Eurasia Group: Πώς η Γερμανία απέκτησε δημοσιονομική «τρύπα» 50 δισ. ευρώ

Τέλος δίνεται στις 2 Φεβρουαρίου στο τελευταίο επεισόδιο της δημοσιονομικής κρίσης που ξέσπασε στη Γερμανία, καθώς ο προϋπολογισμός του 2024 ψηφίζεται από την Άνω Βουλή. Όμως, όπως προειδοποιεί η Eurasia Group, τα βλέμματα στρέφονται ήδη στον προϋπολογισμό του 2025, ο οποίος θα είναι ακόμα δυσκολότερος από τον φετινό.

Και αυτό γιατί οι πρώτες εκτιμήσεις στο Βερολίνο μιλούν για δημοσιονομική «τρύπα» 50 δισ. ευρώ, η οποία θα πρέπει να κλείσει πριν να παρουσιαστεί ένας προϋπολογισμός σύμφωνος με τους κανόνες.

Το νούμερο αυτό μπορεί να είναι μια πρώτη εκτίμηση, όμως αποτυπώνει το βάθος των δομικών δημοσιονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Γερμανία, σημειώνει ο αναλυτής της Eurasia Group, Jan Techau. Και προειδοποιεί ότι η πρόκληση αυτή θα επηρεάσει τις δαπάνες και τις επενδύσεις της Γερμανίας για πολλά χρόνια.

Το πάρτι τελείωσε

Όπως τονίζει η εταιρεία αναλύσεων, τα δημοσιονομικά προβλήματα της Γερμανίας δεν ξεκίνησαν με την απόφαση του δικαστηρίου τον Νοέμβριο που έκρινε αντισυνταγματική την αλλαγή χρήσης των αναξιοποίητων κονδυλίων για την πανδημία και προκάλεσε τη δημοσιονομική κρίση. «Ήδη από το 2018 και το 2019, πολύ πριν ο κορωνοϊός αλλάξει τα πάντα, είχε γίνει σαφές ότι το πάρτι έχει τελειώσει», είπε ανώτερος αξιωματούχος του Βερολίνου στην Eurasia. «Όλοι οι ειδικοί ήξεραν τότε ότι  μια δημοσιονομική κρίση θα αναδυόταν εάν δεν εφαρμόζονταν δομικές μεταρρυθμίσεις».

Αλλά αυτές δεν έγιναν ποτέ. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η σταθερή ανάπτυξη και τα ισχυρά φορολογικά έσοδα επέτρεψαν στη Γερμανία να αντιμετωπίσει την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση καλύτερα από τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες.  

Η Eurasia μιλά για ένα πάρτι δαπανών, μέσα από το οποίο δημιουργήθηκαν υποχρεώσεις στον προϋπολογισμό που δεν είναι πλέον βιώσιμες, τώρα που η γερμανική οικονομία δεν αναπτύσσεται πια, αλλά βρίσκεται σε μια παρατεταμένη περίοδο αδυναμίας.

Ήδη, το 2017, χρόνια πριν από την πανδημία, το 44% των κρατικών δαπανών αφορούσε κοινωνικά εμβάσματα και πληρωμές του κοινωνικού κράτους.

Πώς ξέσπασε η κρίση

Όπως σημειώνει η Eurasia, το διαρθρωτικό έλλειμμα αποτελούσε θέμα για το Βερολίνο προτού ξεσπάσει η δημοσιονομική κρίση που το έκανε ορατό σε όλους. Η συμφωνία του κυβερνητικού συνασπισμού, που υιοθετήθηκε τον Δεκέμβριο του 2021, αποτελούσε μια προσπάθεια να ξεπεραστούν αυτές οι προκλήσεις. Η μεταρρυθμιστική ατζέντα της κυβέρνησης στηριζόταν στα δανεικά χρήματα που είχαν μείνει αναξιοποίητα από τα ταμεία αντιμετώπισης της πανδημικής κρίσης. Εάν αυτά τα χρήματα δεν φαίνονταν διαθέσιμα τότε, η νέα κυβέρνηση θα είχε αναγκαστεί να κάνει μεταρρυθμίσεις από την αρχή.

Ομως, όταν η δικαστική απόφαση δεν της επέτρεψε να χρησιμοποιήσει τα χρήματα αυτά, οι αξιωματούχοι της αναγκάστηκαν να λειτουργήσουν σε συνθήκες κρίσης για να σώσουν τους προϋπολογισμούς του 2023 και του 2024.

Μη έχοντας χρόνο στη διάθεσή τους, ο καγκελάριος Scholz και ο υπουργός Οικονομικών Lindner έκοψαν επενδυτικά προγράμματα και χρησιμοποίησαν βραχυπρόθεσμα αποθεματικά για να περάσουν τον προϋπολογισμό.

Όμως, για τον προϋπολογισμό του 2025, δεν θα έχουν στη διάθεσή τους πολλά ακόμα τέτοια έκτακτα μέτρα. Οι αποφάσεις θα είναι πιο δύσκολες, κάτι που σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός του 2025 θα συναντήσει περισσότερες αντιδράσεις.

Και την ίδια  στιγμή, υπάρχουν δύο παράγοντες που δυσχεραίνουν το έργο του Scholz: Πρώτον,  όλα αυτά θα γίνουν σε μία περίοδο περιφερειακών εκλογών, με αποτέλεσμα η επώδυνη συζήτηση για τη λιτότητα να ενισχύσει τους λαϊκιστές. Και δεύτερον, θα συμπέσουν με την πιθανή επιστροφή του Trump στον Λευκό Οίκο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εμπόριο και την άμυνα στη Γερμανία.

Αν και η Eurasia εκτιμά ότι η γερμανική οικονομία δεν θα καταρρεύσει έως τη λήξη της θητείας της, προς τα τέλη του 2025, εντούτοις προειδοποιεί ότι η συνοχή της θα δοκιμαστεί σημαντικά.

Τουλάχιστον κάποια από τα φιλόδοξα σχέδια για την πράσινη μετάβαση της γερμανικής βιομηχανίας και του ενεργειακού κλάδου θα επηρεαστούν, ενώ ανάλογα με το ύψος του ελλείμματος, θα υπάρξουν και περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, για πρώτη φορά. Τέλος, η Eurasia εκτιμά ότι οι περικοπές θα επηρεάσουν και τις σχέσεις της Γερμανίας με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.

Διαβάστε επίσης: 

Γιατί η Γερμανία είναι πλούσια, αλλά οι Γερμανοί φτωχοί και οργισμένοι

Σε κλοιό πιέσεων η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης – Οι προκλήσεις του 2024

Γερμανία: Μπορεί τα χειρότερα να πέρασαν, όμως το 2024 δεν θα είναι πολύ καλύτερο

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News