του διαλόγου για αύξηση του κατώτατου μισθού, το πρώτο βήμα είναι η επιστροφή στην κανονικότητα και η ανάταξη της ελληνικής οικονομίας.
Σε αντίθετη περίπτωση, μιλάμε για ένα βήμα μπρος και πολλά βήματα προς τα πίσω.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
