Capital Economics: Πότε θα «δουλέψουν» τα εμβόλια

Η μάλλον απογοητευτική εκκίνηση των προγραμμάτων εμβολιασμού στις περισσότερες από τις ευρωπαϊκές χώρες οδηγεί την Capital Economics στο συμπέρασμα ότι οι κυβερνήσεις δεν θα μπορέσουν να άρουν τα περισσότερα από τα περιοριστικά μέτρα παρά το Μάιο-Ιούνιο.

Όμως, η ανομοιόμορφη πρόοδος στους εμβολιασμούς (δείτε τα στοιχεία για το πώς τα έχει πάει κάθε χώρα έως τώρα εδώ) σημαίνει ότι κάποιες χώρες θα κάνουν πρόοδο γρηγορότερα από άλλες.

Συνήθως, οι επιστήμονες θέτουν το «κατώφλι» για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης στο 60-70% του πληθυσμού.  

Όμως, στην πραγματική ζωή, επιδρούν πολλοί παράγοντες που δεν είναι δυνατόν να μπουν στα μοντέλα των επιστημόνων. Η Capital Economics ρίχνει φως σε αυτούς ακριβώς τους παράγοντες και στο τι σημαίνουν για κάθε χώρα της Ευρώπης, με δύο αποκαλυπτικά γραφήματα:

·         Ο ρυθμός μετάδοσης του ιού είναι κατά πάσα πιθανότητα υψηλότερος στις πιο πυκνοκατοικημένες και αστικές περιοχές παρά στην εξοχή. Υπό αυτή την έννοια, το «κατώφλι» για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης είναι υψηλότερο σε χώρες όπως το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο από ό,τι σε εκείνες της Βαλτικής. Το γράφημα της Capital Economics δείχνει ότι στην Ελλάδα, η πυκνότητα του πληθυσμού είναι μεν χαμηλότερη από το μέσο όρο της Ευρώπης όμως το ποσοστό του πληθυσμού που ζει στις πόλεις είναι αρκετά υψηλότερο σε σχέση με τον κοινοτικό μέσο όρο.

Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι τα εμβόλια δεν παρέχουν πλήρη ανοσία από τον ιό, επίσης περιπλέκει τα πράγματα. Όσο λιγότερο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό του πληθυσμού που πρέπει να το κάνει ώστε να επιτευχθεί η συλλογική ανοσία.

Βέβαια, στην πραγματική ζωή, δεν έχουν όλοι τις ίδιες πιθανότητες να μεταδώσουν τον ιό, σε αντίθεση με αυτό που αναγκαστικά υποθέτουν τα μαθηματικά μοντέλα για τον υπολογισμό της ανοσίας της αγέλης. Ουσιαστικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος των κρουσμάτων προέρχεται από μία μειοψηφία ανθρώπων που ονομάζονται «superspreaders», δηλαδή «υπερμεταδότες» και οι οποίοι εμφανίζουν πολύ υψηλότερο δείκτη R (μετρά το πόσα άλλα άτομα μολύνει ένας ασθενής) σε σχέση με άλλους. Εάν συνυπολογιστεί και αυτός ο παράγοντας, οι επιδημιολόγοι εκτιμούν ότι η ανοσία της αγέλης μπορεί να επιτευχθεί μόνο με το 40-50% του πληθυσμού, εφόσον οι «σωστοί» άνθρωποι εμβολιαστούν πρώτοι. Αυτό δείχνει, πρακτικά, ότι το ποσοστό για τη συλλογική ανοσία δεν μπορεί να είναι ένας σταθερός αριθμός, αλλά μάλλον ένα εύρος.

·         Και την ίδια στιγμή, ένα μέρος της κοινωνίας έχει ήδη αποκτήσει ανοσία, καθώς έχει νοσήσει.  Η Capital Economics σημειώνει ότι ο ακριβώς αριθμός των ατόμων αυτών είναι αδύνατο να υπολογισθεί, καθώς υπάρχουν πολλοί ασυμπτωματικοί που δεν καταγράφονται ποτέ ως κρούσματα. Όμως, το Royal Society εκτιμά ότι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων θα μπορούσε να είναι εξαπλάσιος του καταγεγραμμένου, κάτι που σημαίνει ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες πλησιάζουν ήδη την ανοσία της αγέλης. Εάν εμβολιάσουν τις πιο ευάλωτες ομάδες, θα φτάσουν το στόχο αυτό έως το καλοκαίρι. Βέλγιο, Ελβετία και Ολλανδία εκτιμάται ότι  βρίσκονται πιο κοντά, όμως η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που απέχουν περισσότερο από τη συλλογική ανοσία (μαζί με τη Φινλανδία και τη Νορβηγία), εξαιτίας του χαμηλού αριθμού των κρουσμάτων.

Βέβαια, υπάρχουν πολλοί λόγοι ανησυχίας, όπως για παράδειγμα το πόσο ανθεκτικές είναι οι μεταλλάξεις του ιού στα εμβόλια. Επιπλέον, κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς πόσο θα διαρκεί η ανοσία των εμβολίων ή των κρουσμάτων.

Παρόλα αυτά, το βασικό σενάριο της Capital Economics μιλά για σημαντική ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας καθώς θα μπαίνουμε στο τρίτο τρίμηνο του 2021, όταν οι κυβερνήσεις θα μπορούν να χαλαρώσουν τα μέτρα, αφότου οι ευάλωτοι πληθυσμοί θα έχουν εμβολιαστεί.

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News