Πότε θα ξοδέψουν οι Ευρωπαίοι τα 360 δισ. που έβαλαν στην άκρη

Περίπου 360 δισ. ευρώ έβαλαν στην άκρη τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Capital Economics. Αυτές οι «έξτρα» αποταμιεύσεις ισοδυναμούν  στο 6% της συνολικής κατανάλωσης των νοικοκυριών ή στο 3% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης.

Η πολύ μεγάλη αύξηση στις αποταμιεύσεις έχει υπάρξει ένα από τα χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου. Ασφαλώς, ο βασικός λόγος είναι ότι με τα καταστήματα, τα εστιατόρια και σε πολλές περιπτώσεις και τα σύνορα να είναι κλειστά, τα νοικοκυριά δεν έχουν πολλές ευκαιρίες για να καταναλώσουν. Αλλά την ίδια στιγμή, δεν είναι λίγοι οι καταναλωτές που ενώ λαμβάνουν κάποια μορφή κρατικής ενίσχυσης, προτιμούν να αποταμιεύσουν παρά να ξοδέψουν, μπροστά στην αβεβαιότητα και την οικονομική ανασφάλεια που γεννά η πανδημία.

Το αποτέλεσμα είναι ότι κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2020, ο ρυθμός των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών της Ευρωζώνης έφτασε στο 19,5%, από 12,8% που ήταν το 2019. Ακόμα και το τρίτο τρίμηνο, όταν η κατανάλωση αυξήθηκε σημαντικά με το άνοιγμα των οικονομιών μετά το πρώτο lockdown, ο ρυθμός των αποταμιεύσεων ήταν ακόμα πολύ υψηλός, στο 17,3%.  «Και το απόθεμα των αποταμιεύσεων θα έχει αυξηθεί ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια του τρέχοντος lockdown, που άρχισε το Νοέμβριο», εκτιμά η Capital Economics.

Το μεγάλο ερώτημα, πλέον, είναι πότε θα αρχίσουν τα νοικοκυριά να ξοδεύουν τα χρήματα που έβαλαν στην άκρη, με δεδομένο ότι κάτι τέτοιο  θα μπορούσε να ενισχύσει τους ρυθμούς ανάπτυξης έως και κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.

Η Capital Economics δεν πιστεύει ότι η πανδημία θα οδηγήσει σε μια μόνιμη αλλαγή των συνηθειών των νοικοκυριών και μία δομική αύξηση των αποταμιεύσεων.  

Βέβαια, κάποιοι καταναλωτές δεν θα ξοδέψουν το σύνολο από τα έξτρα χρήματα που έβαλαν στην άκρη τον καιρό της πανδημίας. Αντ΄ αυτού, θα τα αφήσουν στην τράπεζα, θα τα χρησιμοποιήσουν για να αποπληρώσουν χρέη ή θα τα ξοδέψουν σε δαπάνες που υπό διαφορετικές συνθήκες θα χρηματοδοτούνταν μέσω δανεισμού. Πραγματικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι η καταναλωτική πίστη έχει μειωθεί στην Ευρωζώνη κατά 3,6% από τον περασμένο Φεβρουάριο.

Και από την άλλη πλευρά, οι έξτρα δαπάνες που θα προκύψουν ως αποτέλεσμα των αποταμιεύσεων της πανδημίας, αναμένεται να μοιραστούν σε μία περίοδο μερικών ετών, αφού τα lockdowns θα συνεχιστούν για καιρό και η καταναλωτική εμπιστοσύνη θα χρειαστεί ένα αρκετά μεγάλο διάστημα για να ανακάμψει.  

Η Capital Economics προβλέπει ότι ο ρυθμός των αποταμιεύσεων στην Ευρωζώνη θα πέσει στα προ πανδημίας επίπεδα του 13% έως τα τέλη του 2022, αλλά όχι πιο χαμηλά. Αυτό σημαίνει ότι η ώθηση στην ανάπτυξη από τα χρήματα που εξοικονομήθηκαν στην πανδημία δεν θα είναι πολύ μεγάλη. Πάντως, οι εκτιμήσεις αυτές είναι μάλλον πιο συντηρητικές σε σχέση με εκείνες που πρόσφατα εξέφρασε η Berenberg Bank, προβλέποντας μια καταναλωτική έκρηξη μέσα στο 2021, εξαιτίας των αυξημένων αποταμιεύσεων.

Βέβαια, η Capital Economics αναγνωρίζει ότι θα υπάρξουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις επιμέρους ευρωπαϊκές χώρες. Η Ισπανία και η Γαλλία είναι οι χώρες που εκτιμάται ότι θα ωφεληθούν περισσότερο, γιατί  οι αποταμιεύσεις τους εμφάνισαν τη μεγαλύτερη αύξηση πέρυσι, αφού και τα lockdowns τους ήταν τα πιο αυστηρά. «Αυτές θα δουν τη μεγαλύτερη αύξηση στην κατανάλωση καθώς οι ρυθμοί των αποταμιεύσεων θα μειώνονται, ακόμα και εάν δεν πέσουν κάτω από τα προ-πανδημίας επίπεδα», καταλήγει η Capital Economics.

Κ. Σαμ. 

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News