Χρ. Σταϊκούρας: Επείγον το ζήτημα της μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού – Οι προκλήσεις

Χρονιά-πρόκληση για την οικονομία γενικά, αλλά και ειδικότερα για την κοινωνική ασφάλιση χαρακτήρισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας το 2021, σημειώνοντας πως η παρούσα συγκυρία αποτελεί την καλύτερη αφορμή για την προώθηση αλλαγών που είναι αναγκαίες για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού.

Ειδικότερα, σε χαιρετισμό που απηύθυνε στο 2^ο Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης ο κ. Σταϊκούρας επισήμανε πως το ασφαλιστικό είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα, που μεταξύ άλλων συμπλέκεται άμεσα με το δημογραφικό «ίσως τη σημαντικότερη πρόκληση που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η χώρα μας μεσο-μακροπρόθεσμα» όπως είπε. Ανέφερε ακόμη πως ένα από τα «αγκάθια» του ασφαλιστικού είναι η αδήλωτη ή η πλημμελώς δηλωμένη εργασία.

Ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε πως «ακόμα και εν μέσω της παρατεταμένης ακραίας αβεβαιότητας λόγω του κορωνοϊού» η κυβέρνηση «πραγματοποιεί διαδοχικές παρεμβάσεις μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης, ώστε να βελτιωθεί, να ενισχυθεί το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, να μειωθεί το μη μισθολογικό κόστος της εργασίας και να περιορισθεί η διόγκωση των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών».

Προσεγγίζοντας ολιστικά το ζήτημα του ασφαλιστικού, δρομολογούνται – όπως είπε – πολιτικές παροχής κινήτρων για την ενίσχυση και του κεφαλαιοποιητικού συστήματος, διασφαλίζοντας παράλληλα ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα, με καθολικό και υποχρεωτικό χαρακτήρα.

«Η πανδημία ενέσκηψε στη χώρα μας μόλις είχε υλοποιηθεί μια σημαντική ασφαλιστική μεταρρύθμιση, που σε συνδυασμό με τις παρεμβάσεις της τελευταίας δεκαετίας, βελτίωσε σημαντικά τους δείκτες μακροχρόνιας βιωσιμότητας και επάρκειας του ασφαλιστικού μας συστήματος, οδηγώντας το σε σταθερότητα» συνέχισε ο κ. Σταϊκούρας, για να συμπληρώσει πως «παρά τα βήματα προόδου ως προς τον εξορθολογισμό και τον εκσυγχρονισμό του, πολυάριθμες και σημαντικές προκλήσεις παραμένουν στο συνταξιοδοτικό σύστημα».

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, οι προκλήσεις συνοψίζονται στις κάτωθι:

1^ον. Το υφιστάμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, ως διανεμητικό, είναι εξαιρετικά εκτεθειμένο στον «δημογραφικό κίνδυνο», όπου λόγω της γήρανσης του πληθυσμού μειώνεται συνεχώς η αναλογία των οικονομικά ενεργών πολιτών προς τους συνταξιούχους.

2^ον. Το υφιστάμενο σύστημα δεν λειτουργεί ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας. Αντίθετα, θέτει αντικίνητρα τόσο στην εργασία, όσο και στην αποταμίευση και τις επενδύσεις.

3^ον. Το υφιστάμενο σύστημα δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στις νεότερες γενιές και δημιουργεί κίνητρα για στροφή στην «γκρίζα» οικονομία, καθώς είναι διάχυτο το κλίμα αβεβαιότητας και ανησυχίας στους νέους για το εάν θα καταφέρουν να πάρουν σύνταξη.

«Οι παραπάνω προκλήσεις, σε συνδυασμό με τις έντονες δημοσιονομικές πιέσεις που δέχεται εδώ και αρκετές δεκαετίες το συνταξιοδοτικό μας συστήματα και οι οποίες επιτείνονται λόγω της πανδημίας, καθιστούν εκ νέου επίκαιρο και επείγον το ζήτημα της μεταρρύθμισής του ώστε αυτό να προσαρμοστεί στις δημογραφικές τάσεις, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την επάρκεια των συντάξεων, τη βιωσιμότητα και τη δημοσιονομική ισορροπία» τόνισε ο κ. Σταϊκούρας.

Όπως παρατήρησε ο εμπλουτισμός του τρέχοντος συστήματος με κεφαλαιοποιητικά στοιχεία, θα οδηγήσει σε μια διαπυλωνική στήριξη του συνταξιοδοτικού συστήματος, «με πολλαπλές θετικές συνέπειες» όπως:

• αντιμετώπιση και επιμερισμό του δημογραφικού κινδύνου,
• εισαγωγή ισχυρών κινήτρων αποτροπής της αδήλωτης εργασίας,
• μεγαλύτερη διασπορά ρίσκου, και, επομένως διαχρονικά μεγαλύτερη ασφάλεια για τις συντάξεις,
• ενίσχυση της οικονομικής μεγέθυνσης,
• εμπέδωση του αισθήματος κοινωνικής δικαιοσύνης.

Σε ό,τι αφορά την επαγγελματική ασφάλιση ο κ. Σταϊκούρας είπε πως παρότι έχει θεσμοθετηθεί από το 2002, δεν έχει καταφέρει να καθιερωθεί στη συνείδηση των ασφαλισμένων ως λύση για συμπληρωματική συνταξιοδοτική παροχή, γεγονός που αντανακλάται στην αξία των περιουσιακών στοιχείων των Επαγγελματικών Ταμείων της χώρας μας, σε σχέση με το ΑΕΠ της, η οποία διαμορφώνεται μόλις στο 0,8% το 2019.

Εντούτοις, όπως έσπευσε να προσθέσει, παρότι η αγορά παραμένει ρηχή και μικρή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια ανάπτυξής της την τελευταία πενταετία, καθώς καταγράφεται μια σταθερά ανοδική πορεία του κλάδου, με αύξηση της συνολικής αξίας του ενεργητικού των εν λειτουργία Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης της τάξης του 45,8%. Παράλληλα, η μέση ετήσια απόδοση των Ελληνικών Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης διαμορφώθηκε στο 4,7% την περίοδο 2011-2019, έναντι 4,9% που ήταν ο μέσος όρος απόδοσης των αντίστοιχων ευρωπαϊκών ταμείων.

Αναφερόμενος στην ιδιωτική ασφάλιση παρατήρησε πως κατά το παρελθόν υπήρχαν προβλήματα στον κλάδο, που έβλαψαν την εικόνα και την φήμη της αγοράς, και υπονόμευσαν την ήδη χαμηλή ασφαλιστική συνείδηση των πολιτών. Ωστόσο, όπως είπε, σήμερα ο κλάδος φαίνεται να έχει απομακρυνθεί από τις αστοχίες του παρελθόντος. «Έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας του, με την εφαρμογή του κανονιστικού πανευρωπαϊκού πλαισίου Solvency II και την αυστηρή εποπτεία από την ΤτΕ. Το στοίχημα, πλέον, είναι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στις ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς αυτή αποτελεί στοιχείο-κλειδί για να μπορέσει να αναπτυχθεί η ασφαλιστική αγορά, να διεισδύσει στην κοινωνία και να διαδραματίσει τον ρόλο που της αναλογεί στην εθνική οικονομία» υπογράμμισε.

moneyreview.gr

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News