ING: Πώς η Ελλάδα ανέκτησε την ανταγωνιστικότητά της – Ανατροπή στην Ευρωζώνη
Ανατροπή του σκηνικού της ανταγωνιστικότητας στην Ευρωζώνη, με τις χώρες του Βορρά να χάνουν το πλεονέκτημα που είχαν από την δημιουργία του ευρώ, διαπιστώνει η ING. Οι αναλυτές του επενδυτικού οίκου μιλούν για σημαντική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην Ελλάδα και τις άλλες οικονομίες της περιφέρειας, έστω και εάν αυτή επιτεύχθηκε μέσω μιας επώδυνης προσαρμογής. Και καθώς ο Νότος ξεπερνά πλέον τον Βορρά σε αύξηση των εξαγωγών, το οικονομικό μοντέλο πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν χώρες όπως η Γερμανία τίθεται σε αμφισβήτηση, ενώ η Ευρωζώνη επιτυγχάνει μια υγιή εξισορρόπηση.
Η ING εντοπίζει το πρόβλημα της χαμένης ανταγωνιστικότητας των οικονομιών του Νότου από την πρώτη κιόλας δεκαετία του κοινού νομίσματος, όταν μεγάλες εισροές κεφαλαίων στην περιφέρεια οδήγησαν σε μη παραγωγικές επενδύσεις. Η αύξηση της παραγωγικότητας ήταν πρακτικά ανύπαρκτη στην Ιταλία και την Ισπανία, καθώς οι μισθοί αυξάνονταν εξίσου γρήγορα ή και γρηγορότερα από ό,τι στις χώρες του Βορρά.
Την εποχή εκείνη, η Ελλάδα σημείωσε σημαντική βελτίωση της παραγωγικότητάς της, αλλά η αύξηση των μισθών ήταν τέτοια ώστε τα οφέλη από την αύξηση της παραγωγικότητας εξουδετερώθηκαν, εξηγούν οι αναλυτές. Αυτό οδήγησε σε σημαντικό χάσμα στο εργατικό κόστος σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Βέβαια, υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, καθώς ήδη τότε υπήρχαν επικρίσεις σε βάρος χωρών όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, οι οποίες εμφάνιζαν υψηλά εμπορικά πλεονάσματα, αλλά την ίδια στιγμή κρατούσαν περιορισμένη την εσωτερική ζήτηση, δυσκολεύοντας την προσαρμογή των χωρών του Νότου.
Με το ξέσπασμα της κρίσης χρέους, οι χώρες της περιφέρειας οδηγήθηκαν σε μια αναγκαστική και επώδυνη διαδικασία εσωτερικής υποτίμησης που στις περισσότερες περιπτώσεις είχε ως αποτέλεσμα μια παρατεταμένη ύφεση και υψηλή ανεργία.
«Ενώ δεν θα ισχυριζόμασταν ότι αυτή είναι η προτιμώμενη γιατρειά για τις δομικά προβληματικές χώρες, το αποτέλεσμα ήταν ορατό στο τέλος», σημειώνουν οι αναλυτές της ING. Το μεγάλο χάσμα που είχε δημιουργηθεί στο σχετικό εργατικό κόστος πριν από την κρίση, πλέον είχε κλείσει.
Η επώδυνη προσαρμογή απέφερε καρπούς, αφότου τη δεκαετία του 2010 ο ρυθμός αύξησης των μισθών μειώθηκε αισθητά στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία, ενώ έγινε αρνητικός στην Ελλάδα. Μπορεί η παραγωγικότητα να επιβραδύνθηκε στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης στο διάστημα αυτό, λόγω των χαμηλών επενδύσεων, αλλά η Ισπανία και η Πορτογαλία κατάφεραν να έχουν ισχυρότερη αύξηση της παραγωγικότητας από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Στη μεταπανδημική περίοδο, η αύξηση του εργατικού κόστους επιταχύνθηκε στις χώρες του Βορρά, λόγω του υψηλού πληθωρισμού και της έλλειψης εργατικού δυναμικού.
Αντίθετα, η Ιρλανδία και η Ελλάδα είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι εξαγωγικές υπερδυνάμεις του Βορρά βλέπουν τα τελευταία χρόνια τις υπόλοιπες χώρες να τις ξεπερνούν. Ασφαλώς όχι σε απόλυτα ποσά, αλλά ο ρυθμός των εξαγωγών στη Γερμανία και την Ολλανδία είναι χαμηλότερος από ό,τι στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ελλάδα και την Ιταλία, διαπιστώνει η ING.
Επιπλέον, οι βιομηχανικές επιχειρήσεις στον Νότο είναι πιο αισιόδοξες για την ανταγωνιστικότητά τους και βλέπουν την αύξηση των εξαγωγών τους να βελτιώνεται.
Σε αυτό συμβάλλουν και οι επενδύσεις, οι οποίες μετά την πανδημία ακολουθούν ένα παρόμοιο μοτίβο και αναμένεται να βελτιωθούν περαιτέρω στις χώρες του Νότου, με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Τι σημαίνει για την Ευρωζώνη
Όπως σημειώνει η ING, πρόκειται για καλά νέα σε ό,τι αφορά τις ανισορροπίες στην Ευρωζώνη, καθώς οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε πιο ομοιόμορφες επιδόσεις μεταξύ των χωρών.
Βέβαια, το ιδανικό σενάριο θα ήταν εάν η παραγωγικότητα στον Βορρά δεν είχε υποχωρήσει, αλλά η προσαρμογή ήταν αποτέλεσμα κυρίως της ταχύτερης αύξησης των μισθών στον Βορρά και της ταχύτερης αύξησης της παραγωγικότητας στον Νότο.
«Σε αυτό το σημείο, μοιάζει περισσότερο με μία κούρσα προς τα κάτω σε ό,τι αφορά τις δομικές επιδόσεις, κάτι που δεν βοηθά την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης σε παγκόσμια κλίμακα», τονίζουν οι αναλυτές.
Και την ώρα που η Γερμανία θεωρείται και πάλι «ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης», οι ανησυχίες για την ανταγωνιστικότητα του εργατικού της κόστους προστίθενται στις ανησυχίες για το μοντέλο ανάπτυξής της, καταλήγει η ING.
Διαβάστε επίσης:
Economist για Ελλάδα: Η μεγαλύτερη βελτίωση στο επιχειρηματικό περιβάλλον
Ανταγωνιστικότητα Ε.Ε.: Τα δυνατά σημεία της – Που υστερεί
Βαθμολογία κάτω από τη βάση στην ανταγωνιστικότητα
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
