To Δημόσιο ψάχνει ακόμη την ακίνητη περιουσία του

Λίγο πριν η χώρα αναγκαστεί να υπογράψει το πρώτο μνημόνιο στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, οι προτάσεις για αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, η οποία θα μπορούσε να γίνει με την έκδοση ομολόγου με εγγύηση τα περίπου 72.000 ακίνητα της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το χρέος, μιλούσαν για δυνατότητα άντλησης 50 δισ. Νούμερο που ακούστηκε από σοβαρότατους ανθρώπους. Και που αναπαράχθηκε με δηκτικό τρόπο από μεγάλα έγκυρα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης που είχαν τότε την Ελλάδα και τους Ελληνες στο στόχαστρο.

Ηταν η εποχή που γεννήθηκε ο μύθος της τεράστιας περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και δεκάδες νησιά. Τα χρόνια πέρασαν, το ελληνικό χρέος μεγεθύνθηκε και αντί για ομόλογο με εξασφάλιση τα ακίνητα της ΕΤΑΔ ιδρύθηκε το Υπερταμείο με χαρτοφυλάκιο πολύ ευρύτερο αλλά και την εταιρεία ακινήτων του Δημοσίου ως θυγατρική όπως και το τραπεζικό ΤΧΣ, το ΤΑΙΠΕΔ και δεκάδες σημαντικότατες συμμετοχές σε εισηγμένες και μη επιχειρήσεις. Αλλά η συζήτηση για τη μεγάλη ακίνητη περιουσία του Δημοσίου συνεχίστηκε.

Το Αγαθονήσι

Οταν όμως πριν από λίγα χρόνια επιχειρηματίας επιχείρησε να κάνει ιχθυοκαλλιέργειες στο Αγαθονήσι άρχισε να αποκαλύπτεται το χάος που χαρακτηρίζει το χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ. Το Αγαθονήσι είναι περιοχή Natura και έχει Αριθμό Βιβλίου Καταγραφής (ΑΒΚ), όπως ονομάζονται οι εγγραφές του χαρτοφυλακίου ακινήτων της ΕΤΑΔ στο «μεγάλο βιβλίο» όπου μέχρι πριν από λίγα χρόνια καταχωρίζονταν τα ακίνητα, 503. Εγγράφηκε από τον Δήμο Καλύμνου τον Ιούλιο του 1980 και οι δικηγόροι που επιφορτίστηκαν με την αναζήτηση των τίτλων κτήσης του για να διαχειριστούν το θέμα της αδειοδότησης της ιχθυοκαλλιέργειας διαπίστωσαν ότι έχει περάσει στο ελληνικό Δημόσιο με νομοθετικό διάταγμα του 1947, όταν δηλαδή παραδόθηκαν τα Δωδεκάνησα από την Ιταλία στην Ελλάδα.

Ωστόσο το Δημόσιο έχει μόνο το δικαίωμα διοίκησης και διαχείρισης του νησιού αφού αυτό είναι χαρακτηρισμένο ως Natura. Τα σπίτια των κατοίκων του ακριτικού νησιού υφίστανται εκεί με παραχωρητήρια από την ΕΤΑΔ. Και φυσικά οι ακρίτες έχει προβλεφθεί να μην καταβάλλουν μισθώματα προκειμένου να διευκολυνθεί η καθημερινότητά τους. Τα άλλα νησιά που υποτίθεται πως βρίσκονται στην κυριότητα του Δημοσίου είτε είναι βραχονησίδες είτε δεν υπάρχουν τίτλοι, είτε απλώς αγνοείται το νομικό τους καθεστώς. Και κάπως έτσι αρχίζει να γκρεμίζεται ο μύθος της μυθικής (sic) περιουσίας του Δημοσίου.

Η προσγείωση

Η πραγματική αξία του χαρτοφυλακίου της ΕΤΑΔ δεν είναι λοιπόν ούτε 50 δισ., ούτε 10 δισ., ούτε 5 δισ. Είναι μάλλον πιο κοντά στο ποσό του 1,27 δισ. που αναφέρουν ως αξία για τα μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία της ΕΤΑΔ οι δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της για τη χρήση του 2022.

Χιλιάδες ΑΒΚ είναι απλώς αυτό: αριθμοί. Πολλοί δεν παραπέμπουν καν σε περιοχές. Αλλοι μιλούν για έκταση σε συγκεκριμένο μέρος χωρίς αυτή να είναι γραμμένη σε οποιοδήποτε υποθηκοφυλακείο, πόσο μάλλον κτηματολόγιο. Και κάποιες χιλιάδες ακόμα αφορούν ήσσονος σημασίας και αξίας δικαιώματα όπως ποσοστά ψιλής κυριότητας σε πολύ μικρής αξίας ακίνητα.

Αυτό δεν σημαίνει πως η ΕΤΑΔ δεν έχει περιουσία και μάλιστα σημαντική. Σημαίνει όμως πως παρά το γεγονός ότι διαθέτει περιουσία, με εξαίρεση 2.500 ακίνητα που έχουν ενεργές συμβάσεις μισθώσεων, είτε δεν γνωρίζει πού βρίσκεται το σύνολό της, είτε είναι μπλεγμένη σε δικαστικές περιπέτειες με εκμισθωτές της, είτε αδυνατεί να την εκμεταλλευτεί με τον βέλτιστο τρόπο εξαιτίας του δαιδαλώδους και ασαφούς ρυθμιστικού πλαισίου που τη διέπει.

Πώς δημιουργήθηκε το χάος

Ενας απ’ τους λόγους του χαοτικού νομικού καθεστώτος που διέπει το χαρτοφυλάκιό της είναι το γεγονός πως τα ακίνητά της προέρχονται από διαφορετικές εταιρείες που ενσωμάτωσε σταδιακά. Η ΕΤΑΔ αποτελεί συνέχεια της εταιρείας «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε.» που συστάθηκε το 1998 με σκοπό την αξιοποίηση της περιουσίας του ΕΟΤ. Το 2016 μετεξελίχθηκε σε 100% θυγατρική του Υπερταμείου, δηλαδή της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ), έχοντας όμως στο μεσοδιάστημα απορροφήσει και τα Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. και την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου το 2011 και την Εταιρεία «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.» το 2016.

Το κάθε χαρτοφυλάκιο από αυτά έφερε στην Ελλάδα και τις δικές του ιδιαιτερότητες, εξηγούν στην «Κ» δικηγόροι που έχουν ασχοληθεί με μεγάλο αριθμό ακινήτων της εταιρείας. «Κανείς δεν αποφάσισε ποτέ πως πρέπει να μελετηθεί και να βγει ένας νόμος που να διέπει όλα τα ακίνητα της ΕΤΑΔ προκειμένου να μπορέσει να βελτιωθεί η εκμετάλλευση και η αξία του χαρτοφυλακίου», αναφέρουν χαρακτηριστικά. Κάποια μεγάλα εμβληματικά ακίνητα μονοπωλούν συνήθως τη συζήτηση όταν γίνεται λόγος για την ΕΤΑΔ. Αυτά είναι κυρίως ξενοδοχεία, ολυμπιακά ακίνητα όπως το Τάε κβον ντο, χιονοδρομικά κέντρα όπως του Παρνασσού, μαρίνες όπως του Φλοίσβου αλλά και ακτές όπως της Βουλιαγμένης. «Ολα μαζί αυτά δεν αθροίζουν πάνω από 100-200 εγγραφές», ισχυρίζονται πηγές που έχουν ασχοληθεί ενδελεχώς με το θέμα.

Τα έσοδα από μισθώματα αποτελούν τη σημαντικότερη πηγή εσόδων της ΕΤΑΔ, της οποίας ο κύκλος εργασιών το 2022, τελευταία χρήση για την οποία υπάρχουν δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία, διαμορφώθηκε στα 48,48 εκατ. έναντι 37,45 εκατ. το 2021 (+29,46%).

Ωστόσο φαίνεται πως το ρυθμιστικό πλαίσιο και τα «αγνοούμενα» ακίνητα, αυτά που δεν μπορούν να βρεθούν δηλαδή λόγω ελλιπούς ασαφούς ή και ανύπαρκτης καταγραφής τους, δεν είναι ο μόνος λόγος της υποαπόδοσης του χαρτοφυλακίου. Υποαπόδοσης, διότι δύσκολα μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει σοβαρά τα έσοδα της τάξης των 50 εκατ. από το σύνολο των ακινήτων του Δημοσίου. Η εταιρεία δέχεται και αυτογκόλ: και δεν είναι μόνο η περίπτωση της ξενοδοχειακής επιχείρησης «Αττικός Ηλιος» που έχει φτάσει να έχει συγκεντρώσει απαιτήσεις από την ΕΤΑΔ που ξεπερνούν τα 620 εκατ. με αποτέλεσμα η εταιρεία ακινήτων να αναγκαστεί να σχηματίσει πρόβλεψη συνολικού ποσού 329 εκατ. στον ισολογισμό του 2022.

Τα σπήλαια Διρού

Μια εταιρεία με το όνομα Εκμετάλλευση Σπηλαίων Διρού Α.Ε., η οποία είχε αναλάβει τη σύμβαση παραχώρησης της εκμετάλλευσης των σπηλαίων με το ίδιο όνομα, προσέφυγε στο Πρωτοδικείο το φθινόπωρο του 2022 για αθέτηση υποχρεώσεων της ΕΤΑΔ. Ισχυρίστηκε ότι η ΕΤΑΔ δεν ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις της και δεν της παρέδωσε το μίσθιο, αναφέρουν στην «Κ» νομικές πηγές. Η ΕΤΑΔ είχε ασφαλώς δικαίωμα έφεσης, ωστόσο η σχετική προθεσμία παρήλθε χωρίς να κατατεθεί σχετική αίτηση με αποτέλεσμα να εκδοθεί διαταγή πληρωμής υπέρ της «Εκμετάλλευση Σπηλαίων Διρού» και κατά της ΕΤΑΔ για το ποσό των 5,026 εκατ. καθώς και 153,5 χιλιάδων για δικαστικά έξοδα.

Διαβάστε επίσης: 

Το Δημόσιο αξιοποιεί τα κατασχεμένα – Στο σφυρί έργα τέχνης και σκάφη

Το νέο καθεστώς για τις παραλίες και τον αιγιαλό: 10 ερωτήσεις – απαντήσεις

Επενδυτικό Ταµείο αποκτά η Ελλάδα – Πώς θα επενδύει

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News