Οι τράπεζες αντιμέτωπες με την έλλειψη τεχνολογικής εμπειρίας στα διοικητικά τους συμβούλια

Νέα μελέτη της Accenture αναδεικνύει την έλλειψη τεχνολογικής εμπειρίας στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ο Λάμπρος Τσόλκας, Financial Services Lead και Αντιπρόεδρος της Accenture στην Ελλάδα παρουσιάζει τα ευρήματα της μελέτης και προτείνει συγκεκριμένες δράσεις.

Η πανδημία, πέρα από τις αλλαγές που επέφερε στη ζωή μας, επηρέασε σημαντικά τον τρόπο που ξοδεύουμε χρήματα και αλληλεπιδρούμε με τις τράπεζες. Τον τελευταίο χρόνο βιώσαμε τη ραγδαία αύξηση των ανέπαφων πληρωμών και την απότομη στροφή των πελατών λιανικής τραπεζικής σε ψηφιακά κανάλια. Βάσει πρόσφατης μελέτης μας, χαρακτηριστικό είναι ότι οι μισοί από εμάς ως πελάτες αλληλεπιδρούμε πλέον με την τράπεζά μας είτε μέσω εφαρμογών ή ιστότοπων τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Η πανδημία όμως δεν επηρέασε μόνο εμάς ως καταναλωτές αλλά και τις τράπεζες, οι οποίες κλήθηκαν να υιοθετήσουν μοντέλα απομακρυσμένης εργασίας σε χρόνο μηδέν, ενώ οι εργαζόμενοί τους να βελτιώσουν τις τεχνολογικές τους δεξιότητες.

Καθοριστικός παράγοντας για τις τράπεζες που ανταποκρίθηκαν επιτυχώς σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα, ήταν η τεχνολογία cloud, η οποία επέτρεψε την απομακρυσμένη εργασία, τη συνεργασία, τις γρήγορες αναβαθμίσεις εφαρμογών, ενώ παράλληλα βοήθησε τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν μια πληθώρα κακόβουλων συναλλαγών. Ομοίως, πολλές από τις σημαντικές καινοτομίες του κλάδου – όπως mobile banking, ανάλυση δεδομένων για την αξιολόγηση κινδύνου, εξατομικευμένες εμπειρίες – δεν θα ήταν εφικτές χωρίς το cloud. Παρόλα αυτά, για πολλές τράπεζες, η υιοθέτηση του cloud βρίσκεται ακόμα σε ένα πρώιμο στάδιο. Συνεπώς, καθώς οι τράπεζες προσπαθούν να συμβαδίσουν με τον επιταχυνόμενο ρυθμό αλλαγής, η ευρύτερη υιοθέτηση του cloud είναι σημαντική για τον εκσυγχρονισμό των παρωχημένων (legacy) τραπεζικών συστημάτων και την υιοθέτηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων.

Όλα όσα σχολιάσαμε έως τώρα έχουν φέρει στην επιφάνεια ζητήματα που απασχολούσαν τον τραπεζικό κλάδο για πολλά χρόνια, με ~80% των τραπεζικών στελεχών να θεωρεί ότι υπάρχει έντονη ανάγκη επανασχεδιασμού των ψηφιακών εμπειριών με έναν πιο ανθρωποκεντρικό τρόπο. Ωστόσο, η πρόσφατη μελέτη μας “Boosting the Boardroom’s Technology Expertise – Focus on Banking” αναδεικνύει το χάσμα που υπάρχει. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες βρίσκονται σε ένα στάδιο όπου πρέπει να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα μετασχηματίσουν καλύτερα τα κεντρικά τους συστήματα -με το ερώτημα build or buy και σε ποια κλίμακα να παραμένει κυρίαρχο, αποφάσεις που θα έχουν αντίκτυπο σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Παρατηρούμε λοιπόν ότι ενώ οι τράπεζες επενδύουν τεράστια ποσά στην τεχνολογία -επενδύσεις οι οποίες επιταχύνθηκαν από την πανδημία και την επιτακτική ανάγκη αλληλεπίδρασης με πελάτες και υπαλλήλους μέσω ψηφιακών καναλιών- υπάρχει μια έλλειψη τεχνολογικής εμπειρίας στα διοικητικά τους συμβούλια, γεγονός το οποίο θα μπορούσε τελικά να υπονομεύσει αυτές τις προσπάθειες.

Χαρακτηριστικά αξίζει να αναφερθεί ότι μόλις 10% των στελεχών Δ.Σ. κορυφαίων τραπεζών έχουν επαγγελματική τεχνολογική εμπειρία, ενώ το 33% των τραπεζών δεν διαθέτει κανένα μέλος Δ.Σ. με τεχνολογική εμπειρία. Σε μια εποχή όπου οι fintechs και οι λεγόμενες «challenger banks» έχουν δημιουργήσει επιχειρηματικά μοντέλα με βάση τις νέες τεχνολογίες και καθώς όλο και πιο ισχυρές υπηρεσίες cloud και data analytics δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε άλλες επιχειρήσεις, ένα διοικητικό συμβούλιο που στερείται τεχνολογικής εμπειρίας θα μπορούσε να αποδειχθεί τροχοπέδη.

Από την παράδοση στην καινοτομία

Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η περιορισμένη πρόοδος που έχει σημειωθεί από την τελευταία φορά που η Accenture εκπόνησε αυτήν τη μελέτη το 2015. Τότε, μόνο 6% των διευθυντικών στελεχών τραπεζών είχε τεχνολογική εμπειρία, σε μια περίοδο όπου το cloud άρχιζε σταδιακά να «κερδίζει έδαφος» και οι αναδυόμενες τεχνολογίες όπως το blockchain και το AI να προσελκύουν το ενδιαφέρον των τραπεζών.

Ταυτόχρονα, εντοπίσαμε μέσω μιας άλλης μελέτης, μια συσχέτιση μεταξύ επιτυχημένων τραπεζών και επενδύσεων σε ψηφιακές τεχνολογίες. Ποιο όμως είναι το πρόβλημα; Η αδράνεια είναι πιθανότατα ο βασικός λόγος. Αδράνεια σε έναν κλάδο που εν πολλοίς παραμένει πιστός σε μια παραδοσιακή φιλοσοφία λειτουργίας, η οποία ενθαρρύνει την εμπιστοσύνη από τους πελάτες που καταθέτουν τα χρήματά τους στις τράπεζες. Το γεγονός αυτό από μόνο του δεν είναι αρνητικό αλλά μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο όταν ο ρυθμός της αλλαγής επιταχύνεται και απαιτεί καινοτομία.

Η σημασία όμως της τεχνολογικής εμπειρίας στις τράπεζες ξεπερνά το επίπεδο του διοικητικού συμβουλίου. Οι τράπεζες οφείλουν να εξελίξουν τις δεξιότητες και τις γνώσεις σε βασικές τεχνολογίες που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη, όπως το cloud, η τεχνητή νοημοσύνη και η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, σε ολόκληρο τον οργανισμό. Ωστόσο, η διαφορά είναι ότι ένα μέλος διοικητικού συμβουλίου με υψηλό επίπεδο τεχνολογικής εμπειρίας μπορεί να καθοδηγήσει έναν σύνθετο μετασχηματισμό των μοντέλων λειτουργίας, να παρακολουθήσει την πρόοδο και να κατευθύνει το «πλοίο» εάν φαίνεται να παρεκκλίνει από την πορεία του.

Στον παλμό της τεχνολογίας

Παρόλο που δεν προτείνουμε στις τράπεζες να προβούν απότομα σε μεγάλο αριθμό τοποθετήσεων στελεχών διοίκησης με τεχνολογική εμπειρία προκειμένου να καλύψουν το κενό που υπάρχει, θα πρέπει εφεξής να θεωρούν την εμπειρία σε θέματα τεχνολογίας ως βασικό κριτήριο επιλογής, παράλληλα με τα υπόλοιπα κριτήρια αξιολόγησης. Στη χώρα μας, το συγκεκριμένο θέμα είναι εξαιρετικά επίκαιρο, λαμβάνοντας υπόψη τις συζητήσεις που είναι σε εξέλιξη αυτήν την περίοδο για την αναθεώρηση του νόμου αναφορικά με τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις διορισμού μελών Δ.Σ. στον τραπεζικό τομέα στην Ελλάδα. Θα πρέπει επίσης να διερευνηθούν και άλλοι τρόποι ενίσχυσης της εμπειρίας, όπως η ενημέρωση των στελεχών για πιο σύγχρονες τεχνολογίες, η αξιοποίηση της τεχνογνωσίας των προμηθευτών τους και η αφιέρωση χρόνου για συζήτηση τεχνολογικών θεμάτων κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεών τους. Μάλιστα, ορισμένες μεγάλες τράπεζες έχουν ορίσει επιτροπές για να διατηρούν την εκτελεστική διοίκηση ενήμερη σχετικά με τις τελευταίες καινοτομίες.

Συνοψίζοντας, όλα όσα αναφέραμε σχετίζονται με το πως μπορούμε να διατηρούμε τις τράπεζες στον παλμό της τεχνολογίας σε ευθυγράμμιση με τις βασικές εξελίξεις γύρω από το cloud, την τεχνητή νοημοσύνη και το Διαδίκτυο των πραγμάτων. Αυτές είναι τεχνολογίες που θα θέσουν ευρύτερα ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια, τη συμμόρφωση και τη διακυβέρνηση – ζητήματα που τέμνονται στη βάση της τραπεζικής λειτουργίας. Ίσως το μεγαλύτερο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί είναι η υιοθέτηση της τεχνολογίας για μετασχηματισμό σε όλο το εύρος της τράπεζας, απελευθερώνοντας το ΙΤ από σιλό και στενή οπτική δράσεων όπως οι διαδικτυακές τραπεζικές συναλλαγές και οι πληρωμές χωρίς μετρητά. Υπάρχει μεγάλη συζήτηση στα διοικητικά συμβούλια και σε C-level στελέχη για τη σημασία της καινοτομίας και της επανεφεύρεσης, αλλά η πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή τους είναι αργή. Προτρέπουμε τις τράπεζες να επαναπροσδιορίσουν συνολικά το ρόλο τους πέρα και πάνω ​​από τους περιορισμούς που θέτουν τα παρωχημένα τραπεζικά συστήματα και λειτουργίες. Αυτό θα επιφέρει μια αλλαγή κουλτούρας καθώς είναι ο τρόπος με τον οποίο η τεχνολογία και οι άνθρωποι μπορούν να αλληλεπιδράσουν για να προσφέρουν καλύτερες εμπειρίες στους πελάτες και τους εργαζόμενους. Αφορά σε τελική ανάλυση την καινοτομία και σειρά τολμηρών δράσεων που θα πρέπει να υιοθετηθούν το συντομότερο.

Διαβάστε αναλυτικά την πλήρη μελέτη εδώ: “Boosting the Boardroom’s Technology Expertise – Focus on Banking”.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News