Λίφτινγκ στον εξωδικαστικό: «Κούρεμα» έως 67% σε κόκκινα δάνεια

Δυνατότητα για μεγαλύτερο «κούρεμα» που μπορεί να φθάσει έως και το 67% της οφειλής μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού δίνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που δόθηκε χθες σε διαβούλευση και στόχο έχει να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων ειδικά για όσους έχουν οφειλές μεγαλύτερες από την αξία του ακινήτου τους.

Το μέσο «κούρεμα» διαγραφής μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού σε ό,τι αφορά τις οφειλές προς τα funds ή τις τράπεζες διαμορφώνεται σήμερα στο 27% και στόχος του υπουργείου είναι αυτό το ποσοστό να αυξηθεί έτσι ώστε να δοθεί κίνητρο στους οφειλέτες να ρυθμίσουν τα χρέη τους.

Η δυνατότητα για μεγαλύτερα «κουρέματα» θα προβλέπεται σε υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, βάσει της οποίας θα καταργείται το ελάχιστο ποσό ανάκτησης του μη εξασφαλισμένου μέρους του δανείου που καλύπτεται από εμπράγματη ασφάλεια που προβλέπεται σήμερα. Ετσι, το «κούρεμα» φθάνει έως και στο 67%.

Η ρύθμιση ευνοεί όσους έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα και η οφειλή τους είναι μεγαλύτερη από την αξία του ακινήτου τους. Ετσι, για οφειλή ύψους 100.000 ευρώ με ακίνητο αξίας 70.000 ευρώ με το ισχύον καθεστώς η οφειλή μειώνεται σε 55.308 ευρώ («κούρεμα» 44,7%) και με το νέο καθεστώς πέφτει σε 45.500, δηλαδή το «κούρεμα» φθάνει στο 54,5%. Αντίστοιχα, για οφειλή ύψους 100.000 ευρώ με ακίνητο αξίας 50.000 ευρώ με το ισχύον καθεστώς η οφειλή μειώνεται σε 45.220 ευρώ («κούρεμα» 54,8%) και με το νέο καθεστώς μειώνεται σε 32.500 ευρώ, δηλαδή το «κούρεμα» φθάνει στο 67,5%. Με βάση τα στατιστικά του εξωδικαστικού μηχανισμού, ποσοστό 44% των ρυθμίσεων έχει πάρει «κούρεμα» μεγαλύτερο του 30%, αλλά στον αντίποδα υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 33,3% που έχει ρυθμιστεί χωρίς καθόλου «κούρεμα», το 8,3% έχει λάβει μικρό «κούρεμα» έως 10% και άλλο ένα 14% έχει πάρει «κούρεμα» από 10% έως 30%. Το χαμηλό ποσοστό διαγραφών αποτελεί αντικίνητρο είτε για την αποδοχή της πρότασης από τον οφειλέτη είτε για την τήρηση της ρύθμισης, και σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία ποσοστό 35% έως 40% των ρυθμίσεων αθετούνται εκ νέου σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Στο πλαίσιο των βελτιώσεων θα προβλέπεται και η δυνατότητα κάποιος οφειλέτης να αποπληρώσει μέρος της οφειλής μέσω προκαταβολής επιτυγχάνοντας καλύτερη ρύθμιση, κάτι που μέχρι σήμερα δεν προβλέπεται από τον αλγόριθμο του εξωδικαστικού. Ως μαστίγιο η υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί θα προβλέπει ότι η σύμβαση ρύθμισης που θα υπογράφεται μέσω του εξωδικαστικού θα μπορεί να είναι εκτελεστός τίτλος για τη διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης, δηλαδή για πλειστηριασμούς.

Βελτιώσεις επέρχονται επίσης στους όρους αποπληρωμής των οφειλών, καθώς ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη το επιτόκιο για όλες τις ρυθμίσεις. Σήμερα το επιτόκιο για τα χρέη προς τράπεζες και τα funds είναι euribor + 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και + 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές. Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης ήταν ήδη 3% σταθερό. Επίσης επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό προσώπων που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί εις βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.

Τέλος, αυτόματα και υποχρεωτικά θα πρέπει να γίνεται δεκτή στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών από το σύνολο των πιστωτών. Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση, ενώ οι πιστωτές μπορούν να την προσβάλουν στα δικαστήρια εφόσον διαθέτουν στοιχεία ότι παράμετροι της αίτησης δεν είναι αληθινές. Ετσι θωρακίζεται η προστασία για τους ευάλωτους, προβλέποντας, παράλληλα, δικλίδες ασφαλείας για τη διαπίστωση όσων είναι πραγματικά ευάλωτοι και όχι κακοπληρωτές.

Με το νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις ενίσχυσης του ανταγωνισμού, όπως η χορήγηση δανείων από μη τραπεζικούς φορείς, δηλαδή από εταιρείες παροχής πιστώσεων αλλά και από εταιρείες διαχείρισης (servicers), που δραστηριοποιούνται ήδη στη χώρα μας και διαχειρίζονται χαρτοφυλάκια κόκκινων δανείων. Οι εταιρείες πιστώσεων θα μπορούν στο εξής να χορηγούν και στεγαστικά ή επιχειρηματικά δάνεια για σκοπούς κυρίως αναδιάρθρωσης, δυνατότητα που επεκτείνεται και για τους servicers, οι οποίοι θα μπορούν να κάνουν αναχρηματοδότηση οφειλών για δάνεια που διαχειρίζονται όχι μόνο οι ίδιοι αλλά και άλλες εταιρείες.

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τους servicers, καθιστώντας υποχρεωτική την παροχή προσωποποιημένης και αναλυτικής ενημέρωσης προς τους οφειλέτες για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης κ.λπ. Η ενημέρωση θα πρέπει να παρέχεται μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας που θα ενημερώνεται τουλάχιστον σε μηνιαία βάση και η οποία με βάση την πρόβλεψη του νομοσχεδίου θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία έως τις 31 Μαρτίου 2024.

Παράλληλα προβλέπονται ποινές που μπορεί να φθάνουν από την επιβολή προστίμου έως και 500.000 ευρώ μέχρι και την ανάκληση της άδειας λειτουργίας των εταιρειών που δεν θα συμμορφωθούν με το νέο πλέγμα λειτουργίας και τους κανόνες για τον σεβασμό και την προστασία των οφειλετών.

Διαβάστε επίσης: 

Οι αλλαγές που έρχονται για servicers και εξωδικαστικό

«Καρότο και μαστίγιο» στις ρυθμίσεις χρεών μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού

Εξωδικαστικός: Ρυθμίστηκαν οφειλές 3,26 δισ. – Εγκρίθηκε το 76% των αιτήσεων

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News