Οι τάσεις… φυγής από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα και η «γραμμή άμυνας» της εφορίας

Μετά την έκδοση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων και την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης εκατοντάδων χιλιάδων αυτοαπασχολούμενων, τα τηλέφωνα των λογιστικών γραφείων έχουν πάρει και πάλι φωτιά. Χάνοντας το δικαίωμα στις… ζημιές, πολλοί εξετάζουν το ενδεχόμενο να το ανακτήσουν συνεχίζοντας να ασκούν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα όχι μέσω ατομικής επιχείρησης -για τις οποίες εφαρμόζονται αυτόματα τα ελάχιστα τεκμαρτά εισοδήματα- αλλά μέσω μιας προσωπικής εταιρείας ή μιας ΙΚΕ.

Ποιο είναι ουσιαστικό το επιχείρημα; Η προσωπική εταιρεία και η ΙΚΕ, φορολογούν τα κέρδη με οριζόντιο συντελεστή 22%. Αυτός ο συντελεστής βγάζει περισσότερο φόρο για όσους επαγγελματίες έχουν κέρδη κάτω των 35-40.000 ευρώ. Όμως, στις ΟΕ και στις ΙΚΕ, δεν εφαρμόζονται απευθείας οι διατάξεις του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος. Κάτι που σημαίνει ότι αν προκύπτουν ζημιές, δεν καταλογίζεται και φόρος και επί του φόρου δεν επιβάλλεται και προκαταβολή για την επόμενη χρονιά. Αυτό και μόνο φαντάζει πολύ… δελεαστικό για όσους βρέθηκαν να αντιμετωπίζουν το «θεωρητικό κέρδος» του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος.

Για όσους αποφασίσουν να προχωρήσουν στην μετατροπή της εταιρείας σε προσωπική από ατομική ακριβώς γι’ αυτό το λόγο (σ.σ αν τα κέρδη είναι υψηλότερα των 35-40.000 ευρώ, η μετατροπή ενδείκνυται ούτως ή άλλως ενώ δεν τίθεται θέμα εφαρμογής ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος σε τέτοια επίπεδα κερδοφορίας) θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η «γραμμή άμυνας» που έχει νομοθετήσει το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να κλείσει την κερκόπορτα διαφυγής από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα. Το άρθρο 19 ορίζει:

«Μετά από τη διενέργεια ελέγχου σύμφωνα με το άρθρο 23 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ. -ν. 4987/2022, Α’ 206) δύναται να επιβληθεί φόρος εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας σε φυσικό πρόσωπο που έχει ασκήσει ατομική επιχείρηση της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α’ 251), και, μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος, έχει διακόψει την επιχειρηματική του δραστηριότητα και συμμετέχει ως μοναδικός μέτοχος ή εταίρος σε μονοπρόσωπη εταιρεία που ασκεί την ίδια επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο φόρος της παρούσας αντιστοιχεί στον φόρο που θα επιβαλλόταν στο φυσικό πρόσωπο επί του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τα άρθρα 28Α έως 28Δ, σε συνδυασμό με την παρ. 3 του παρόντος, και δύναται να επιβληθεί, εφόσον από τον έλεγχο διαπιστωθούν τα εξής:

α) το φυσικό πρόσωπο συμμετέχει ως μοναδικός εταίρος ή μέτοχος σε μονοπρόσωπη εταιρεία, η οποία ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα που ταυτίζεται, ως προς τον Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) δεύτερου βαθμού, με την επιχειρηματική δραστηριότητα που ασκούσε το φυσικό πρόσωπο πριν από τη διακοπή των εργασιών του, και

β) το ποσό του φόρου εισοδήματος που αναλογεί στα κέρδη του νομικού προσώπου, αθροιζόμενο προς τον φόρο που θα επιβαλλόταν στα μερίσματα, αν διανέμονταν το σύνολο των κερδών, υπολείπεται του ελάχιστου φόρου που θα επιβαλλόταν για το φυσικό πρόσωπο από την εφαρμογή των άρθρων 28Α ως 28Δ, αν εξακολουθούσε να ασκεί υπό τη μορφή ατομικής επιχείρησης την επιχειρηματική δραστηριότητα που ασκούσε στο παρελθόν και η οποία ταυτίζεται με την επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας».

Ο νόμος ορίζει ξεκάθαρα ότι μπαίνουν στο στόχαστρο οι μετατροπές σε μονοπρόσωπες εταιρείες. Πολλοί θα σκεφτούν ότι μια μετατροπή σε ομόρρυθμη εταιρεία στην οποία θα υπάρχει και μια μειοψηφική συμμετοχή της τάξεως του 5-10% από κάποιο συγγενικό πρόσωπο, αυτομάτως θα εξαιρεί από την διαδικασία που προβλέπει ο νόμος. Διατυπώνεται όμως και η άποψη ότι μια τέτοια είδους κοινή συμμετοχή (με μειοψηφικό ποσοστό κάποιου συγγενικού προσώπου) μπορεί να εκληφθεί από τις φορολογικές αρχές ως  «τεχνική διευθέτηση με στόχο την αποφυγή των τεκμηρίων» και τελικά να οδηγήσει στην έξτρα φορολόγηση που περιγράφει το άρθρο. Στο… πεδίο ακόμη δεν υπάρχουν παραδείγματα καθώς ο νόμος τώρα θα εφαρμοστεί στην πράξη. Τόσο η έκταση που θα πάρει το φαινόμενο των μετατροπών από ατομικές εταιρείες σε προσωπικές όσο και ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσουν οι φορολογικές αρχές, θα έχει τεράστιο ενδιαφέρον. 

Διαβάστε επίσης: 

Αλλαγές στη φορολόγηση των επαγγελματιών – «Γλυκαντικά» στο τεκμαρτό

Τι αλλάζει από το 2025 για επαγγελματίες και επιχειρήσεις

Στις 2.000 ο μέσος φόρος για τους ελεύθερους επαγγελματίες

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News