Από την επόμενη χρονιά ξεχάστε τις παροχές, λέει η Κομισιόν

Σε επιστροφή στη δηµοσιονοµική πειθαρχία το 2024, χωρίς περιθώρια έκτακτων παροχών, λόγω «δηµοσιονοµικού χώρου», καθώς και σε σταδιακή κατάργηση των µέτρων στήριξης έναντι της ενεργειακής ακρίβειας, µεταφράζεται η «δηµοσιονοµική καθοδήγηση» της Κοµισιόν, που περνάει αύριο και µεθαύριο από τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονοµικών.

H κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι το σηµερινό σύστηµα στήριξης των τιµολογίων ρεύµατος θα συνεχιστεί έως το τέλος Ιουνίου και ελπίζει ότι µέχρι τότε οι τιµές της ενέργειας θα είναι τόσο χαµηλές ώστε να µη χρειαστεί να συνεισφέρει άλλο ο προϋπολογισµός για τη συγκράτησή τους. Αλλωστε, ήδη η συνεισφορά του προϋπολογισµού έχει σχεδόν µηδενιστεί από τον Φεβρουάριο καθώς οι τιµές έχουν µειωθεί και το Ταµείο Ενεργειακής Μετάβασης καλύπτει το µεγάλο µέρος της επιδότησης.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Ειρήνης Χρυσολωρά στην Καθημερινή της Κυριακής, η παρέµβαση όµως της Κοµισιόν, µε την ανακοίνωσή της για τη «δηµοσιονοµική καθοδήγηση για το 2024», επισηµοποιεί το τέλος των µέτρων στήριξης και δεν αφήνει περιθώρια παράτασής τους, παρά µόνο για τους ευάλωτους και εφόσον αναζωπυρωθούν οι τιµές.

Ειδικά για την Ελλάδα, η προσγείωση θα είναι απότοµη, αφού –σύµφωνα µε τα στοιχεία της ανακοίνωσης της Κοµισιόν– ήταν η χώρα µε την τρίτη υψηλότερη δηµοσιονοµική δαπάνη για µέτρα στήριξης το 2022, µετά τη Βουλγαρία και την Ιταλία. Συγκεκριµένα, η σχετική δαπάνη (χωρίς να συνυπολογίζονται τα έσοδα του Ταµείου Ενεργειακής Μετάβασης) έφτασε το 2,25% του ΑΕΠ περίπου, έναντι µέσου όρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση 1,2% του ΑΕΠ.

Η Επιτροπή προβλέπει ότι η πτώση των τιµών χονδρικής στο φυσικό αέριο και στον ηλεκτρισµό θα φανεί αργά ή γρήγορα και στη λιανική, οπότε η διακοπή της επιδότησης των νοικοκυριών δεν θα έχει επίπτωση. Ωστόσο, δεν αποκλείει µια νέα αναζωπύρωση ενόψει του επόµενου χειµώνα.

Σύµφωνα µε υπολογισµούς της Κοµισιόν, αν στηριζόταν µόνο το 40% των πλέον ευάλωτων εισοδηµατικά το 2022, το δηµοσιονοµικό κόστος κατά µέσο όρο στην Ε.Ε. θα ήταν µόνο 0,3% του ΑΕΠ και όχι 1,2% του ΑΕΠ, που ήταν. Το 70% δεν ήταν στοχευµένα µέτρα, σηµειώνει η Κοµισιόν. Για την Ελλάδα, η διαφορά είναι ακόµη µεγαλύτερη: από µόνο 0,4% του ΑΕΠ περίπου που θα χρειαζόταν για να στηρίξει τους ευάλωτους, δαπάνησε 2,3% του ΑΕΠ της. Πάνω από το 80% της δαπάνης αυτής, ή 3,8 δισ. ευρώ, δεν ήταν στοχευµένα στους φτωχότερους.

Αυτά τα κονδύλια τώρα, σύµφωνα µε την ανακοίνωση της Κοµισιόν, πρέπει να διοχετευθούν για τη µείωση των ελλειµµάτων των κρατών-µελών. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι η πολιτική που θα ακολουθηθεί πρέπει να δίνει κίνητρο και για την εξοικονόµηση ενέργειας, εποµένως, να µην απορροφά όλη την αύξηση των τιµών το κράτος.

Η «δηµοσιονοµική καθοδήγηση» για το 2024 είναι στην ουσία µια προετοιµασία ενόψει του νέου Συµφώνου Σταθερότητας, που υπολογίζεται ότι θα τεθεί σε εφαρµογή το 2025. Ετσι, η Κοµισιόν «δοκιµάζει» τις προτάσεις της για το νέο Σύµφωνο, βάζοντας στο επίκεντρο τις λεγόµενες «καθαρές πρωτογενείς δαπάνες», που θα αποτελούν σηµείο αναφοράς του. Αυτές δεν πρέπει να ξεπερνούν, σύµφωνα µε τις προτάσεις της, την αύξηση του µεσοπρόθεσµου ΑΕΠ.

Σύµφωνα µε πηγή του υπουργείου Οικονοµικών, αυτό σηµαίνει πως ενδεχόµενη αύξηση των εσόδων και δηµιουργία «δηµοσιονοµικού χώρου», λόγω υψηλότερης από τις προβλέψεις ανάπτυξης µια συγκεκριµένη χρονιά, δεν θα µπορεί να χρησιµοποιηθεί για παροχές, όπως έγινε κατ’ επανάληψιν τελευταίως. Μόνο αν επιβληθούν πρόσθετοι φόροι, θα µπορούν να δοθούν αντίστοιχες παροχές. ∆ιαφορετικά, η καλή συγκυρία των εσόδων πρέπει να αξιοποιείται για τη µείωση του χρέους, µέσω υψηλότερων πλεονασµάτων.

Αλλωστε, η ανακοίνωση της Κοµισιόν αναφέρει σαφώς ότι τα κράτη µε υψηλότερο χρέος θα ενταχθούν σε ειδική κατηγορία και θα λάβουν συστάσεις για την άσκηση δηµοσιονοµικής πολιτικής µε στόχο την επαναφορά του χρέους τους σε συνετά επίπεδα.

Η «δηµοσιονοµική καθοδήγηση» δίνεται για τρίτη φορά φέτος, καθώς η πανδηµία και στη συνέχεια η ενεργειακή κρίση και ο πόλεµος στην Ουκρανία επέβαλαν την εφαρµογή της ρήτρας Γενικής ∆ιαφυγής από το Σύµφωνο Σταθερότητας.

Έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα απευθύνει τον Μάιο, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαµήνου, συστάσεις στα κράτη-µέλη για την πολιτική τους τον επόµενο χρόνο, αφού θα λάβει υπόψη της τα Προγράµµατα Σταθερότητας που θα έχουν αυτά υποβάλει. Το ελληνικό πρόγραµµα θα υποβάλει τελικά η παρούσα κυβέρνηση, αφού η προθεσµία υποβολής του είναι η 30ή Απριλίου και οι εκλογές θα γίνουν αργότερα. Σύµφωνα µε πληροφορίες, θα προβλέπει πρωτογενή πλεονάσµατα 2% του ΑΕΠ από το 2024 και µετά.

Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα εισηγηθεί και νοµοθετήµατα για το νέο Σύµφωνο Σταθερότητας τον επόµενο µήνα, αφού συζητηθούν οι προτάσεις της από τους υπουργούς Οικονοµικών αύριο και µεθαύριο και από το Συµβούλιο Κορυφής στη συνέχεια.

Ενώ, όµως, η ίδια καταγράφει σηµεία συµφωνίας –και πράγµατι κάποια υπάρχουν– παραµένουν ακόµη µεγάλες διαφωνίες, µε κυριότερη αυτή της Γερµανίας ως προς τον πυρήνα του σχεδίου της Κοµισιόν για ατοµικά σχέδια µείωσης του χρέους των κρατών, 4ετούς διάρκειας, αντί ενός κοινού ευρωπαϊκού κανόνα, όπως ισχύει σήµερα. Ο κανόνας αυτός προβλέπει ετήσια µείωση κατά το ένα εικοστό (1/20) του χρέους που ξεπερνάει το 60% του ΑΕΠ και αποδείχθηκε ανεφάρµοστος για τις χώρες µε υψηλό χρέος. Η διαπραγµάτευση αναµένεται να συνεχιστεί και ιδανικά να καταλήξει έως το τέλος του χρόνου, ώστε να εφαρµοστούν οι νέοι κανόνες από το 2025.

moneyreview.gr

Διαβάστε επίσης:

Κομισιόν: Τέλος η ρήτρα διαφυγής το 2024 – Κάθε χώρα θα θέσει τους στόχους της

Επιστροφή σε πλεονάσματα του 2% – Κρίσιμες αποφάσεις στο επόμενο Eurogroup

Τέσσερα σημαντικά ραντεβού για την ελληνική οικονομία τον Μάρτιο

Ακολουθήστε το Money Review στο Google News