Επικίνδυνο το «στοκ» των απολύσεων – Ποιο είναι το σχέδιο για την ανεργία
Η Ελλάδα να κατάφερε να δείξει το 2020 αντοχές στο επίπεδο της απασχόλησης, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕUROSTAT οι απώλειες για το σύνολο του χρόνου βρίσκονται κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Προφανώς και η αγορά απασχόλησης συγκρατήθηκε λόγω των μέτρων στήριξης της αγοράς εργασίας ύψους 6,4 δισ. ευρώ μέσα στο 2020. Με μέτρα όπως οι αναστολές, το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ αλλά και επιδόματα που δόθηκαν σε καλλιτέχνες, επιστήμονες, εργαζόμενους στον τουρισμό η Ελλάδα κατάφερε να υψώσει τοίχος στην ανεργία.
Με βάση μάλιστα τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας η Ελλάδα είχε το τέταρτο τρίμηνο του χρόνου, μείωση της απασχόλησης κατά 1,5% όταν ο μέσος όρος της μείωσης στην Ευρώπη ήταν 1,9%. Μάλιστα χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία τα πήγαν χειρότερα από την Ελλάδα. Στην Ισπανία η μείωση της απασχόλησης το τέταρτο τρίμηνο ήταν 4,2% ενώ στην Ιταλία 1,8%.
Mήπως όμως τελικά οι απολύσεις που δεν έγιναν μέσα στο 2020 στους ρυθμούς που γίνονται κάθε χρόνο υπό φυσιολογικές συνθήκες στην οικονομία έρθουν μπούμερανγκ την ώρα που η χώρα θα προσπαθεί να ανακάμψει; Με άλλα λόγια μήπως αυτό το στοκ των απολύσεων έρθει να προστεθεί στις ούτως η άλλως απολύσεις που περιμένουμε όταν η οικονομία θα αρχίσει να ξεκλειδώνει; Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κατά την ανακοίνωση των μέτρων δήλωσε πως έχουμε ένα από τα καλύτερα αποτελέσματα στην Ευρώπη από πλευράς ανεργίας και, για την ώρα, περιορισμένο αριθμό επιχειρήσεων που έκλεισαν, με βάση τα στοιχεία του ΓΕΜΗ. Κάτι που δεν σημαίνει, δυστυχώς, ότι μετά τη λήξη των lockdown δεν θα έχουμε τις αναπόφευκτες επιπτώσεις κατά τη μεταβατική περίοδο προσαρμογής των επιχειρήσεων στη νέα πραγματικότητα, οι οποίες όμως θα περιορίζονται όσο η ανάκαμψη θα αποκτά πρόσθετη δυναμική.
Κάθε χρόνο υπό φυσιολογικές συνθήκες ο μέσος όρος των απολύσεων που γίνονται μέσα σε μια χρονιά είναι περίπου 1.500.000. Βάσει των στοιχείων του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, το 2017 συγκεκριμένα έγιναν 1.281.388 απολύσεις. Το 2018 έγιναν 1.552.874 απολύσεις. Το 2019 πάλι έγιναν 1,673.108 απολύσεις ενώ το 2020 οι απολύσεις περιορίστηκαν στις 1.142.043. Προφανώς και υπήρξε περιορισμός των απολύσεων λόγω των μέτρων στήριξης καθώς όλα τα μέτρα ενίσχυσης κούμπωναν με ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας. Τα στοιχεία δείχνουν πως περίπου 400.000 θέσεις εργασίας που σε κανονικές συνθήκες θα είχαν γίνει απολύσεις προστατεύθηκαν. Ουσιαστικά οι απολύσεις πάγωσαν. Το ερώτημα βέβαια είναι εάν αυτές οι θέσεις εργασίας που προστατεύθηκαν όλο αυτό το διάστημα κινδυνεύουν να γίνουν απολύσεις αμέσως το επόμενο διάστημα. Το χειρότερο σενάριο βέβαια είναι εάν το στοκ αυτών των αναγκαστικά αναβαλλόμενων απολύσεων έρθει να προστεθεί στις απολύσεις που αναμένονται κατά την επαναλειτουργία της οικονομίας.
Ποια είναι τα όπλα είναι διαθέσιμα στη μάχη της ανεργίας
Βασικό κύριο μέτρο για την στήριξη της αγοράς εργασίας οι αναστολές. Βέβαια για τον μήνα Μάρτιο το τοπίο των αναστολών είναι διαφορετικό καθώς για τους πληττόμενους ΚΑΔ υπάρχει ο κοφτής του τζίρου για όσες επιχειρήσεις έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν την 1η Ιανουαρίου 2018.Τον Απρίλιο εάν αρχίσει να λειτουργεί η οικονομία τα κριτήρια θα αρχίσουν να γίνονται αυστηρότερα ενώ όσο περισσότερο διευρύνεται το άνοιγμα της οικονομίας τόσο το μέτρο των αναστολών θα «ξεθωριάζει».
Άλλο ένα μέτρο που συντήρησε τις θέσεις εργασίας είναι ο μηχανισμός ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ μέσω του οποίου ναι μεν μειώνεται ο χρόνος που απασχολείται ο εργαζόμενος αλλά το κράτος επιδοτεί το 60% της απώλειας του μισθού του εργαζόμενου και το 100% των εισφορών που υπολείπονται. Το πρόγραμμα είναι σίγουρο πλέον πως θα συνεχίσει σε κάθε περίπτωση να ισχύει και τους επόμενους μήνες.
Μετά την εξαγγελία των νέων μέτρων στήριξης προστέθηκε άλλο ένα νέο σχήμα μέσω του οποίου θα μπορεί να γίνει η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας, αυτό του πιστωτικού υπολοίπου. Το πιστωτικό υπόλοιπο ή με μια άλλη ονομασία κουπόνια θα μπορεί να τα πάρει κάποιος είτε μέσω της επιστρεπτέας είτε μέσω των πάγιων δαπανών. Μέσω αυτού του προγράμματος υπάρχει ουσιαστικά επιδότηση του μη μισθολογικού κόστους στις επιχειρήσεις. Τα πρώτα πιστωτικά υπόλοιπα αναμένονται να εκδοθούν στο τέλος Μάιου και βέβαια μέσω αυτού του μέτρου το δίχτυ ασφαλείας απλώνεται πολύ πιο μακριά καθώς υπάρχει ρήτρα μη απολύσεων έως τις 31/12/2021
Βέβαια όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εργασίας στο «MR» τουλάχιστον στο επίπεδο των ασφαλιστικών εισφορών ανάλογα και με την εξέλιξη της πανδημίας θα εξετασθούν και άλλα προγράμματα που θα επιδοτούν το μη μισθολογικό κόστος όπως για παράδειγμα κλαδικά προγράμματα ή προγράμματα κατάρτισης που θα συνδέονται με την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών.
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News