Eργασιακό: Τα 4 καυτά μέτωπα

Το πολιτικό θερμόμετρο έχει ανεβεί και στο επίκεντρο βρίσκεται το εργασιακό νομοσχέδιο. Η αντιπολίτευση κάνει λόγο για εργασιακό μεσαίωνα και η κυβέρνηση για εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας. Τι ισχύει τελικά;

Το 8ωρο 

Η διάταξη που έχει ανάψει φωτιές είναι αυτή της διευθέτησης χρόνου. Σύμφωνα με τη ρύθμιση, οι εργαζόμενοι μπορούν σε περιόδους αυξημένης απασχόλησης να δουλεύουν 2 ώρες επιπλέον την ημέρα, με ανάλογη μείωση του ωραρίου ή πληρωμένες επιπλέον άδειες κατά τις περιόδους μειωμένης απασχόλησης ή ρεπό. Η ρύθμιση αυτή ισχύει στη χώρα μας από το 1990, αλλά για να εφαρμοστεί θα έπρεπε να υπάρξει συμφωνία μεταξύ εργοδοσίας και συνδικάτου.

Τα συν

Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας θα μπορεί να εφαρμοστεί σε επιχειρήσεις όπου δεν υπάρχει σωματειακή οργάνωση ή μετά από αίτημα εργαζόμενου. Η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει θετική επίπτωση τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις μπορούν να οργανώνουν μέσω της ρύθμισης της διευθέτησης τον χρόνο εργασίας των εργαζομένων τους με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτουν τις αυξημένες λειτουργικές ανάγκες ενός διαστήματος χωρίς να χρειάζεται να έχουν μεγαλύτερο κόστος για υπερωρίες. Από την άλλη, μια εργαζόμενη μητέρα θα μπορεί για κάποιο χρονικό διάστημα να γυρίζει νωρίτερα στο σπίτι της, ένας εργαζόμενος θα μπορεί να δουλεύει περισσότερο 4 ημέρες, αλλά να ξεκουράζεται 3 ή κάποιος άλλος να παίρνει 6 εβδομάδες άδεια τον χρόνο αντί για 4 εβδομάδες άδεια. 

Τα πλην

Το θέμα όμως είναι τι γίνεται εάν δεν τηρηθούν οι όροι της διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Προφανώς, δεν εργαζόμαστε σε μια αγγελικά πλασμένη αγορά εργασίας και άρα το μέτρο μπορεί να καταστρατηγηθεί. Εκεί θα πρέπει να υπάρχουν οι δικλίδες ασφαλείας. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, ως δικλίδα ασφαλείας για την τήρηση της ρύθμισης είναι η ψηφιακή κάρτα του εργαζόμενου, η οποία θα λειτουργεί ακόμη και μέσω ενός app στο κινητό. Ο εργαζόμενος θα μπορεί να δηλώνει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ 2 την ώρα προσέλευσης και την ώρα αποχώρησης. Παρόλα αυτά, στην αρχή, η ψηφιακή κάρτα θα μπορέσει να εισαχθεί στις μεγάλες εταιρείες, όπως η βιομηχανία και οι τράπεζες. Το θέμα είναι πώς θα μπορεί να γίνει έλεγχος της διευθέτησης του χρόνου εργασίας στις μικρότερες επιχειρήσεις. 

Υπερωρίες

Οι υπερωρίες δεν καταργούνται. Είναι εντελώς διαφορετικός μηχανισμός από αυτόν της διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Με τον ένα μηχανισμό (τις υπερωρίες) ο εργαζόμενος μπορεί να δουλέψει παραπάνω ώρες για κάποιες μέρες και να τις πληρωθεί. Και με τον άλλον μηχανισμό (τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας) μπορεί να δουλέψει παραπάνω για κάποιες μέρες και να παίρνει ως αντάλλαγμα ελεύθερες τις Παρασκευές (στην περίπτωση της 4ήμερης εργασίας) ή περισσότερα ρεπό ή παραπάνω άδειες σε περιόδους του χρόνου που επιθυμεί. Οι επιτρεπόμενες υπερωρίες αυξάνονται -από τις 96 ώρες που είναι σήμερα στη βιομηχανία και τις 120 ώρες στους υπόλοιπους κλάδους- στις 150 ώρες το μέγιστο, που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Και σε αυτήν περίπτωση σημαντικό ρόλο θα παίξει η ψηφιακή κάρτα, ώστε να μπορεί να γίνεται έλεγχος των υπερωριών. Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει στις μικρές επιχειρήσεις όπου συναντάται και το μεγαλύτερο ποσοστό αδήλωτης εργασίας.

Απολύσεις 

Μία από τις ενστάσεις της αντιπολίτευσης είναι ότι μέσω του εργασιακού νομοσχεδίου απελευθερώνονται οι απολύσεις. Παρόλα αυτά, στο νομοσχέδιο υπάρχει ειδική διάταξη με έναν διευρυμένο κατάλογο ως προς τους λόγους για τους οποίους απαγορεύεται πλήρως να γίνει μία απόλυση. Πέραν λοιπόν της απαγόρευσης απόλυσης για λόγους καταγωγής, φύλου, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού, συνδικαλιστικής δραστηριότητας κ.ά. προστίθενται και άλλοι λόγοι απαγόρευσης. Για παράδειγμα, θα απαγορεύεται η απόλυση ενός πατέρα για 6 μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού του. Αν εργαζόμενος με τηλεργασία ασκεί το θεσπιζόμενο με το νομοσχέδιο «δικαίωμα της αποσύνδεσης» (δηλαδή δεν εργάζεται πέραν του συμφωνημένου ωραρίου) και ο εργοδότης τον απολύει για αυτόν το λόγο, τότε η απόλυση αυτή καθίσταται αυτομάτως άκυρη.

Κυριακές 

Παράλληλα, διευρύνεται ο κατάλογος των επιχειρήσεων που μπορούν να λειτουργούν και τις Κυριακές. Προστίθενται στη λίστα οι αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδομένων αλλά και οι εξωσχολικές δράσεις, η μηχανογράφηση και οι εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News