Η πτώση μίας υπερδύναμης: Πώς η Ευρώπη έγινε ένας «δεινόσαυρος» του επιχειρείν

Στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα, οι 41 από τις 100 πολυτιμότερες εταιρείες του κόσμου ήταν ευρωπαϊκές. Σήμερα, είναι μόνο οι 15.

Η Ευρώπη, που κάποτε αποτελούσε μία υπερδύναμη του επιχειρείν, έχει μείνει δραματικά πίσω, δείχνει ανάλυση του Economist, καθώς οι αμερικανικές και κινεζικές εταιρείες ανέπτυξαν μεγάλο προβάδισμα έναντι των ανταγωνιστριών τους από την Ευρώπη.

Το 2000, σχεδόν το ένα τρίτο της συνολικής κεφαλαιοποίησης και το ένα τέταρτο των κερδών των 1.000 μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών του κόσμου βρισκόταν στην Ευρώπη. Μέσα σε μόλις 20 χρόνια, τα νούμερα αυτά έπεσαν σχεδόν στα μισά.

Οι λόγοι; Ίσως θα πρέπει να αναζητηθούν στα όσα έλεγε το 1984 ένας νεαρός Αμερικανός μάνατζερ, που κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στη Γαλλία έδινε συμβουλές επιχειρηματικής επιτυχίας. Οι επιχειρηματίες πρέπει να έχουν μία δεύτερη ευκαιρία εάν αποτύχουν, οι γραφειοκράτες του κράτους είναι κακοί επενδυτές, έλεγε σε τηλεοπτική συνέντευξη. Με δεδομένη την τότε παντοδυναμία της Ευρώπης στο επιχειρείν, ενδεχομένως λίγοι να έδωσαν σημασία στα λεγόμενα αυτού του 20άρη από την Καλιφόρνια.

Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, η εταιρεία αυτού του νεαρού επιχειρηματία, που δεν ήταν άλλος από τον Στιβ Τζομπς, αξίζει περισσότερα από τις 30 εισηγμένες του γερμανικού δείκτη των blue chips, DAX, μαζί.

Και παρότι η άνοδος της Apple είναι πράγματι εντυπωσιακή, η πτώση της επιχειρηματικής Ευρώπης είναι και αυτή δραματική. Το 2000, η Ευρώπη είχε επιχειρηματικό πλούτο ανάλογο με το μερίδιο του ΑΕΠ της στην παγκόσμια οικονομία. Σήμερα, αυτό δεν ισχύει πια.

Υπάρχουν, βέβαια, κάποιες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που πρωταγωνιστούν στην αγορά τους παγκοσμίως.  Η LVMH πουλά τις τσάντες της Louis Vuitton σε όλο τον κόσμο, ενώ οι καταναλωτές ανά την υφήλιο έχουν σε υψηλή εκτίμηση τα γερμανικά αυτοκίνητα και τα ελβετικά φάρμακα. Τα νοικοκυριά γεμίζουν τα ντουλάπια τους με τα προϊόντα της Unilever και τα σπίτια τους με τα έπιπλα της Ikea.

Όμως, εάν οι ΗΠΑ είναι η πατρίδα του «big business», η Κίνα είναι η χώρα που γεννά τιτάνες του επιχειρείν. Πάνω από 160 κινεζικές εταιρείες συγκαταλέγονται ανάμεσα στις 1.000 πολυτιμότερες του κόσμου, αφού το μερίδιό τους έχει τετραπλασιαστεί τις δύο τελευταίες δεκαετίες.

Όπως εξηγεί ο Economist, οι αμερικανικές επιχειρήσεις αποδεικνύονται καλύτερες στο να παράγουν μεγάλα κέρδη και να επιτυγχάνουν έναντι των αντίστοιχων ευρωπαϊκών.

Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα, όπως η γερμανική Siemens που ξεπέρασε την General Electric και η γαλλική Airbus που έχει λιγότερα προβλήματα από την Boeing. Όμως, γενικά θα ήταν καλύτερο να ποντάρει κάποιος στη Nike έναντι της γερμανικής Adidas, την JP Morgan έναντι της ελβετικής Credit Suisse και στη Walmart έναντι της γαλλικής Carrefour.

Ένας λόγος για τον οποίο η Ευρώπη έμεινε τόσο πίσω, είναι ότι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις της βρίσκονται στους λάθος κλάδους. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πρωταγωνιστούσαν πριν από 20 χρόνια σε τομείς όπως οι ασφάλειες και οι τηλεπικοινωνίες, όμως ο κόσμος πήγε παρακάτω. Αντίθετα, οι αμερικανικές εταιρείες έχουν κάνει μεγάλη πρόοδο στο λογισμικό και το λιανικό εμπόριο, τους τομείς που αλλάζουν την παγκόσμια οικονομία και δημιουργούν αποτιμήσεις τρισεκατομμυρίων.

Και βέβαια, η έλλειψη νέων εταιρειών στην Ευρώπη μιλά από μόνη της. Πολλές από τις μεγαλύτερες αμερικανικές επιχειρήσεις, όπως οι Amazon, Netflix, Tesla και Facebook είναι τόσο νεαρές ώστε ακόμα διοικούνται από τους ιδρυτές της. Στην Ευρώπη, κυριαρχούν τα παλιά ονόματα.

Από τις 142 εισηγμένες επιχειρήσεις του κόσμου που αξίζουν πάνω από 100 δισ. δολάρια, οι 43 ιδρύθηκαν τα τελευταία 50 χρόνια. Οι 27 γεννήθηκαν στις ΗΠΑ, οι 10 στην Κίνα και μόνο μία στην Ευρώπη: Η γερμανική εταιρεία λογισμικού SAP ιδρύθηκε το 1972.

Οι μισοί από τους 10 πλουσιότερους δισεκατομμυριούχους της Ευρώπης κληρονόμησαν περιουσίες που δημιουργήθηκαν πριν από χρόνια, ενώ στις ΗΠΑ, οι 9 στους 10 πλουσιότερους πλούτισαν λόγω των εταιρειών που οι ίδιοι δημιούργησαν.

moneyreview.gr με πληροφορίες από Economist

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News