Χωρίς τέλος το ράλι στα ακίνητα: Πού ανεβάζει τις τιμές το «Σπίτι μου»

Αμεση ήταν η επίπτωση του προγράμματος «Σπίτι μου» στις τιμές πώλησης κατοικιών. Παρατηρείται σημαντική αύξηση του ρυθμού ανόδου των τιμών το β΄ τρίμηνο σε σχέση με το πρώτο, τόσο στο κέντρο της Αθήνας όσο και στα δυτικά προάστια, ακριβώς στα σημεία δηλαδή όπου εντοπίζεται και το μεγαλύτερο απόθεμα ακινήτων που πληρούν τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί από το πρόγραμμα το οποίο απευθύνεται σε νέους ηλικίας 25 έως 39 ετών, επιδοτώντας το επιτόκιο δανεισμού μέχρι 75%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του δείκτη τιμών Spitogatos Property Index (SPI) του ηλεκτρονικού δικτύου αγγελιών, οι τιμές στο κέντρο της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 11% έναντι αύξησης 8,5% και διαμορφώνονται πλέον σε 1.890 ευρώ/τ.μ., από 1.700 ευρώ/τ.μ. πριν από ένα χρόνο. Αντιστοίχως, στα δυτικά προάστια η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης ανέρχεται σε 1.715 ευρώ/τ.μ., σημειώνοντας ετήσια αύξηση κατά 14,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα κι ενώ η αύξηση κατά το πρώτο τρίμηνο είχε διαμορφωθεί σε 11,2%.

Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα «Σπίτι μου» αφορά κατοικίες που ανεγέρθηκαν πριν από το 2007, επιφάνειας έως 150 τ.μ. και αξίας έως 200.000 ευρώ. Φορείς της αγοράς ακινήτων είχαν σπεύσει να προειδοποιήσουν ότι, παρότι το πρόγραμμα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, θα οδηγούσε νομοτελειακά σε αυξήσεις των τιμών περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τη δεξαμενή των ακινήτων που θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμα για τους ενδιαφερομένους. Αυτό προκύπτει εξαιτίας του ότι προστέθηκε απότομα μια επιπλέον ζήτηση της τάξεως των 35.000 αγοραστών (με βάση τον αριθμό των αιτήσεων που υποβλήθηκαν στις τράπεζες), σε μια αγορά που ήδη μαστίζεται από χαμηλή προσφορά.

Εκτός όμως από το εν λόγω πρόγραμμα, ένας ακόμη αστάθμητος παράγοντας επιδρά φέτος στην αγορά κατοικίας, ιδίως στο κέντρο και στα νότια προάστια. Ο λόγος για τους επενδυτές που ενδιαφέρονται να εξασφαλίσουν άδεια παραμονής μέσω του σχετικού προγράμματος. Η επικείμενη λήξη της προθεσμίας (31 Ιουλίου) που μπορούν να συνάπτουν προσύμφωνα αγοράς κατοικιών αξίας τουλάχιστον 250.000 ευρώ για την εξασφάλιση της άδειας, προτού η ελάχιστη αξία διπλασιαστεί σε 500.000 ευρώ από την 1η Αυγούστου, έχει προκαλέσει «φρενίτιδα» αγοραπωλησιών, που επίσης αντανακλάται στις αυξήσεις των τιμών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Spitogatos Property Index (SPI), στα νότια προάστια οι μέσες ζητούμενες τιμές κατά το δεύτερο τρίμηνο αυξήθηκαν κατά 14,7%, σε 3.511 ευρώ/τ.μ.

Στην πρόσφατη έκθεσή της η ΤΤΕ σημείωσε ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 εισέρρευσαν στην ελληνική αγορά ακινήτων ξένα κεφάλαια σχεδόν 500 εκατ. ευρώ (497 εκατ. ευρώ), ποσό που είναι αυξημένο κατά 33% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο. Τότε είχαν επενδυθεί 374 εκατ. ευρώ.

Στην έκθεσή της η ΤΤΕ ανέφερε ότι κατά τους πρώτους μήνες του 2023 η ελληνική αγορά ακινήτων συνεχίζει να καταγράφει υψηλούς ρυθμούς αύξησης των τιμών (14,5% κατά το πρώτο τρίμηνο σε πανελλαδικό επίπεδο και 11,7% συνολικά το 2022), ως αποτέλεσμα της έντονης ζήτησης και της περιορισμένης προσφοράς σύγχρονων ακινήτων. Μάλιστα, σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση, «η χαμηλή προσφορά σύγχρονων ακινήτων οδηγεί σταδιακά στη διάχυση των αυξήσεων των τιμών προς ακίνητα χαμηλότερων τεχνικών προδιαγραφών».

Συνεχίζεται ανεξέλεγκτη η άνοδος ενοικίων στο λεκανοπέδιο Αττικής

Σταθερά ανοδική είναι η πορεία των τιμών ενοικίασης, καθώς πλέον η μέση ζητούμενη τιμή στο λεκανοπέδιο της Αττικής έχει σχεδόν αγγίξει τα 9 ευρώ/τ.μ. (8,95 ευρώ/τ.μ.), δηλαδή μια τιμή που πριν από την οικονομική κρίση συναντούσε κανείς μόνο σε επιλεγμένες περιοχές, όπως το Κολωνάκι και ο Λυκαβηττός. Σήμερα αποτελεί τον μέσο όρο της αγοράς στην Αττική. Κατά το δεύτερο τρίμηνο η ετήσια αύξηση στο λεκανοπέδιο ανήλθε σε 5,2%, ελαφρώς υψηλότερη από το 4,9% του πρώτου τριμήνου του 2023 και τα 8,6 ευρώ/τ.μ.

Στο κέντρο της Αθήνας η μέση τιμή ξεπερνάει πλέον τα 9,5 ευρώ/τ.μ., αυξημένη κατά 5,8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022. Ακόμη κι έτσι βέβαια, τα ενοίκια στο κέντρο απέχουν από τη μέση τιμή των 9,95 ευρώ/τ.μ. που είχε καταγραφεί λίγο πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Ακολούθησε μια μικρή διόρθωση, αλλά κατά το τελευταίο εξάμηνο η τάση είναι και πάλι ανοδική.

Βόρεια και νότια

Τα υψηλότερα ενοίκια παρατηρούνται πάντως στα βόρεια και τα νότια προάστια, όπου και ο ρυθμός αύξησης είναι ακόμη ταχύτερος. Στα βόρεια προάστια η μέση τιμή αγγίζει πλέον τα 10,7 ευρώ/τ.μ., σημειώνοντας ετήσια αύξηση κατά 6,7%. Ετσι, ένα τυπικό διαμέρισμα των 100 τ.μ. κοστίζει πλέον 1.070 ευρώ τον μήνα. Στα νότια προάστια οι τιμές είναι ακόμη υψηλότερες, καθώς ανέρχονται σε 11,3 ευρώ/τ.μ. κατά μέσον όρο, ή 1.130 ευρώ για ένα διαμέρισμα των 100 τ.μ. Σε ετήσια βάση σημειώθηκε αύξηση της τάξεως του 6,8%.

Το μόνο θετικό που μπορεί να επισημανθεί είναι ότι κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους έχει παρατηρηθεί μια μερική αποκλιμάκωση του ρυθμού ανόδου των ενοικίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022 ο μέσος ρυθμός αύξησης είχε διαμορφωθεί σε 8,5%. Αυτό βέβαια δεν μοιάζει να απασχολεί ιδιαίτερα όσους αναζητούν να μισθώσουν ακίνητο αυτήν την περίοδο, διαπιστώνοντας ότι λίγα διαμερίσματα μπορούν να ικανοποιήσουν τα «θέλω» τους, σε συνδυασμό με τις οικονομικές τους δυνατότητες.

Εκτός από τη νέα ζήτηση για ενοικίαση, δηλαδή αυτήν που προστίθεται στην αγορά από νέα νοικοκυριά ή όσους π.χ. έχουν πουλήσει το ακίνητό τους και μένουν πλέον στο ενοίκιο, άλλη μια κατηγορία ανθρώπων που βρίσκεται σε αναζήτηση ακινήτου προς ενοικίαση, αναφέρεται σε όσους έχουν αποχωρήσει από το ακίνητο που μίσθωναν, διότι έληξε το συμβόλαιό τους και ο ιδιοκτήτης αξίωσε μεγάλη αύξηση.

Ο αριθμός τέτοιων περιπτώσεων έχει μάλιστα πολλαπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες, καθώς ουσιαστικά σε αναζήτηση ακινήτου βρίσκονται και ενοικιαστές, των οποίων τα συμβόλαια έληγαν το 2020 ή το 2021 και απλώς είχαν παραταθεί (χωρίς αύξηση ενοικίου) σιωπηλά, λόγω των συνθηκών που δημιούργησε η πανδημική κρίση.

Σήμερα οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών αξιώνουν υψηλότερο ενοίκιο, με αποτέλεσμα πολλοί να μην είναι σε θέση (ή να μην επιθυμούν) να ανταποκριθούν σε κάτι τέτοιο.

Διαβάστε επίσης: 

Το δάνειο εγκρίθηκε, αλλά δεν βρήκαν σπίτι

Οι ξένοι αγοράζουν ακίνητα στην Ελλάδα: Στα 500 εκατ. ευρώ οι επενδύσεις

Βουτιά στις πωλήσεις ακινήτων – Ανεβαίνουν οι τιμές

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News