ΦΑΓΕ: Aπό την Πατησίων στις ΗΠΑ
Όταν το 1926 ο Αθανάσιος Φιλίππου άνοιγε γαλακτοπωλείο – ζαχαροπλαστείο στην οδό Πατησίων, δύσκολα κάποιος θα φανταζόταν ότι 95 χρόνια μετά, αυτό θα είχε εξελιχθεί σε έναν μεγάλο όμιλο με πωλήσεις πάνω από 500 εκατ. δολάρια, με παραγωγικές μονάδες σε Ελλάδα, ΗΠΑ και πωλήσεις σε 32 χώρες. Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή έπαιξαν οι δύο γιοι του ο Ιωάννης και ο Κυριάκος, ο οποίος τη Δευτέρα, 19 Απριλίου έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών. Ο Ιωάννης, η «καρδιά» της ΦΑΓΕ με έφεση κυρίως στην προώθηση των προϊόντων στην αγορά και ο Κυριάκος, το «μυαλό», ο χημικός μηχανικός ήταν αυτοί που έδωσαν πρώτοι όνομα στο ελληνικό γιαούρτι, λανσάροντας πρώτοι στην αγορά τυποποιημένο επώνυμο γιαούρτι και αυτοί που έκαναν γνωστοί το ελληνικό γιαούρτι στο εξωτερικό ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’80.
Ο Κυριάκος Φιλίππου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939. Μαθήτευσε στο 8ο Γυμνάσιο Αθηνών, κοντά στην Πλατεία Κολιάτσου, όπου γρήγορα παρουσίασε εξαιρετικές επιδόσεις στα μαθηματικά, την φυσική και τη χημεία. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αποφοίτησε από το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Σχεδίασε μηχανολογικά τη σύγχρονη μέθοδο βιομηχανικής παραγωγής γιαουρτιού και πήρε για αυτή του την εφεύρεση δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Έτσι ξεκίνησε η εκπληκτική εκτόξευση της εταιρίας ΦΑΓΕ, από μικρή οικογενειακή βιοτεχνία, στην γνωστή εταιρεία που είναι σήμερα. Το 1954 ο αδερφός του Κυριάκου, Ιωάννης, εισήλθε στην οικογενειακή επιχείρηση που είχε ιδρύσει ο πατέρας τους και συνέβαλε στο να δημιουργηθεί η πρώτη αλυσίδα χονδρικής πώλησης γιαουρτιού. Το 1964 ο Κυριάκος Φιλίππου μαζί με τον αδερφό του Ιωάννη ίδρυσαν στο Γαλάτσι βιοτεχνία παραγωγής γιαουρτιού, ενώ το 1975 η εταιρεία μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις στη Μεταμόρφωση, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.
Ήταν η χρονιά που η ΦΑΓΕ λάνσαρε πρώτη στην ελληνική αγορά τυποποιημένο επώνυμο γιαούρτι, το οποίο έως τότε πωλούνταν χύμα. Το 1983 η ΦΑΓΕ ξεκινά τις εξαγωγές γιαουρτιού σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία, ενώ το 1998 ξεκινά τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, βάζοντας στην ουσία τις βάσεις για τη δημιουργία 10 χρόνια αργότερα παραγωγικής μονάδας στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Με τις εξαγωγές στις ΗΠΑ να φτάνουν το 2004 τους 2.146 τόνους, η εταιρεία είδε σημαντική προοπτική στην αμερικανική αγορά και αποφάσισε τότε να επενδύσει σε παραγωγική μονάδα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Έτσι, τον Φεβρουάριο του 2005 ιδρύθηκε η FAGE USA Dairy Industry Inc. με στόχο τη δημιουργία εργοστασίου παραγωγής γιαουρτιού στο Τζονστάουν, στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Αν και αρχικός στόχος ήταν να επενδυθούν 33 εκατ. δολάρια για τη δημιουργία μονάδας με παραγωγική ικανότητα 6.000 τόνων, η μεγάλη απήχηση που είχε το γιαούρτι ΦΑΓΕ στην αμερικανική αγορά, οδήγησε τη διοίκηση της εταιρείας στο να δώσει εντολή στους μηχανικούς να αυξήσουν την παραγωγική ικανότητα σε 12.000 τόνους και σταδιακά να φτάσει στους 160.000 τόνους που είναι σήμερα. Η λειτουργία του εργοστασίου ξεκίνησε το 2008.
Η επιτυχία της ΦΑΓΕ και του στραγγιστού της γιαουρτιού, το γνωστό μας Total, άνοιξε την όρεξη σε πολλούς ανταγωνιστές της στις ΗΠΑ, οι οποίες λάνσαραν στην αγορά γιαούρτι «ελληνικού τύπου» με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα το Chobani, το Yoplait της General Mills, το Dannon του ομίλου Danone, το Oikos, το Stonyfield. Το ίδιο συνέβη και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου, πάντως, το 2014 έληξε οριστικά με νίκη της ΦΑΓΕ η διαμάχη της με την Chobani για τη χρήση του χαρακτηρισμού «greek yoghurt» (ελληνικό γιαούρτι). Βεβαίως, ο δρόμος για την επιτυχία δεν ήταν πάντα στρωμένος με ροδοπέταλα. Το 2005 η ΦΑΓΕ σημαδεύτηκε από το γεγονός ότι είχαν κυκλοφορήσει στην αγορά σημαντικές ποσότητες μουχλιασμένων γιαουρτιών, λόγω κάποιου προβλήματος στη γραμμή παραγωγής. Την ίδια χρονιά είχε ξεκινήσει να λειτουργεί και το εργοστάσιο παραγωγής φρέσκου γάλακτος στο Αμύνταιο, με την εταιρεία ωστόσο ενάμιση περίπου χρόνο μετά, να αποχωρεί από την κατηγορία του φρέσκου γάλακτος και να συνεχίζει να δραστηριοποιείται στην κατηγορία του γάλακτος υψηλής παστερίωσης και μακράς διαρκείας, καθώς και στο σοκολατούχο γάλα. Το 2015 αποφάσισε να αποχωρήσει εντελώς από την αγορά του γάλακτος θεωρώντας την εν λόγω δραστηριότητα εξαιρετικά μη κερδοφόρα.
Τρία χρόνια πριν, το 2012, όταν η ελληνική οικονομία ήταν στην πιο βαθιά κρίση η εταιρεία μεταφέρει την έδρα της στο Λουξεμβούργο. Εκεί ανακοίνωσε το 2016 ότι πρόκειται να κατασκευάσει μονάδα παραγωγής γιαουρτιού, σχέδιο, ωστόσο, που τελικώς «ναυάγησε».
Φέτος, ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα για την οικονομική χρήση του 2020, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε νέα μονάδα παραγωγής γιαουρτιού στη Δυτική Ευρώπη. Πρόκειται για επένδυση ύψους περίπου 170 εκατ. δολαρίων και αναμένεται να προσθέσει στην παραγωγική ικανότητα της ΦΑΓΕ περί τους 40.000 τόνους ετησίως.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘2000 τα ηνία της ΦΑΓΕ κρατούν οι γιοι του Ιωάννη και του Κυριάκου Φιλίππου, Αθανάσιος Φιλίππου και Αθανάσιος – Κύρος Φιλίππου.
Οι άλλες επιχειρήσεις του Κυριάκου Φιλίππου
Ο Κυριάκος Φιλίππου δεν περιορίστηκε επιχειρηματικά στη ΦΑΓΕ. Το 1987 εξαγόρασε την Ελληνική Εταιρεία Μπισκότων ΑΒΕΕ, μια εταιρεία που προήλθε από την απόσχιση του κλάδου παραγωγής και εμπορίας καταναλωτικών αγαθών της «Αλλατίνη» και συνέχισε να αναπτύσσει τα προϊόντα τελικού καταναλωτή με το σήμα «Αλλατίνη». Το 1988 αποκτά πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της βιομηχανίας παρασκευής φρυγανιών Elite, το 1991 εξαγοράζει την αρτοβιομηχανία Κρις Κρις και στην ουσία δημιουργείται ο μεγάλος όμιλος της ELBISCO που το 1994 εισήλθε και στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Το 1995 εξαγοράζει την αρτοβιομηχανία «Ν. Βοσινάκης ΑΒΕΕ», το 2001 την πλειοψηφία της Zitoluks Skopje, της μεγαλύτερης αρτοβιομηχανίας της Βόρειας Μακεδονίας, ενώ την ίδια χρονιά απέκτησε συμμετοχή στην εταιρεία «Μόρνος», τη μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία συσκευασίας. Το 2012 η Elbisco βγήκε από το Χρηματιστήριο Αθηνών.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
