Βρετανία: Οι κάλπες στήνονται πάνω στην οικονομία
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Rishi Sunak στάθηκε χθες στη βροχή για να κηρύξει πρόωρες εκλογές και να ανοίξει μια προεκλογική περίοδο – εξπρές, διάρκειας μόλις έξι εβδομάδων. Πρόκειται ξεκάθαρα για ένα ρίσκο, καθώς πολλοί μέσα στο κόμμα του ήλπιζαν ότι θα έχουν μήνες για να προετοιμαστούν, όμως ο Sunak ποντάρει στην πεποίθηση ότι η κατάσταση της βρετανικής οικονομίας θα βελτιωθεί περαιτέρω. Ο ηγέτης των Εργατικών και φαβορί για την Downing Street, Keir Starmer, από την πλευρά του, θα ισχυριστεί ότι η επόμενη κυβέρνηση θα κληρονομήσει τη χειρότερη οικονομία από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η μάχη των εκλογών της 4ης Ιουλίου θα κριθεί ανάμεσα στην τροχιά της ανάπτυξης και του επιπέδου διαβίωσης και το πού βρίσκεται η βρετανική οικονομία τώρα.
Πάντως, τα πράγματα αρχίζουν να φαίνονται καλύτερα για την βρετανική οικονομία, διαπιστώνει το Bloomberg. Η περσινή ήπια ύφεση έχει τελειώσει, το ΑΕΠ εμφανίζει ισχυρή αύξηση και ο πληθωρισμός είναι περίπου στον στόχο της κεντρικής τράπεζας για 2%.
Η ανεργία είναι χαμηλή, οι μισθολογικές αυξήσεις υπερβαίνουν τον πληθωρισμό για 10 μήνες και οι εργαζόμενοι νιώθουν τα οφέλη από τις μειώσεις φόρων ύψους 20 δισ. λιρών. Την Τετάρτη, ο Sunak είπε ότι ο πληθωρισμός «έχει επιστρέψει σε φυσιολογικά επίπεδα» και «έρχονται καλύτερες μέρες».
Η απάντηση των Εργατικών είναι ότι μπορεί οι πραγματικοί μισθοί να αυξάνονται, αλλά παραμένουν χαμηλότεροι από τα επίπεδα όπου βρίσκονταν πριν από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση, κάτι που σημαίνει ότι οι σημερινοί μισθοί αγοράζουν λιγότερα από ό,τι το 2007. Οι τιμές είναι σχεδόν 25% υψηλότερες σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι 0,7% χαμηλότερο σε σχέση με πριν από ένα χρόνο.
Παρότι το κόμμα των Συντηρητικών επέκρινε παλιά τους Εργατικούς ότι παίρνουν τα χρήματα των πολιτών, τα φορολογικά βάρη οδεύουν προς τα υψηλά 70 ετών, παρά τις μειώσεις φόρων του υπουργού Οικονομικών Jeremy Hunt.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Hunt παραδέχθηκε ότι τα επίπεδα διαβίωσης έχουν υποχωρήσει από τις τελευταίες εκλογές του 2019, όταν ο Boris Johnson θριάμβευσε με την υπόσχεσή του να τελειώνει με το Brexit («Get Brexit Done») και την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Οι Συντηρητικοί προσπαθούν να χτίσουν momentum χρησιμοποιώντας τα τελευταία οικονομικά στοιχεία για να διαμορφώσουν ένα αφήγημα. Αλλά θα είναι μια πραγματική πρόκληση», λέει στο Bloomberg η Kate Dommett, καθηγήτρια στο University of Sheffield.
Υπάρχουν ακόμα θέματα που δεν έχουν επιλυθεί σχετικά με το Brexit, θεσμοί όπως το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) και το βρετανικό σύστημα πανεπιστημίων δέχονται πιέσεις και η μετανάστευση παραμένει ένα βασικό ζήτημα, εν μέσω διαφωνιών για τη διαχείριση των αιτούντων άσυλο. Όμως, το μεγαλύτερο ζήτημα για τις εκλογές είναι το επίπεδο διαβίωσης και οι δύο αντίπαλες πλευρές θα φέρουν την οικονομία στο επίκεντρο της ατζέντας τους.
«Η οικονομική σταθερότητα είναι η βάση της όποιας μελλοντικής επιτυχίας. Τώρα είναι η στιγμή για την Βρετανία να διαλέξει το μέλλον της. Να αποφασίσουμε εάν θέλουμε να συνεχίσουμε την πρόοδο που έχουμε κάνει ή να κινδυνεύσουμε να επιστρέψουμε στο σημείο μηδέν, χωρίς σχέδιο, χωρίς βεβαιότητα», είπε ο Sunak.
Από την πλευρά τους, οι Εργατικοί, που προηγούνται στις δημοσκοπήσεις με πάνω από 20 ποσοστιαίες μονάδες, κινούνται εκ του ασφαλούς. Το δημοσιονομικό τους σχέδιο είναι σχεδόν ίδιο με εκείνο της κυβέρνησης, ενώ το κόμμα έχει υποστηρίξει τις μειώσεις φόρων του Hunt. Άλλες πολιτικές που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη μοιάζουν βγαλμένες από το πρόγραμμα των Torries, γράφει το Bloomberg.
«Οι αγορές και οι ξένες επιχειρήσεις θα είναι εξαιρετικά χαλαρές με την προοπτική μιας αλλαγής σε μια κυβέρνηση των Εργατικών», λέει ο Michael Saunders, πρώην αξιωματούχος της Τράπεζας της Αγγλίας. «Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι οι Εργατικοί αντιμετωπίζονται σαν ένα μετριοπαθές κεντρώο κόμμα. Και επίσης, γιατί οι Συντηρητικοί έχουν χάσει το προηγούμενο επιχείρημά τους ότι είναι το κόμμα της οικονομικής δεινότητας, έπειτα από την χαοτική περίοδο των τελευταίων ετών».
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο παραδοσιακός τρόπος σκέψης έχει αντιστραφεί, σε μεγάλο βαθμό λόγω του σοκ που προκάλεσε στις αγορές η Liz Truss κατά την σύντομη θητεία της στην πρωθυπουργία, πριν από δύο χρόνια. Πλέον, ο κόσμος εμπιστεύεται περισσότερο τους Εργατικούς στα θέματα της οικονομίας.
Οι επενδυτές προτιμούν τη βεβαιότητα, με το χρηματιστήριο να τείνει να τα πηγαίνει καλύτερα «όταν το εκλογικό αποτέλεσμα είναι εύκολα προβλέψιμο και όχι πολύ οριακό», λέει στο Bloomberg ο Neil Wilson, αναλυτής της Finalto.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση επενδυτών που πραγματοποίησε το πρακτορείο, μια κυβέρνηση των Εργατικών θα ήταν το καλύτερο αποτέλεσμα για τις μετοχές και τη λίρα.
Ο Sunak βρέθηκε αντιμέτωπος με δύσκολες καταστάσεις. Αφότου έγινε υπουργός Οικονομικών, το 2020, στήριξε τη βρετανική οικονομία πρώτα κατά τη διάρκεια της πανδημίας και μετά στην κρίση ακρίβειας, με αποτέλεσμα το βρετανικό χρέος να φτάσει σχεδόν στο 100% του ΑΕΠ. Ο πληθωρισμός άγγιξε το υψηλό 40 ετών και τα επιτόκια αυξήθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008.
Το υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, σε συνδυασμό με την αδύναμη ανάπτυξη, απαιτούν αύξηση των φόρων και μείωση των δαπανών. Το ΔΝΤ υπολογίζει ότι απαιτούνται περικοπές 30 δισ. λιρών, κάτι που ωστόσο είναι δύσκολο, έπειτα και από την προηγούμενη λιτότητα.
Και τα δύο κόμματα δίνουν την ίδια λύση για τα οικονομικά προβλήματα της χώρας: Υψηλότερη ανάπτυξη. Και βέβαια, ισχυρίζονται ότι οι φιλοδοξίες του αντιπάλου τους είναι δημοσιονομικά ανέφικτες.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
Βρετανία: Εκλογές την 4η Ιουλίου ανακοίνωσε ο Σούνακ
Βρετανία: Με 18% προηγούνται οι Εργατικοί έναντι των Τόρις
Βρετανία: Αυξάνεται η μεταβλητότητα για τη στερλίνα μετά την ανακοίνωση των εκλογών
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
