Τι περιμένουν οι αγορές από τη νέα κυβέρνηση

Οταν ανέλαβε καθήκοντα δια-κυβέρνησης το 2019, η Ν.Δ. κλήθηκε βασικά να επουλώσει τις πληγές που είχαν αφήσει τα μνημόνια, από τα οποία η χώρα είχε μόλις βγει. Τέσσερα χρόνια μετά και αφού μεσολάβησαν μια πανδημία και μια ενεργειακή κρίση, με πληθωριστικές επιπτώσεις, οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει: τώρα καλείται να αντιμετωπίσει χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες και ταυτόχρονα να βελτιώσει το εισόδημα των Ελλήνων, ώστε να ενταχθεί πραγματικά η χώρα στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και να μην είναι μια ακραία εκδοχή της.

Όπως επισημαίνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, οικονομολόγοι χαρακτηρίζουν ως χαρακτηριστικό δείγμα ευρωπαϊκής «αντικανονικότητας» την κατάταξη της Ελλάδας σε χαμηλή θέση, στην 49η, στη λίστα ανταγωνιστικότητας του IMD, που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα. Αν και την τελευταία 4ετία ανέβηκε από την 58η στη 49η θέση (και έπεσε από την 47η στην 49η τον τελευταίο χρόνο), η απόσταση που έχει να διανύσει είναι ακόμη μεγάλη. «Θα έπρεπε να βρίσκεται σε μια από τις θέσεις μεταξύ 20 και 30», σχολιάζει οικονομικός παράγοντας «προκειμένου να θεωρείται μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα».

Οι διαρθρωτικές αλλαγές προβάλλουν έτσι ως ένα από τα πρώτα ζητούμενα της προσεχούς περιόδου. Αρκεί να διαβάσει κανείς τις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΟΟΣΑ, αλλά και των οίκων αξιολόγησης ή να ακούσει τις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, για να εντοπίσει τους τομείς όπου οι αλλαγές αυτές επείγουν: η Δικαιοσύνη εξακολουθεί να είναι απελπιστικά αργή, η γραφειοκρατία αποθαρρύνει τους υποψήφιους επενδυτές, το κτηματολόγιο καθυστερεί, οι υποδομές χρειάζονται εκσυγχρονισμό. Η συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως των γυναικών και των νέων, είναι μικρή και σε συνδυασμό με το δημογραφικό απειλεί την προοπτική ανάπτυξης της χώρας. Ηδη, η εξεύρεση εργαζομένων αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για τις επιχειρήσεις και εφόσον συνεχιστεί θα αποτελέσει, επίσης, ανασχετικό παράγοντα των επενδύσεων, όπως αναγνωρίζουν και στη Ν.Δ. Σ’ αυτή την κατεύθυνση η κυβέρνηση θα κληθεί να πάρει μέτρα, τα οποία έχει περιλάβει ήδη στον σχεδιασμό της.

Στο φορολογικό, η φοροδιαφυγή προβάλλει ως το σημαντικότερο χρόνιο πρόβλημα και ο κ. Μητσοτάκης υποσχέθηκε να την αντιμετωπίσει, λέγοντας ότι μπορεί να αποτελέσει «κρυφό άσο» για τη στήριξη των δημοσίων οικονομικών. Αυτό αποτελεί μονόδρομο, αν σκοπεύει να προχωρήσει σε περαιτέρω φορολογικές μειώσεις, όπως άφησε να εννοηθεί σε πρόσφατες συνεντεύξεις του. Πάντως, προς το παρόν δόθηκε ακόμη μία παράταση στη διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και την εφορία, αν αυτό λέει κάτι για τη συνέχεια του σχεδιασμού, που περιλαμβάνει ηλεκτρονικά τιμολόγια και δελτία αποστολής.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση θα κληθεί από τον επόμενο χρόνο να επανέλθει σε πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ και η παρακολούθηση θα ασκείται στο πλαίσιο ενός νέου και πιο ευέλικτου Συμφώνου Σταθερότητας, στην καλύτερη περίπτωση ή του παλαιού και πιο αυστηρού, στη χειρότερη, αν οι διαπραγματεύσεις σε επίπεδο Ε.Ε. ναυαγήσουν. Οι γνώστες των ευρωπαϊκών διαπραγματεύσεων τονίζουν, πάντως, πως η Γερμανία σίγουρα θα επιβάλει κάποια αυστηροποίηση των προτάσεων της Κομισιόν. Αλλωστε, η χώρα είναι υποχρεωμένη να εμφανίζει πλεονάσματα για να μειώσει το χρέος της στη διάρκεια των προσεχών 9 ετών, έως το 2032, οπότε θα τελειώσει η περίοδος χάριτος και θα επιβαρυνθεί αυτομάτως το χρέος της με 10 ποσοστιαίες μονάδες λόγω τόκων.

Ολιγοπώλια

Οι διεθνείς οργανισμοί στέκονται ακόμη στη δομή της ελληνικής οικονομίας, την οποία χαρακτηρίζουν ολιγοπωλιακή σε κάποιους τομείς, όπως καύσιμα, τρόφιμα, υγεία. Το αποτέλεσμα είναι να ανεβαίνουν οι τιμές, όχι μόνο λόγω κόστους, αλλά και λόγω διεύρυνσης του περιθωρίου κέρδους, όπως προκύπτει και από τα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό κερδών, που τοποθετούν την Ελλάδα στις πρώτες θέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Ισως το πιο χαρακτηριστικό δείγμα απόστασης από την ευρωπαϊκή κανονικότητα είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα των Ελλήνων, το οποίο βρίσκεται στο 68% του μέσου όρου στην Ε.Ε., υψηλότερα μόνο από τη Βουλγαρία και τη Σλοβακία.

Η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί να αυξηθεί ο μέσος μισθός στα 1.500 ευρώ και εκτιμά ότι ο κατώτερος θα μπορέσει να φθάσει στα 950 ευρώ από 780 σήμερα, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τις επενδύσεις και την αύξηση υψηλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Ακόμη κι έτσι, εκτιμάται ότι θα χρειαστεί μια δεκαετία υψηλών ρυθμών ανάπτυξης για να προσεγγίσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ το αντίστοιχο ευρωπαϊκό.

Διαβάστε επίσης: 

Bloomberg: Οι αγορές ελπίζουν σε μία σταθερή κυβέρνηση στην Ελλάδα

Bloomberg: Τι θέλουν οι αγορές από την Ελλάδα και το σενάριο καταστροφής

Το θαύμα των ελληνικών ομολόγων – Πώς το εξηγούν BofA, Goldman Sachs και Danske Bank

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News